روزنامه ابتکار
1396/11/12
«ابتکار» تغییر رویکرد چهره‌های جریان راست سیاسی را بررسی می‌کند تغییری از جنس اصولگرایی
زهره احدیدر ماه‌های اخیرتغییراتی در رفتار برخی چهره‌های اصولگرا مشاهده میشود و افرادی که در گذشته به تخریب دولت در پوشش انتقاد سازنده دست می‌زدند، امروزه، از دولت در برابر تخریب‌ها دفاع می‌کنند، این اتفاقی است که در نوع خود بی‌سابقه محسوب میشود. این در شرایطی است که برخی چهره‌های مطرح اصولگرا از مظلومیت دولت روحانی صحبت می‌کنند. تمام این موارد نشان‌دهنده تغییر رویکردی است که در میان اصولگرایان به وجود آمده است، حال سوال اینجا است؛ دلیل این تغییر رویکرد ریشه در چه اتفاقی در گذشته دارد؟ آیا این تغییر تداوم خواهد داشت؟ این تغییر روند چه تبعاتی را در پی خواهد داشت؟
راهی که اصلاح‌طلبان رفته‌اند
اخیرا احمد توکلی یکی از چهره‌های مطرح اصولگرا در خصوص مشکلاتی که در سطح جامعه ایجاد شد، عنوان کرد: «متاسفانه موافقت و مخالفت کردن‌ما در کشور مقداری شور است یعنی اعتدال را رعایت نمی‌کنیم. » وی در ادامه افزود: « ما نسبت به مخالفان خود بی‌رحم هستیم. وقتی بر سرکار می‌‌آییم، می‌خواهیم مخالفان خود را حذف کنیم.» البته این نخستین بار نیست که یکی از مخالفان سرسخت دولت نسبت به مسائل روز تغییر رویکرد می‌دهد. در گذشته چهره‌هایی مانند سعید جلیلی، محمدرضا باهنر، عزت الله ضرغامی و.. هم نسبت به این دولت و جریان اصلاحات تغییر رویکرد داده بودند و این مسئله به خودی خود محل بررسی است؛ دلیل این تغییر رویکرد ریشه در چه اتفاقی در گذشته دارد؟ آیا این تغییر تداوم خواهد داشت؟ این تغییر روند چه تبعاتی را در پی خواهد داشت؟ جهانبخش خانجانی چهره اصلاح‌طلب و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در گفت‌وگو با «ابتکار» در رابطه با تغییر رویکرد چهره‌های اصولگرا عنوان کرد: «امیدوارم که این تغییر حقیقی باشد و این افراد به نتیجه رسیده باشند. در غیر این صورت، این اتفاق در درازمدت اثربخش نیست و در آینده ممکن است، تبعاتی منفی را به دنبال داشته باشد.» وی تصریح کرد: «واقعیت قصه این است که اصلاح‌طلبان به دلیل اینکه نگاه جامعه شناسی عمیق‌تر و جامعه شناسانه بیشتری نسبت به مسائل دارند. بخشی از مردم که با آن دست و پنجه نر م می‌کنند به این نکات اشاره کرده بودند و اتفاقات کنونی را بیان کردند، این رویکرد و نگرش هم به واسطه یک نگاه ماورایی رخ نداده است، بلکه به دلیل همان نگرش عمیقی است که تا به امروز داشته‌اند.» خانجانی در ادامه افزود: «این روزها ما می‌بینیم که حدس و گمان اصلاح‌طلبان در خصوص سرنوشت محتوم جامعه را پیش‌بینی کرده بودند و الان هم تحقق یافته است، بنابراین اصولگرایان معقول هم به این نتیجه رسیده‌اند که نباید چشم بسته و بدون نگاه ژرف هر دیدگاه مخالفی را محکوم کنند و آن را به عناصر بیگانه نسبت دهند.»
