تندروهای آمریکا و ایران در انتظار جشن پایان برجام

روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در گزارشی تحلیلی به مواضع سیاستمداران تندرو در آمریکا و ایران پرداخته و نوشته: هر دو گروه منتظرند تا جشن پایان برجام را بگیرند. این روزنامه در مطلبی به قلم «ایشان تارور» نوشته است: در حالی که وارد هفته نهایی موعد تصمیم‌گیری دوباره دولت ترامپ درباره تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران می‌شویم، اظهارات اخیر مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ که دو تن از تندروترین مقامات مخالف برجام در کابینه ترامپ هستند، نشان می‌دهد دولت آمریکا به احتمال زیاد از برجام خارج خواهد شد. این روزنامه در ادامه نوشته است: بسیاری از متحدان آمریکا از جمله رهبران اروپایی، از دولت ترامپ خواسته‌اند که در برجام باقی بماند. آنها طی ماه‌ها مذاکره از دولت ترامپ خواسته‌اند که به جای خروج یکجانبه از برجام در این توافق بین‌المللی بماند و برجام را با همکاری یکدیگر اصلاح کنند. از دید ناظران بین‌المللی، دولت‌های خارجی و حتی وزارت خارجه آمریکا، ایران همچنان به اجرای برجام وفادار مانده است و با شرایط کنونی گزینه‌ای بهتر از برجام برای جلوگیری از اتمی شدن ایران وجود ندارد.آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی با هشدار به دولت آمریکا گفت: ما نباید این توافق را مادامی که گزینه‌ای جایگزین برای آن باشد، لغو کنیم. او برجام را یک پیروزی مهم دیپلماتیک دانست که وجود آن برای زمان‌های خطرناک ضروری است. در شرایط تشدید تنش بین اسرائیل و ایران در سوریه، همه چیز حتی می‌تواند خطرناک‌تر از گذشته شود. نمایش دوشنبه گذشته نتانیاهو درباره ارائه اسناد ادعایی جدید از فعالیت‌های هسته‌ای ایران در سال‌های گذشته، موضع ترامپ را در آستانه تصمیم‌گیری درباره برجام تقویت کرده است. منتقدان برجام در حال لابی و فشار برای رویارویی نهایی و مستقیم با جمهوری اسلامی ایران هستند. جمیل جعفر از مقامات دولت سابق جورج دبلیو بوش در مقاله‌ای نوشته است: ترامپ نباید منتظر کنگره و یا متحدان اروپایی برای مذاکره دوباره و اصلاح برجام بماند، بلکه برعکس او باید همه را به سمت دیدگاه خود کشانده و با اعمال دوباره تحریم‌های ایران، اهرم قدرت سابق آمریکا را احیا کند. در حالی که بسیاری از مخالفان برجام -در آمریکا- این توافق را یک معامله سست و بد با مهم‌ترین دشمن آمریکا در منطقه خاورمیانه می‌دانند، برخی دیگر از تحلیلگران شرایط پیچیده سیاسی در داخل ایران را نیز مورد توجه قرار می‌دهند. در صورت خروج آمریکا از برجام، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران که قهرمان تنش‌زدایی و عادی‌سازی روابط با غرب تصویر می‌شود، توان مقاومت در برابر خواست مخالفان تندرویش در داخل ایران برای خروج از برجام را نخواهد داشت. روحانی که زیر فشار انتقادات فزاینده به لحاظ وضعیت اقتصادی کنونی در ایران است، هیچ گاه تایید مخالفانش بابت سیاست تنش‌زدایی با غرب را نداشته است. «آرین طباطبایی» از دانشگاه جورج تاون در مطلبی نوشته است: محافظه‌کاران و مخالفان روحانی در ایران در شبکه‌های اجتماعی وابسته به خود، موضع میانه‌روها و اصلاح‌طلبان در برابرغرب را ضعیف، ناتوان و ساده لوحانه توصیف می‌کنند. گرچه که دولت روحانی مایل است با حفظ برجام، این توافق را سنگ بنایی برای همگرایی بیشتر با جهان و ترمیم اقتصاد ایران کند اما همچنان مجبور است در برابر فشارهای مخالفان خود در داخل مقاومت کند. ولی نصر استاد دانشگاه جان هاپکینز معتقد است، ترامپ باید مسیر کاملا متفاوتی در پیش بگیرد: واشنگتن باید با مذاکره مستقیم با ایران، راه‌هایی برای کاهش تنش و رفع اختلافاتی که در توافق برجام درباره آنها سکوت شده، بیابد. آمریکا همچنین باید مشوق همکاری ایران و عربستان برای حل بحران‌های منطقه‌ای در خاورمیانه باشد که نقطه آغاز آن می‌تواند در جنگ سوریه و یمن باشد. گاردین اخیرا در مطلبی به دولت آمریکا هشدار داده و نوشته است: در زمان دولت اصلاح‌طلب در ایران، جورج دبلیو بوش رئیس جمهوری اسبق آمریکا با واژه محور شرارت تمام امیدها و برنامه‌های اردوگاه اصلاح‌طلبان ایران را نقش بر آب کرد و حالا ترامپ درصدد است همین تجربه را با دولت میانه‌روی حسن روحانی تکرار کند.