روزنامه ابتکار
1396/10/20
سیدعلی محقق تاریخ قضاوت خواهد کرد
یک سال و یک روز از روزی که آیت الله هاشمی رفسنجانی چشم از جهان فرو بست گذشته است. با مروری سریع بر تحولات همه سالهای پس از پیروزی انقلاب، نقش برجسته و بی بدیل هاشمی در شکل گیری و هدایت عمده تحولات مهم این دوران و هوشمندی های او در نقاط عطفِ مقاطع چندگانه پس از انقلاب مشخص می شود.نقش هاشمی در مقام رئیس مجلس شورای اسلامی در بحران های سالهای 59 و 60 و تثبیت انقلاب و نظام، نقش برجسته‌اش در مقام فرماندهی مستقیم جنگ و جانشینی فرماندهی کل قوا در روند جنگ هشت ساله و سرانجام فروکش کردن سایه جنگ از سر کشور، نقش تعیین کننده او در مدیریت و هدایت جلسه مهم مجلس خبرگان رهبری در سال 1368 برای تعیین رهبر انقلاب پس از ارتحال امام خمینی(ره)، نقش خطابه های سیاسی و مهم هاشمی «امام جمعه موقت تهران» در مقاطع و تحولات مهم دهه شصت و هفتاد که این خطبه ها عمدتا از نگاه رسانه های بین المللی و رهبران جهان حکم سخنگویی نظام جمهوری اسلامی را داشت، نقش ممتاز او در مقام رئیس جمهوری کشور در دهه هفتاد و ریل گذاری سازندگی و توسعه اقتصادی کشور، نقش سرنوشت ساز او در مقام مجری انتخابات دوم خرداد برای صیانت از آرای مردم، جمهوریت نظام و احیای دموکراسی واقعی در کشور، نقش معنوی هاشمی در برافراشته نگهداشتن پرچم اعتدال خواهی و اصلاح طلبی و ایستادگی در برابر پوپولیسم در سال های حاکمیت رادیکالیسم افراطی بر کشور، تک تک سخنان دلسوزانه و دوراندیشانه اش در واپسین خطبه های نمازجمعه و ده ها ایفای نقش مهم رو و پشت پرده دیگر در مقاطع حساس کشور، از دوم خرداد 76 تا 19 دی ماه 1395، دست به دست هم داده است تا بتوان به جرات از هاشمی‌رفسنجانی به عنوان میانداری بزرگ یاد کرد که بارها و بارها هم مردم و هم حاکمیت را دوراندیشانه و مصلحانه در بحران های متعدد، از جنگ زدگی تا سیاست‌زدگی و از تندروی تا تک روی نجات داد و با هم آشتی داد.
هاشمی، تصمیم های مهم و تاریخی خود را در موقعیت های مختلف و بنا به اقتضائات و شرایط، گاهی با فریاد و گاهی با سکوت اتخاذ کرد، گاهی چانه زنی می‌کرد و گاهی میانجی گری، گاهی با سیاست ورزی کشور را به پیش می برد و گاه با اولویت دهی به توسعه صنعت و کشاورزی. چه بسیار بی اخلاقی‌ها و تهمت ها و سازماندهی‌های گسترده افراطیون دو جناح که برای روی برگردانی و خروج او از چارچوب نظام و یا روی گردانی مردم از او کلید خورد اما تمامی خواست ها و نقشه ها با سکوت های سیاستمدارانه اش نقش برآب شد. سکوت او گاهی از جنس سکوت مادر واقعی در داستان معروف دعوای مادران واقعی و دروغین بر سر تصاحب طفل و گاه از جنس مثل و شعر معروف « گر بدی گفت حسودی و رفیقی رنجید...» بود.
او زمانی آماج انتقادات بی‌امان طیف رادیکال جناح چپ در سالهای پس از انتخابات دوم‌خرداد76 قرار گرفت و با القابی نظیر «عالیجناب فلان‌رنگ‌پوش» از او یاد شد و کوتاه‌زمانی پس از این ماجراها، از سوی عوامل طیف تندروی جناح راست مورد هجمه قرار گرفت؛ طیفی که سرمست از پیروزی‌های انتخاباتی بعدی بودند و او را به عناوینی نظیر پدرخوانده‌ی مافیای اقتصادی و محور فتنه و... ملقب کردند. تندروهای راست او را پدر معنوی چپ و راهبر پشت صحنه اصلاحات می‌نامیدند و چپ‌های رادیکال او را به جُرم همراهی با راست شماتت می‌کردند. دراین‌بین، جرم وی همواره این بود که از سر دلسوزی برای اصل نظام و مردم هیچ‌وقت عنان میانه‌روی را رها نکرد و در عین رسمیت دادن به تحزب و دموکراسی در کشور و به رسمیت شناختن اصولگرا و اصلاح طلب، راه نگهداشت نظام در مسیر واقعی و حفظ همراهی مردم با حاکمیت را در اعتدال جستجو می‌کرد.
