مردم تفاوت میان حضور ایران و آمریکا در عراق را درک می‌کنند

رابطه ایران و عراق پس از فروپاشی رژیم صدام با چالش‌های زیادی همراه بوده؛ تهران و بغداد با توجه به مجاورت استراتژیک و پیوندهای دیرینه فرهنگی و مذهبی تلاش کرده‌اند روابطی دوستانه و همکاری نزدیک داشته باشند اما بازیگران منطقه‌ای که از قدرت گرفتن این دو کشور واهمه دارند از دیرباز به دنبال تغییر پازل منطقه‌ای به نفع خود بوده‌اند.
تفرقه انداختن میان شیعه و سنی و اتهام مداخله برای در دست گرفتن کنترل بغداد از همان اتهامات واهی و نخ‌نمایی است که سال‌هاست استعمارگران با توسل به آن می‌خواهند میان دو ملت جدایی بیندازند. علی‌الخصوص حضور موفقیت‌آمیز جمهوری اسلامی در مبارزه با داعش در عراق و سوریه موجب شده است که آمریکا و اروپا بیش از پیش از قدرت منطقه‌ای تهران واهمه داشته باشند و برای تخریب چهره ایران نزد افکار عمومی منطقه تقلا کنند. بهانه هجمه‌ها، این بار سفر مشاور مقام معظم رهبری به عراق است، وی در این سفر با مقامات عراق دیدار و رایزنی داشته و گفته است جبهه مقاومت باید مانع از استقرار تدریجی آمریکایی‌ها در شرق فرات شود. این دیدار که نخستین سفر یک مقام عالی‌رتبه از سوی جمهوری اسلامی پس از شکست داعش به عراق صورت می‌گیرد، با خشم رسانه‌های غربی و بعضا عربی مواجه شد. وب سایت «المانیتور» که وابسته به اندیشکده آمریکایی واشنگتن است در اقدامی برای تهییج افکار عمومی عراق کوشید سخنان وی را به انتخابات آتی این کشور نسبت دهد.
شبکه سعودی «العربیه» نیز مدعی شد که اظهارات ولایتی خشم برخی مقامات عراقی را برانگیخته است. برای شفاف شدن نقش ایران در عراق، تاثیر اقدامات مثبت و بدون غرض‌ورزی سیاسی دستگاه‌‌های مختلف کشور در جنگ با داعش و سیاست جمهوری‌اسلامی برای عدم مداخله در امور سایر کشورها ویژه عراق، «فرهیختگان» با «علی موید» دبیرکل مجلس استشاری جریان حکمت ملی عراق، گفت‌وگویی انجام داده که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.



حضور نظامی ایران در منطقه چه فوایدی برای عراق داشته است؟ در سال‌های اخیر ملت عراق با نیروی تروریستی عظیم با حجم بسیاری از امکانات که تاریخ به خود ندیده، مواجه شده است. داعش توانست سه استان عراق را اشغال کند و اوضاع امنیتی در عراق به‌شدت وخیم شده بود. بی‌شک بدون کمک جمهوری اسلامی و کمک به‌موقع ایران، اوضاع وخیم‌تر نیز می‌شد چراکه بغداد هم با تهدید جدی داعش مواجه بود و هم نیروهای بین‌المللی و آمریکایی نمی‌خواستند وارد عمل شوند. ایران از همان روزهای نخست که استان موصل به دست داعشی‌ها افتاد با مردم عراق ابراز همدردی کرد و حاضر شد هم از نظر نظامی و هم از نظر مستشاری به مردم و حکومت عراق کمک کند. این در حالی بود که دیگر کشورها کمک‌های خود را دریغ یا در ارسال کمک تعلل می‌کردند.

