آیت‌ا... حائری، شخصیتی فاضل و وارسته

مرحوم آیت‌ا... حائری شیرازی نه‌تنها یک روحانی فاضل و برجسته، بلکه انسانی وارسته و روحانی اخلاقی بود و جز حق نمی‌گفت. آن مرحوم در افراط و تفریط‌ها موضع‌گیری داشت و زمان حضور در مجلس خبرگان بسیار فعال بود و در بسیاری از اجلاسیه‌ها نطق پیش از دستور داشت. مسائلی که مطرح می‌کرد از سویی مقابل افراط و تفریط موضع می‌گرفت و از سوی دیگر جنبه اخلاقی و علمی داشت. آیت‌ا... حائری بسیار فاضل بود، امتیازات بسیاری داشت و به مباحث دینی و عقیدتی بسیار پایبند و مقید بود. ایشان از شخصیت‌های استثنایی دوران بود؛ درگذشتش جامعه را از وجود چنین انسان ارزشمندی تهی کرد. از سوی دیگر گرچه آن مرحوم شخصیت بسیار بالایی داشت، اما چندان خود را مطرح نمی‌کرد و اهل نشان‌دادن خود نبود. این مساله نیز از این رو بود که بدین مفاهیم و مضامین چندان علاقه‌ای نداشت و نسبت به مسائل دنیوی بی‌‌‌اعتنا بود. مرحوم حائری در زمان امام(ره) نماینده‌ ایشان در شهر شیراز و پس از رحلت ایشان نیز از سوی مقام معظم رهبری به سمت نماینده ولی فقیه در این شهر انتخاب شد، اما با این وجود پس از چندسال جهت انجام کارهای علمی به شهر مقدس قم مراجعت کرد. همین مساله عدم ‌علاقه او به پست و مقام دنیوی را می‌رساند. درگذشت آیت‌ا... حائری باید برای همه تجربه باشد تا ضمن حفظ حرمت و احترام آنها، از زندگی و سیره چنین افراد بااخلاق، معنا، معنویت، برجسته و انقلابی، درس‌های بسیاری بیاموزند. این مساله بدین خاطر است که پس از درگذشت این عزیزان زیاد تاسف نخوریم که چرا پشت سر آنها صحبت کردیم، آنها را تخریب کرده و یا شخصیت آنها را تخریب کردیم. گرچه پشیمانی نیز خود مرحله‌ای از بازگشت به خود است، اما مشکل زمانی است که بعضی‌ها حتی از برخی کرده‌ها پشیمان نمی‌شوند. تاکنون بسیاری از این بزرگان از دنیا رفته‌اند و دیگر نمی‌توان به آنها دسترسی داشت، در حالی که پشت بسیاری از آنها سخنان بسیاری گفته شده، اما فرد مورد نظر دیگر در قید حیات نیست که از او حلالیت طلبیده شود. از این رو باید بزرگانی که در قید حیات هستند، مورد احترام قرار گیرند و در عین استفاده از آنها به‌خوبی مراقبت گردد و مقام علمی و اخلاقی آنها به‌خوبی شناخته شده و به سایرین نیز شناسانده شود تا اعمال، رفتار و سخنان آنها بیشتر در دل‌ها اثرگذار باشد. اکنون با درگذشت آیت‌ا... حائری گرچه باید از خوبی‌ها و امتیازات آن مرحوم سخن گفت، اما نکته قابل توجه ‌اینکه با تمام این اوصاف دیگر نمی‌توان از وجود گرانقدر آن عالم وارسته استفاده کرد. از این رو لازم است که از وجود و حضور عالمان مربی و بااخلاق چون آیت‌ا... حائری شیرازی در زمان حیات استفاده کرد و پس از درگذشت، از سیره عملی آنها بهره‌برداری صورت گیرد. خصوصیات اخلاقی و علمی مرحوم حائری صرفا معرف نظر علما و خبرگان بود و کمتر افراد عادی با اندیشه و تفکر والای ایشان آشنا بودند. اگر بخواهیم که نسل جوان از داشته‌های ارزشمند آن مرحوم استفاده کنند، باید جنبه‌های اخلاقی، معنوی و صحبت‌های علمی و فکری آیت‌ا... حائری پررنگ شود و مورد بحث و بررسی قرار گیرد. مرور اظهارات آن مرحوم در مجلس خبرگان رهبری نیز یادآور نکات بسیاری است که می‌تواند راهگشا باشد.
* عضو مجلس خبرگان رهبری