«ابتکار» آثار اقتصادی تصمیم احتمالی ترامپ مبنی بر خروج از برجام را بررسی کرد اقتصاد ایران در برزخ آمریکایی

سمیرا ابراهیمی
از زمانی که ترامپ به عنوان رئیس ایالات متحده آمریکا انتخاب شد، هر چند ماه یک بار خروج آمریکا از برجام نقل محافل می‌شود. اما تجربه دفعات گذشته حاکی از این است که هر بار تصمیم گیری به آینده موکول
می شود. فارغ از مسائل دیپلماسی این مساله، آنچه حتی از روابط سیاسی به لحاظ عمومیت و دربرگیری موضوع مهم‌تر است، آثار اقتصادی است که این تصمیم ترامپ می‌تواند در پی داشته باشد.
دفعه قبلی که آمریکا با انتشار اخبار تصمیم گیری مبنی بر خروج آمریکا از برجام، بازارهای بین المللی را مشوش کرده بود، سیتی گروپ در گزارشی اعلام کرد که ایجاد هر نوع اختلال در برجام موجب تاثیرپذیری شدید بازار نفت خواهد شد. به گفته این نهاد، بازگشت تحریم ها باعث خواهد شد که ایران حداقل 500 هزار بشکه در روز کمتر نفت صادر کند. این میزان از کاهش صادرات بیش از همه بر کره جنوبی، ژاپن و کشورهای اروپایی تاثیر خواهد گذاشت. در این خصوص،


سیتی گروپ گفته است که تاثیر آنی کاهش صادرات نفت توسط ایران افزایش ۵ دلاری قیمت این محصول در بازار خواهد بود. این نهاد افزوده است که با توجه به آنکه مشتریان (نفت ایران) تحت فشارهای آمریکا بازار خود را از دست خواهند داد، تلاش خواهند کرد در وضعیتی که اوپک و سایر تولید کنندگان میزان عرضه نفت را کم کرده اند دنبال «بازار جایگزین» باشند.
افزایش قیمت دلار در صورت خروج آمریکا از برجام
سیدرسول رنجبران، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان در گفت‌و‌گو با «ابتکار» در خصوص آثار اقتصادی خروج آمریکا از برجام گفت: در مدتی که برجام برقرار بود، ما نتوانستیم از ظرفیت‌های برجام به درستی استفاده کنیم. بخشی از این نتوانستن به دلیل ناتوانی داخلی و برخی نیز به دلیل عدم عملکرد کامل کشورهای اروپایی و آمریکا بود. مهمترین عاملی که این موضوع را تقویت می‌کند، بازنشدن سوییفت‌ها بود که مانع از انجام مبادلات ارزی می‌شد.
او افزود: اگر آمریکا از برجام خارج شود، به تبع آن کشورهای اروپایی هم عملا خارج خواهند شد، هرچند آن را به زبان نیاورند و رسما اعلام نکنند. چنانچه این اتفاق رخ دهد، به معنی آن است که ما در مبادلات تجاری خود نمی‌توانیم به منابع ارزی دست پیدا کنیم بنابراین در مضیقه قرار می‌گیریم. این موضوع به معنای آن است که ارز کمتری به کشور می‌آید، اما مصارف به قوت خود باقی می‌ماند، بنابراین تقاضا افزایش پیدا می‌کند و قیمت بالا می‌رود. در نتیجه اگر آمریکا از برجام خارج شود، افزایش قیمت ارز خواهیم داشت و سقف 4200 تومانی فعلی شکسته می‌شود.
بخش خصوصی در مضیقه مضاعف
درواقع تا زمانی که مشکلات سیاسی حل نشود، مشکلات تجاری ما نیز حل نمی‌شود. در این مقطع مسئولان و تصمیم‌گیران داخلی باید شرایط را به گونه‌ای تنظیم کنند که به طرف‌های برجام بهانه برای خارج شدن ندهند. از سوی دیگر بحث افزایش قیمت نفت مطرح است. افزایش فعلی قیمت نفت به دلیل هیجانات ناشی از بحران های خاورمیانه است.
به گفته رنجبران هم اکنون انسجام منفی علیه ایران توسط کثریت کشورهای خاورمیانه به این موضوع دامن می زند. اما این افزایش قیمت، تثبیت شده نیست، بلکه به زودی به قیمت با ثبات برمی‌گردد. با این حال شاید عده‌ای بگویند که این موضوع به نفع ماست زیرا ما مشتریان سنتی نفت خود را داریم. اما حتی اگر نفت در قیمت بالایی تثبیت شود، به دلیل این که نمی‌توانیم منابع حاصل از فروش نفت را وارد کنیم، نفعی به حال ما ندارد. در نهایت چین، روسیه، هند و کره جنوبی به جای پول به ما کالاهای بنجل می‌دهند.