اکنون که در نبود هاشمی به سیر تحولات چهاردهه گذشته کشور می نگریم واقع گرایانه تر از هرزمانی می توان دریافت او هرچه که کرد نه از جنس قدرت‌طلبی و سهم‌خواهی، که از سر دلسوزی و آینده‌نگری برای مردم و کشور و نظام برآمده ازمردم بوده است و در سال های نه چندان دور این مهم را تاریخ بهتر قضاوت خواهد کرد. هاشمی رفسنجانی سال 1389 و فردای روزی که متعاقب تحرکات مخالفان، از کاندیاتوری برای ریاست مجلس خبرگان انصراف داد، طی سخنانی تلویحاً از بازنشستگی خود از عرصه سیاست و مدیریت خبر داد و گفت که « زمان آن است که تجربیات خود را مکتوب کند و خاطراتش را مدون کند؛ اما هرجا لازم باشد، در خدمت انقلاب است و از هیچ کاری دریغ نمی‌کند». با این حال اما هاشمی امیدوارانه و دلسوزانه ادامه داد تا در سال 1392 متعاقب تحولاتی که همگان می‌دانیم باردیگر نوبت به سکانداری اعتدال و اصلاح طلبی در پاستور و قوه مجریه کشور و پس از آن مجلس شورای اسلامی رسید. اکنون اگرچه هاشمی در بین ما نیست و جسم او از این دنیا با نامی نیک بازنشسته شده است اما «هاشمی ایسم» همچنان پابرجا است به شرط آن که میراث‌داران فکر و نگاه هاشمی در بزنگاه های مهم پیش رو، هوشمندی، تدبیر و دلسوزی او را داشته باشند و در مواجهه با بحران‌ها از آموزه ها، تجارب و تصمیم گیری‌های او ایده بگیرند؛ که اگر چنان نباشند و چنین نکنند، همانطور که در سطور بالا گفته شد، تاریخ قضاوت خود را خواهد کرد و شاید دوران و تاریخ معاصر کشور به دو دوره کاملا متمایز حیات و ممات آیت الله هاشمی دسته بندی شود.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب در تحلیل وقایع اخیر کشور:
به آینده بسیار روشن کشور امیدوار هستم
نگاهی به راهکارهای دولت در مواجه با صدا و سیما
شکایت دولت، رسانه ملی را سربه راه می‌کند؟
چرا خوانندگان خارج‌نشین ، پس از بازگشت به ایران مجوز فعالیت نمی‌گیرند؟
نوشدارو پس از مرگ حبیب
سیدعلی محقق
تاریخ قضاوت خواهد کرد
گزارشی از سالن‌های سینمایی در گوشه و کنار کشور
سالن‌هایی که به عشق «جمشید آریا» پُر می‌شدند
«ابتکار» سناریوهای کاخ سفید برای ماندن یا خروج از توافق هسته‌ای را بررسی می‌کند
مواجهه ترامپ با برجام؛ مقابله یا عقب‌نشینی؟
«ابتکار» از وضعیت تاثیرات سیاستگذاری کسب و کارهای اینترنتی گزارش می‌دهد
بازار آزاد یا بازار بسته بندی شده؟
«ابتکار» از شکاف عمیق جنسیتی در پست‌های مدیریتی بانوان گزارش می‌دهد
توفان مشکلات برای مدیریت زنان
تحقیقات از ماموران زندان درباره خودکشی یکی از متهمان
نخستین کنگره سالگرد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برگزار شد
روایت یاران از «آیت الله»
واکنش اصغر فرهادی به اعتراضات اخیر
معاون اول رئیس‌جمهوری:
آیت‌الله هاشمی بعداز ۸۸ مانع حذف اصلاح‌طلبان شد
گاردین:
ترامپ قصد دارد تا تحریم های علیه صدا و سیما را بازگرداند