آمریکا همواره برای حضور نظامی خود در کشورهایی که با بحران مواجه می‌شوند بدون هماهنگی وارد عمل می‌شود؛ آیا حضور ایران در عراق را مشابه رویکرد آمریکا می‌دانید؟ جمهوری اسلامی ایران به صورت رسمی چه مکتوب و چه شفاهی برای کمک به مردم عراق از دولت آن اجازه گرفت. دولت عراق کمک‌های ایران را مثبت تلقی می‌کند. از آنجا که این حضور مشورت و همکاری با دولت عراق صورت گرفته است، شرعی و قانونی می‌شود؛ در حالی که آمریکایی‌ها براساس مصلحت سیاسی و منافع‌شان در عراق و دیگر کشورها حضور می‌یابند.

آیا مشارکت سیاسی ایران در عراق را آن‌طور که برخی رسانه‌های عربی مدعی هستند، «مداخله» می‌دانید؟ جمهوری اسلامی همواره تاکید کرده که به هیچ‌وجه دخالت در امور داخلی دیگر کشورها را مدنظر ندارد. البته ایران علنا گفته علاقه‌مند است گروه‌ها و جریان‌هایی در عراق سر کار ‌آیند که نیروهای معتدلی باشند، به قانون اساسی عراق پایبند باشند و افراطی، قوم‌گرا و وابسته نباشند و خطری را برای عراق، مردم و مقدسات ایجاد نکنند. اینها معنای دخالت ندارد. ایران همه اینها را علنا اعلام کرده و مساله پنهانی وجود ندارد.

تاثیر تبلیغات آمریکا علیه ایران را تا چه اندازه بر وجهه جمهوری اسلامی ایران در عراق موثر می‌دانید؟  دموکراسی در عراق نوپاست و با فضای بازی که در عراق حاکم است همه افراد و جریان‌ها نظرات‌شان را به صورت مستقل ابراز می‌کنند؛ اما بدیهی است که هیچ‌کس به دریافت پول از طرف آمریکا اذعان نمی‌کند. در عراق جریان‌های افراطی مذهبی و جریان‌های قومی و عرب سنی هم حضور دارند که مورد حمایت کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند و بی‌شک مخالفت‌هایی با حکومت عراق یا با جمهوری اسلامی ابراز می‌دارند. اما مردم عراق این جریان‌ها را می‌شناسند و به پشت پرده آنها واقفند. آمریکایی‌ها هم از این جریان‌ها در ایجاد جنگ‌های روانی، قومی و طایفه‌گرایی برای مصالح سیاسی خود و علیه ایران سوءاستفاده می‌کنند.

اخیرا آقای ولایتی، مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری دیداری با شیوخ عرب داشتند که هجمه زیادی را در پی داشته است؛ به نظر شما علت این هجمه‌ها چیست؟ اولا اصل این دیدار یک مساله مثبت است؛ علی‌الخصوص اینکه آقای ولایتی کنفرانس وحدت اسلامی را در بغداد اداره می‌کردند که این کنفرانس با حضور سنی‌ها، شیعیان و کردها انجام شد. همان‌طور که می‌دانید از سال 2003 تقریبا اکثریت گروه‌های سنی تقریبا تنشی را با شیعیان عراق و ایران داشتند اما بعد از گذر این سال‌ها بسیاری از این گروه‌ها که مخالف فعالیت سیاسی شیعیان در عراق بودند به این نتیجه رسیده‌اند که کار ایران مثبت بوده است. در این بین، برخی از این گروه‌ها که بر سر همان رویکرد قبلی هستند می‌خواهند نگذارند که این ارتباط صمیمانه و ارتباط راهگشا بین دیگر گروه‌ها شکل بگیرد. نقش ایران در کمک به تمام مردم عراق و نه‌فقط شیعیان نکته بسیار مهمی است. ایران و مستشاران و نظامیان ایرانی در مناطق سنی‌نشین عراق به شهادت رسیدند یعنی آنها برای نجات مردم سنی عراق از چنگال داعش جنگیدند. لذا بسیاری از سنی‌ها وقتی این دیدار‌ها را با نیروهای ایرانی داشتند فهمیدند که نقش ایران در کمک به مردم عراق چه سنی و چه شیعه یک نقش مثبت و مهم است و اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچ طمع و چشمداشتی در عراق ندارد.