این فعال بخش خصوصی اظهار کرد: مجموع این موارد کار را برای بخش خصوصی سخت می‌کند. اکنون هم تجار برای وارد کردن منابع دچار مشکل هستند، اگر با خروج آمریکا این فشارها بیشتر شود، با توجه به اقدامات اخیر ارزی دولت، صادرات و واردات توجیه اقتصادی خود را از دست می‌دهد و فشار بیشتری به بخش خصوصی واقعی وارد می‌کند زیرا طرف‌های تجاری ما، از سوی آمریکا برای تجارت با ما تحت فشار قرار می‌گیرند و بالطبع تجارت با آمریکا را انتخاب می‌کنند.
اقتصاد ایران در حال بهبودی است
امیر حسینی، پژوهشگر اقتصاد سیاسی دانشگاه شهر لندن نیز در خصوص آثار اقتصادی خروج آمریکا از برجام می گوید: وضعیت اقتصادی در ایران از عوامل داخلی و خارجی تاثیر می‌پذیرد. تحریم‌ها، یک فشار خارجی بر اقتصاد ایران بودند. تحریم‌هایی که تا پس از برجام تجارت بین المللی را برای ایران دشوار می‌کند. اما در صورت خروج آمریکا از برجام، عوامل داخلی نسبت به سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ متفاوت هستند. پس از انتخاب روحانی در سال ۲۰۱۳ تحریم‌ها پا برجا ماند، اما تورم از ۳۵ درصد به ۱۵ درصد کاهش یافت.
حسینی افزود: مطمئنا، ناکامی در اجرای کامل برجام، نوعی فشار بر دولت روحانی وارد خواهد کرد. نظرم این است که اگر چه دولت ممکن است با فشار‌هایی روبه‌رو شود، اما دولت با دانش عمیق‌تری درباره چگونگی مدیریت کردن فشار مجهز شده‌است. سایر شرکای تجاری و مسیرها، به آرام کردن این فشار کمک می‌کنند. ایران فعال‌سازی سایر کریدور‌های تجارت، به‌ویژه با هند، را آغاز کرده است.
می‌توان با نگاه به توافق‌های سفر اخیر روحانی به هند، تغییرات را ملاحظه کرد .در این صورت حتی اگر، فرصت تجارت با اروپا از دست برود، ایران از تجارت با آسیا سود واقعی خواهد برد. چین نیز شریک دیگری است. بلندپروازی‌های چین برای ایران بسیار بزرگ‌تر از آن هستند که توسط تحریم‌های آمریکا متوقف شوند.
هم‌اکنون، پروژه «جاده واحد کمربند واحد» (جاده ابریشم)، بلندپروازترین پروژه توسعه زیرساختی چین است که به دنبال احیای مسیر‌های تجاری اوراسیایی با شبکه تجاری چین‌محور است. سرمایه‌گذاری زیرساختی برنامه‌ریزی‌شده برای این پروژه، ۹۰۰ میلیارد دلار ارزش دارد و ایران یک بخش ضروری در این طرح است. امتیاز ایران در این بازی، موقعیت آن است. ایران، آسیا را هم به اروپا و هم به خاورمیانه متصل می‌کند. در حالی که مسیر‌های این طرح هنوز احداث نشده‌اند، تصور پیش رفتن این پروژه بدون ایران، بیهوده است.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تلاش چندباره مجلس برای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران گزارش می دهد بهارستان نشینان درانتظار باز شدن درهای بهشت «ابتکار » موج ابراز نا امیدی از وعده های محقق نشده دولت روحانی را بررسی می کند ناصر چشم‌آذر دار فانی را وداع گفت خاموشی نوای «باران عشق» محمدعلی وکیلی پاشنه ورنکشیده ها همان بی انگیزه های امروز؟! واکنش‌های جهانی به ادعاهای نخست وزیر اسرائیل در مورد برنامه هسته‌ای ایران ادامه دارد «ابتکار» آثار اقتصادی تصمیم احتمالی ترامپ مبنی بر خروج از برجام را بررسی کرد اقتصاد ایران در برزخ آمریکایی ماجرای دور اول اکران نوروزی سینما و شکایت دور دومی‌ها بررسی شد جنگ فیلم ها برای سالن های سینما دولت مراکش هفته گذشته به بهانه حمایت ایران از جبهه پولیساریو روابط خود را با تهران قطع کرد ایران در جام ملت‌های آسیا با عراق، ویتنام و یمن هم گروه شد دست شانس دایی برای تیم ملی فوتبال «ابتکار» از ابعاد مختلف فیلترینگ پیام‌رسان تلگرام در ایران گزارش می دهد روزهای پسا تلگرامی ! جنگ براى تبدیل شدن آمریکا به ابر قدرت انرژى ره توشه از بزرگان داریم ایران در جام ملت‌های آسیا با عراق، ویتنام و یمن هم گروه شد دست شانس دایی برای تیم ملی فوتبال