روزنامه ایران
1397/02/02
چرخش پرهیاهوی «اون»
ندا آکیش
روزنامهنگار
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی تمام روزهای سال 2017 را به تنش آفرینی در شبه جزیره کره و جنگ لفظی با رئیس جمهوری امریکا اختصاص داد اما در نخستین روز و ساعات سال 2018 و در سخنرانی سال نو در چرخشی عجیب و ناباورانه شاخه زیتون به سوی همسایه جنوبی خود دراز کرد و اکنون که حدود 4 ماه از سال جدید میلادی میگذرد، از تعلیق آزمایشهای موشکی و هستهای خود و تعطیلی یکی از سایتهای اصلی آزمایش موشکی کره شمالی خبر داده و جهان بویژه امریکا و کشورهای منطقه را در شوک و حیرت وصفناپذیری فرو برده است.
به گزارش «ایران» به نقل از سایت خبری «ای بیسی» استرالیا، تلویزیون کره شمالی در نخستین ساعات دیروز -شنبه- از فرمان کیم جونگ اون برای تعلیق آزمایشهای موشکی و هستهای این کشور و همچنین تعطیلی سایت آزمایش موشکی کره شمالی در شمال این کشور خبر داد و اعلام کرد، این اقدام در راستای سیاست تمرکز بر توسعه اقتصادی کشور و کاستن از تنشها در شبه جزیره کره اتخاذ شده است.
تحقق تمام و کمال توسعه هستهای کره شمالی
رهبر کره شمالی در بیانیهای که در نشست سالانه حزب کمونیست ارائه شد، گفت، کشورش دیگر نیازی به انجام آزمایشهای هستهای و موشکهای بالستیک قاره پیما ندارد زیرا به هدف توسعه سلاحهای هستهای خود به طور کامل دست یافته است. سایت آزمایش موشکی در شمال کره شمالی نیز مأموریتش به پایان رسیده است.
کره شمالی همچنین اعلام کرد، این کشور در مذاکرات با جامعه بینالملل مشارکت خواهد کرد و مسیر نشست با مون جائه این، رئیس جمهوری کره جنوبی در هفته جاری (جمعه 27 آوریل) و نشست با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در اواخر ماه مه و اوایل ژوئن را هموار میکند. اعلام این خبر چند ساعت پس از نشست کمیته مرکزی حزب حاکم کارگر به رهبری اون حاکی از آن است که چنین چرخش قابل توجهی به صورت ملی و در قالب آغاز «مرحلهای جدید» در روند سیاسی کره شمالی انجام شده است، زیرا تمام تصمیمهای مهم در کره شمالی در نشستهای کمیته مرکزی حزب حاکم اتخاذ میشود. به گزارش «ایران» به نقل از سایت خبری «ای بیسی»، در نشست روز جمعه نیز بنا بر گزارش خبرگزاری رسمی کره شمالی تمام اعضای این کمیته به اتفاق آرا به این چرخش رأی مثبت دادند و کمیته این سیاست جدید را یک «پیروزی بزرگ» در راستای سیاست اولیه «توسعه همزمان اقتصاد و فناوری هستهای» کره شمالی اعلام کرد. بنا بر بیانیه این کمیته، برای رسیدن به یک اقتصاد سوسیالیستی قوی و بهبود چشمگیر معیشت مردم لایحه مربوط به سیاست جدید کره شمالی به اتفاق آرا تصویب شد. این اتفاق اگرچه بزرگترین چرخش رهبر کره شمالی از مواضع هستهای و موشکی خود از زمان رسیدن به قدرت است اما نخستین چرخش نیست. چند روز پیش نیز کیم جونگ اون اعلام کرد، دیگر برای گفتوگو درباره خلع سلاح هستهای پیش شرط خروج نیروهای امریکایی از شبه جزیره کره را مدنظر ندارد.
واکنشهای خارجی و ذوقزدگی ترامپ
ترامپ در پیامی توئیتری از این اقدام کره شمالی استقبال کرده و نوشت: کره شمالی پذیرفت تمام آزمایشهای هستهای خود را تعلیق کند و یکی از سایتهای مهم آزمایش هستهای خود را بست. این خبر خیلی خوبی هم برای کره شمالی و هم برای جهان است. یک پیشرفت بزرگ! به امید نشست ما.