بی‌توجهی به تحلیل‌ها
گفتنی است که وقایعی که در ماه گذشته شاهد آن بودیم و شاید بتوان از آن به عنوان یکی از مسائلی ذکر کرد که منجر به تحول اصولگرایان شد، سال‌ها پیش از سوی اصلاح‌طلبان مورد بررسی قرار گرفت. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به اوضاع کشور پس از سال 84 اظهار کرد: «من در همان زمان هم این حدس را زده بودم که با دخالت‌های برخی نهادهای سیاسی در عرصه‌های مختلف ، جامعه به سمت یک گسیختگی و شکاف طبقاتی پیش می‌رود و این اتفاق معضلات بسیاری را به وجود می‌آورد.» وی با بیان اینکه در گذشته هشدارهای لازم در خصوص وقایع این روزها را داده ایم، بیان کرد: «طبیعی است که این نگرش میتواند به اصولگرایان کمک کند که بی محابا هر چیزی را محکوم و طرد نکنند و امیدوارم که این اتفاق عمق فهم آنها را در این خصوص برساند و تغییر نگرشی نسبت به اوضاع کشور پیدا کرده باشند و این اتفاق کمک کند که راه مناسبی برای برون‌رفت از شرایط موجود ایجاد شود.» وی در ادامه افزود: « طبیعی است که چنین اتفاقی رخ دهد، من برخلاف برخی بزرگان که پدیده‌های اجتماعی را مرتبط با عناصر خارجی می‌دانند،
من برداشتم این است که واسطه‌های خارجی در این حد توان ندارند که بتوانند در ایجاد یک تحول اجتماعی نقش داشته باشند. بلکه واسطه‌های خارجی تنها بر موج‌ها و مسیرهای ایجاد شده، سوار میشوند و بهره‌وری لازم را صورت می‌دهند.» وی تصریح کرد: «تمام معضلاتی که در ماه‌های اخیر ایجاد شد و می‌توانست چالش بزرگی را ایجاد کند و اگر ما در آینده آنها را رفع نکنیم و پاسخ رضایت‌بخشی در این خصوص به مردم ندهیم، مسیرهای پرچالش دیگری را خواهیم داشت.» خانجانی با بیان اینکه احتمال افزایش شکاف‌های قومی، طبقاتی، مذهبی و.. هم بیشتر میشود، اظهار کرد: « با این اوصاف،افراد جوان‌تری که انقلاب و شهدا را درک نکرده‌اند، یک ظرف دیگری را پیدا می‌کنند و به دلیل ناتوانی در ایجاد انطباق میان نسل‌ها به کنش‌هایی دست می‌زنند که این کنش‌ها به فروکاهش تحولات اجتماعی کمک می‌کند و به جای اینکه تحولات اجتماعی در مسیر مثبت قرار گیرد، نتاجی منفی مشاهده خواهیم کرد و جامعه دچار التهاب خواهد شد و اگر این اتفاق را بخش‌های مختلف جامعه همراهی کنند احتمال این که ما نتوانیم آن را مهار کنیم نیز بیشتر میشود.
لزوم برقراری ارتباط با مردم
باتوجه به اینکه بخش عمده‌ای از اصولگرایان در سال‌های اخیر در انتخابات در مقابل ائتلاف اصولگرایان میانه‌رو و اصلاح‌طلبان شکست خورده اند، بنابراین طبیعی است که سعی در ایجاد تغییراتی در این حوزه باشند. حسین کنعانی مقدم فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با «ابتکار» طرح کرد:«عمده اصولگرایان به دنبال حمایت از دولت هستند، کسانی که تخریب می‌کردند بخش اندکی از این جریان سیاسی را شامل میشوند و اقدام برخی را نمی‌توان به همه تعمیم داد و قضاوت ما این است که اصولگرایان و رهبران این گروه به دنبال حمایت از دولت هستند.» این فعال سیاسی اصولگرا در رابطه با تغییر روند برخی چهره‌ها گفت: « این تغییر روند اقدامی طبیعی است و بدیهی که وقتی می‌بینند که دولت با مشکل مواجه است، تلاش می‌کنند تا با حمایت از دولتمردان اوضاع را رو به بهبود ببرند. من بیشتر احساس می‌کنم که به این حقیقت بازمی‌گردد که دولت تنها مانده است و می‌خواهند به دولت دوازدهم یاری برسانند.» به رغم اظهارات کنعانی مقدم، خانجانی نظر متفاوتی نسبت به این اتفاق دارد، وی با اشاره به نتایج مثبت تغییر روند اصولگرایان در روزهای اخیر عنوان کرد: «اگر اصولگرایان نتوانند، فاصله خود را با مردم کم کنند و بدون تردید حذف میشوند و جامعه انتخاباتی کشور در چند سال اخیر نشان داده است که بدون حمایت پنهان و رانت‌های سیاسی امکان پیروزی برای این گروه وجود ندارد.» این فعال سیاسی اصلاح طلب در ادامه افزود: « بنابراین سعی می‌کنند که این فاصله را کم کنند اما این مطلب را هم باید در نظر داشته باشیم که اگر این فاصله به صورت حقیقی کم نشود میتواند به بحران دیگری به نام بی‌اعتمادی منجر شود و در نهایت مجددا اصولگرایان کنار گذاشته میشوند، البته در شرایط کنونی هم از چنین موقعیتی برخوردار نیستند.» وی با اشاره به اینکه تمام جریان‌های سیاسی برای اینکه بتوانند در جامعه حضور داشته باشند باید رابطه خود را با مردم تنظیم کنند، گفت: « خروجی این رابطه در زمان انتخابات مشخص میشود و اصولگرایان هم اگر تبلیغات حاکمیتی و سیاسی خود را از دست بدهند آیا می‌توانند تحولی ایجاد کنند و یا اجتماع کوچکی را ایجاد کنند؟ من به ضرس قاطع می‌گویم که نمی‌توانند.» وی تصریح کرد:«آن هم به دلیل اینکه بدنه اجتماعی آن اعتماد لازم را نسبت به اصولگرایان ندارد. اگر چه بخشی از جریان اصولگرایی به دلیل کارکرد تشکیلاتی پایگاه خود را دارند اما نمی‌توانند تحول بزرگی در جامعه ایجاد کنند، بنابراین ناچار هستند که خود را با جامعه همراه کنند تا همین پایگاه را هم از دست ندهند.»
