«لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت» تهدید یا فرصت

دانش پور- «لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت» توسط معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌ جمهوری تهیه شد تا بعد از گذر از مجرای بررسی قوه قضاییه، در مجلس به تصویب برسد. اکنون نیز نمایندگان مجلس منتظر هستند تا این لایحه برای بررسی، از معاونت حقوقی قوه قضاییه به مجلس ارسال شود. از زمان طرح «لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت» موافقان و مخالفان این لایحه اظهارنظرهای مختلفی درباره آن داشتند اما طی روزهای قبل با  انعکاس اظهار نظر جنجالی زهرا آیت اللهی، رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان، حواشی مربوط به این لایحه وارد مرحله جدیدی شد. آیت اللهی در یادداشتی که (3دی ماه) در روزنامه کیهان به چاپ رسید درباره لایحه منع خشونت علیه زنان، نوشت: «بررسی تبعات اجرایی اکثر مواد این لایحه، تهدید و مقابله علیه خانواده را به همراه دارد که نتیجه نهایی آن از سویی نادیده گرفتن مصلحت و کیان خانواده و تضعیف این نهاد بنیادین در جامعه خواهد بود و از سوی دیگر کاهش ازدواج دایم و تشکیل خانواده و از  دیگر  سو  محرومیت‌های دیگری برای زنان. این لایحه به نحوی تنظیم شده که حمایت تنها درصدی از زنان را که تحت ظلم همسران شان یا دیگر مردان در خارج از منزل یا در خانواده قرار می‌گیرند شامل می‌شود؛ اما نتیجه آن همه خانواده‌ها را تهدید می‌کند و مردان را به وحشت می‌اندازد که مبادا هر رفتار و اقدام آن ها مصداقی از مصادیق خشونت علیه زنان تلقی شود و در نهایت، به آرامش و روح صمیمیت و یکپارچگی در خانواده آسیب می‌زند و خانه را به معرکه‌ای تبدیل می‌کند برای فرار زنان از مسئولیت‌های شان و خارج کردن مردان از جایگاه اصلی شان که مدیریت خانواده است. تجربه نشان داده که بهترین نوع حمایت از زنان همان‌طور که اسلام هدایت کرده، آن است که حمایت از زنان را به مردان خانواده بسپاریم. پدر، همسر، برادر، پدر بزرگ، پدر همسر و محارمی که قدرت حمایت و دفاع از زن را دارند.» رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان در بخشی دیگر از این یادداشت ضمن نقد آن آورده است: «...در یک کلام باید بگوییم لایحه‌ای در حمایت از زنان روسپی است تا زنان عفیف و مظلوم در خانواده.» رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان همچنین دو روز قبل در گفت وگو با فارس درباره یادداشت خود که با واکنش اعضای فراکسیون زنان مجلس و همچنین معاون امور زنان ریاست جمهوری مواجه شد، اظهار کرد: مخالفت من بیشتر با الگوبرداری لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت از نگرش‌های فمینیستی بود، که توسط هدف پنج سند 2030 پیگیری می‌شود و آثار زیان باری بر خانواده می گذارد. آیت اللهی افزود: ما در دو جنبه فرهنگ‌سازی و قانون‌گذاری باید اقداماتی انجام دهیم تا به زنان ظلم نشود. شوهر، پدر یا مادر یا هر فرد دیگری با سوءاستفاده از قدرت خود به دختر یا زن زورگویی نکنند؛ در محیط کار از زن سوءاستفاده نشود و در کوچه و خیابان برای زن مزاحمت ایجاد نشود. وی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین اشکال این لایحه جرم‌انگاری‌های متعدد برای خطاهای ولو جزئی است. این نحوه جرم‌انگاری در موضوع خشونت علیه زنان خواسته یا ناخواسته منطبق با موازین فمینیسم جهانی است که در دفاع از جنس زن، خانواده را دچار آسیب می‌کند. این نحوه قانون‌گذاری افراد را از تشکیل خانواده به هراس می‌اندازد و هر چه ازدواج کاهش یابد، احتمال فساد در جامعه بیشتر خواهد شد. این لایحه باید اصلاح شود و آن‌چه منطبق با دیدگاه‌های فمینیستی است و با فرهنگ ایرانی - اسلامی ما تعارض دارد، حذف شود. نمایندگان مجلس چه می گویند؟ پروانه سلحشوری، نماینده تهران در مجلس در واکنش به اظهارات رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان  اظهار کرد: چندی پیش که به همراه فراکسیون زنان به دیدار علما در قم رفته بودیم، آیت‌ا... گرامی به ما گفتند اگر می‌خواهید کار ماندگاری کنید که خدمت به مردم باشد، مواد قانونی برای خشونت علیه زنان در خانه و بیرون از خانه وضع کنید که این نوع خشونت کاهش پیدا کند. ایشان می‌گفت مراجعه‌کنندگان زیادی دارم که در منزل تحت فشار هستند و کتک می‌خورند و این وظیفه قانون است که به این موارد رسیدگی کند. پیش از این رهبر معظم انقلاب هم به مبارزه با خشونت خانگی تاکید ویژه‌ای داشتند. این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یادآور شد: زنان بسیاری در خانه نیاز به حمایت قانون دارند و قانون می‌تواند برای حفظ امنیت به کمک آن ها بیاید، نمی‌شود گفت که چون شوهر محرم زن است هر کاری می‌خواهد بکند، باید تعریفی از انسان بودن زن داشته باشیم. رئیس فراکسیون زنان مجلس با اشاره به اظهارنظر رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان درباره لایحه منع خشونت علیه زنان، خاطرنشان کرد: ایشان گفتند این لایحه حمایت از زنان روسپی است، من واقعا افسوس خوردم. ما در این زمینه مسئول هستیم و باید بپرسیم نهادهای متولی در کجا کوتاهی کردند که چنین اتفاقاتی افتاده است؟ اگر این زنان دست به این کار می‌زنند به این دلیل است که زیر چتر حمایت قانون قرار نگرفته‌اند و برای اشتغال آن ها فکری نشده است، دولت برای آن ها چه کار کرده است؟ آیا این زنان نیاز به حمایت قانون ندارند؟ باید ببینیم چه تعداد از آن ها توسط همسران شان وادار به این کار می‌شوند. یکی دیگر از اعضای کمیسیون فرهنگی هم در گفت وگو با خراسان با اشاره به خلأهای قانونی موجود در حوزه زنان اظهار کرد: تعداد طلاق ها و خانواده هایی که در شرایط عادی نیستند، نشانگر فشارهایی است که روی زنان است  زن هایی  که اگر وضعیت آن ها به تعادل برسد قاعدتا ثبات خانواده و پایداری خانواده که مدنظر نظام است نیزحفظ می شود. طیبه سیاووشی عنایتی با تاکید بر این که با فشار آوردن روی زنان نمی توان وضعیت خانواده ها را بهبود بخشید اظهار کرد: به همین دلیل خشونت های کلامی، عاطفی ، روانی و اقتصادی از سوی مردان مورد توجه قرار گرفت و برای اولین بار در این لایحه مرد ناشز شناخته شده است. همان گونه که تا الان زن ناشزه شناخته می شده و برای آن تکلیف هایی معین کرده اند برای مرد هم این وضعیت شناخته شده است. وی افزود: درلایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت ، این امکان فراهم می شود با بهبود بخشیدن وضعیت زن ها به وضعیت خانواده بهبود ببخشیم. عضو فراکسیون زنان مجلس درباره اظهارنظر رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان گفت: چندی قبل این شورا درباره "کودک همسری"  از ما دعوت کرد و ما به شورای فرهنگی اجتماعی زنان رفتیم ولی درباره لایحه امنیت زنان در برابر خشونت هنوز دعوتی از ما نشده و درباره این موضوع با شورا صحبتی نداشته ایم. سیاووشی افزود: هم اکنون این لایحه در معاونت حقوقی قوه قضاییه در حال بررسی است و چنان چه به مجلس ارسال شود ما از همه طرف ها می خواهیم بیایند و درباره موضوع صحبت کنیم. قاعدتا با تضارب آرا خواهیم توانست کار را به نفع زنان پیش ببریم. بنابراین جای نگرانی نیست. وی خاطر نشان کرد: در روزهای آینده مجلس موضوع رسیدگی به لایحه بودجه و لایحه حمایت از حقوق کودکان را در دستور کار دارد و امیدواریم تا سال جدید لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت هم به دست کمیسیون فرهنگی برسد. یکی دیگر از اعضای فراکسیون زنان مجلس نیز ضمن آن که تصویب و اجرای لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت را ضروری برشمرد به خراسان گفت: ما در زمینه خشونت کلامی ، عاطفی ، فیزیکی و انواع خشونت ها خلأهایی داریم و شاهد مواردی از خشونت هستیم که اتفاقا بعضی از آن ها توسط محارم زنان به آن ها روا داشته می شود. متاسفانه قانون هم در بخش هایی که خلأ وجود دارد سکوت کرده بنابراین لازم است به صورت روشن و بیّن از حقوق شهروندان در این زمینه حمایت شود. سیده فاطمه حسینی افزود: با توجه به ضرورت های جامعه و همچنین تاکیدی که مقام معظم رهبری در این باره داشتند دولت لایحه ای را درباره این موضوع ارائه داد و ما هم در مجلس از طریق تذکر پیگیر هستیم تا این لایحه هر چه سریع تر به مجلس ارائه شود. وی خاطرنشان کرد: این لایحه هم اکنون در قوه قضاییه است و مراحل قانونی خودش را  طی می کند.