کره جنوبی نیز این پیشرفت را تحسین کرد و سخنگوی رئیس جمهوری این کشور به خبرنگاران گفت، این پیشرفت معنادار برای خلع سلاح هستهای شبه جزیره کره است و میتواند به حاکمیت «فضای مثبت» بین دو کشور در مذاکرات پیش رو بینجامد.
وزارت امور خارجه چین نیز از این حرکت کره شمالی استقبال و اعلام کرد، این کار به کاهش تنشها در شبه جزیره کره و خلع سلاح هستهای منطقه کمک میکند. اما وزیر دفاع آبه یک گام هم فراتر رفت و گفت، تعلیق آزمایشهای موشکی و هستهای کافی و رضایت بخش نبود، زیرا به قابلیتهای موشکی کوتاه و میان برد پیونگ یانگ که میتواند به ژاپن برسد اشارهای نکرد. فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در بیانیهای این تصمیم را گامی مثبت در مسیر بدون بازگشت و معتبر خلع سلاح اتمی، احترام گذاشتن به الزامات و تعهدات بینالمللی و تمامی قوانین مرتبط با قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و همچنین اجرای پیمان منع جامع آزمایش هستهای دانست.
نرمش در موضع قدرت
برخی تحلیلگران معتقدند کیم جونگ اون از موضع قدرت نرمش نشان میدهد و بعید است در مذاکرات مستقیم با رؤسای جمهوری کره جنوبی و امریکا توقف قابل توجه تولید محصولات موشکی و هستهای را بپذیرد. مقامات امریکا و کره جنوبی گفتهاند، کیم احتمالاً میکوشد اقتصاد شکننده خود را از تحریمهای سنگین نجات دهد. سو میتری، یکی از تحلیلگران سابق سیا که کارشناس مسائل کره شمالی است نیز گفت، این اقدام کره شمالی قابل توجه است اما اینکه کره شمالی تا چه اندازه در اظهارات خود جدی است نیاز به گذر زمان دارد. ممکن است آنها بهدنبال توافقهای «تعلیق – تعلیق» باشند. آنها در پی برداشته شدن تحریمها هستند بنابراین [این سؤال مطرح میشود] ما باید در قبال تعلیق آزمایشهای نظامی آنها چه چیزی را تعلیق کنیم.
شیوهای تازه برای نمایش قدرت هستهای
جاش پولاک، محقق ارشد مؤسسه «میدل بری» نیز به سیانان گفت: «آنها میخواستند با این کار بهعنوان کشوری که به قدرت هستهای دست یافته، دیده شوند. زیرا بجز هند و پاکستان، بقیه کشورهای جهان که قدرت هستهای دارند، پس از جنگ جهانی دوم دست به آزمایش هستهای نزدهاند و آزمایش هستهای در واقع نشانه نابالغ بودن کشورها در این زمینه است. آنها با توقف آزمایشها میخواستند بگویند ما از نظر تکنیکی بالغ شدیم و دیگر نیازی به آزمایش هستهای نداریم. آنها از هیچ چیزی عقب نشینی نکردند، آنها سلاحهای خود را دارند و پیام اصلی این است. آنها هر زمان که تصمیم بگیرند آزمایش کنند این کار را دوباره خواهند کرد.» برخی تحلیلگران نیز معتقدند فشار تحریمهای بینالمللی و همچنین فشارهایی که اخیراً چین به کره شمالی آورده، باعث این چرخش شده است. بویژه اینکه رهبر کره شمالی در نخستین سفر برون مرزی خود اخیراً به چین سفر کرد و با شی جین پینگ، رئیس جمهوری این کشور دیدار کرد. تحلیلی که ترامپ و مقامات امریکایی و بینالمللی حامی تحریمها میپسندند.
حزب کمونیست چین علت تصمیم جدید را تمرکز بر اقتصاد کشور و کاستن از تنشها در شبه جزیره کره اعلام کرد
ترامپ در پیامی توئیتری ضمن استقبال از این تصمیم: یک پیشرفت بزرگ! به امید نشست ما
سخنگوی رئیس جمهوری کره جنوبی: این پیشرفت معنادار میتواند به حاکمیت «فضای مثبت» بین دو کشور بینجامد
شینزو آبه: تنها چیزی که مهم است این است که آیا این اتفاق به توقف کامل این تسلیحات میانجامد یا خیر
فدریکا موگرینی: این تصمیم گامی مثبت در مسیر بدون بازگشت و معتبر خلع سلاح اتمی است