ریشه مشکلات
وقتی رویکرد اصولگرایان و سیر تحولات را بررسی می‌کنیم، متوجه می شویم که اصولگرایان در سال های اخیر بسیاری از حامیان خود را در میان مردم از دست داده‌اند، اما علت این اتفاق چیست؟
خانجانی در رابطه با مشکل اصلی اصولگرایان مطرح کرد:«فراموش نکنید که اصولگرایان معضل بزرگی دارند و به جای اینکه عقلانی فکر کنند، تکلیف‌گرا هستند و این مسئله آنها را از تفکر عمیق باز می‌دارد که ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد.» وی در ادامه افزود: «می گویند که قانون‌مدار هستیم اما در مقام عمل می‌بینیم که حقوق بسیاری از اصلاح‌طلبان را همین اصولگرایان در سال‌های پیشین نادیده گرفتند و یک جریان سیاسی را بدون توجه به عواقبش حمایت کردند که جامعه را در نهایت از نظر اقتصادی در یک سراشیبی قرار دادند و اصولگرایان باید تاوان حمایت خود را از جریان‌های منحط سیاسی بپردازند.»خانجانی با بیان اینکه رویکرد جدید اصولگرایان در مجموع اتفاق مثبتی است، مطرح کرد: «همزبانی اصولگرایان معقول و میانه‌رو وجریان اصلاح‌طلب میتواند نقش مثبتی در روند توسعه داشته باشد، ما چاره‌ای نداریم جز اینکه از عناصر تند و رادیکال فاصله بگیریم، این جریان تند هم در هر دو جناح وجود دارد. باید این اتفاق رخ دهد تا به سمت توسعه پیش رویم.» وی در ادامه افزود: «متاسفانه بخشی از حاکمیت و جریان‌های سیاسی فهم درستی از توسعه‌گرایی با حفظ منافع ملی ندارند و اینها بیشتر به فکر حفظ خود هستند.» خانجانی تصریح کرد: « باور کنیم که اگر این بحران‌های هویتی را نادیده بگیریم، باید هزینه‌های سنگین‌تری را بپردازیم. این اتفاق بسیار ثمر بخش است و به دلیل اینکه بخش‌های زیادی از حاکمیت در دست اصولگرایان قرار دارد، این همزبانی ثمرات مثبتی خواهد داشت.» وی خاطرنشان کرد: «وقتی می‌گویم که حفظ نظام از هر چیزی مهم‌تر است در حقیقت منظور حفظ نظامی است که مردم را راضی نگه دارند، نظامی که مردم را راضی نگه ندارد، دوام نخواهد داشت.»
با این تفاسیر می‌توان به این نتیجه رسید که اصولگرایان به این فهم رسیده‌اند که دولت بخشی از حکومت محسوب میشود و عبور از دولت عبور از حاکمیت محسوب میشود و اصولگرایان و اصلاح‌طلبان و سایر جریان‌های سیاسی بخش‌های مختلف این سیستم هستند و ضربه به دولت به نوعی ضربه به خود محسوب میشود. از سوی دیگر، اصولگرایان به تنهایی جایگاهی در میان مردم ندارند و بدون حمایت قدرت، از عرصه سیاست حذف میشوند بنابراین در تلاش هستند تا از طریق جریان رقیب حامیانی برای خود پیدا کنند.
سایر اخبار این روزنامه
به مناسبت سالروز بازگشت امام خمینی(ره) به کشور در 12 بهمن 1357 بررسی شد
خیابان‌های منتظرِ انقلاب
«ابتکار» تغییر رویکرد چهره‌های جریان راست سیاسی را بررسی می‌کند
تغییری از جنس اصولگرایی
«ابتکار» وضعیت داد وستد اقتصادی ایران و چین را بررسی کرد
چشم انداز پر ابهام تجارت
رضا دهکی
داروی تلخ نقد پختگی یک انقلاب
«ابتکار» از نحوه چینش بازیگران در پوستر فیلم‌های سینمایی گزارش می‌دهد
مثلث عشقی ممنوع!
70 درصد خاک افغانستان زیر نفوذ فعالیت‌های علنی طالبان
افغانستان را دریابید
آیا با افزایش جمعیت و کمبود آب، صنعت کشاورزی میتواند به کار خود ادامه دهد؟
کشاورزی آنلاین
«ابتکار» از موافقان و مخالفان اختصاص 150 میلیون دلار بودجه به صداوسیما و بنیه دفاعی از محل صندوق توسعه ملی گزارش می دهد
حضور حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مرقد مطهر بنیانگذار انقلاب اسلامی
رئیس‌جمهوری در تجدید میثاق با بنیانگذار انقلاب اسلامی:
رژیم گذشته صدای اعتراض‌ها را نشنید
معاون سیاسی وزارت کشور:
عزم دولت تسهیل تجمعات مدنی است نه تضییق آن
دادستان کل کشور:
حضور فرد بدون حجاب در خیابان، جرم است
وام اشتغال روستاییان درمان کدام درد مزمن ؟!
