روزنامه ابتکار
1397/02/15
جنگ براى تبدیل شدن آمریکا به ابر قدرت انرژى
على آهنگر *- جرج بیکر، رئیس گروه موسوم به تولیدکنندگان براى صادرات نفت خام آمریکا، پس تصویب لغو ممنوعیت ۴٠ ساله صادرات نفت خام این کشور در دسامبر ٢٠١۵ ( آذر ماه ١٣٩۴) هدف اساسى نهفته در این استراتژى را آشکار مى‌کند. او مى‌گوید: اکنون که ما زمین بازى را مسطح کرده‌ایم، آمریکا سرانجام این فرصت را دارد که پتانسیل کامل کشور به عنوان یک «ابر قدرت انرژى» را محقق کند. براى تحقق همین راهبرد است که دولت ترامپ «تسلط بر بازار جهانى انرژى» را در دستور کار اساسى خود قرار داد.ترامپ براى تحقق زودهنگام این استراتژى، سیاست خروج از برجام و بر پایى یک جنگ را در خاورمیانه برگزیده است.
حال سوال مهم این است که تحقق استراتژى ابر قدرت انرژى شدن آمریکا و تسلط بر بازار جهانى انرژى چه ارتباطى با لغو برجام و برپایى جنگ دارد؟ پاسخ را باید در جغرافیاى انرژى آمریکا و دیگر تولیدکنندگان و نیز مصرف‌کنندگان این ماده حیاتى جست.
در حالى که نفت همچنان قدرت اول انرژى جهان محسوب مى‌شود، آمریکا فقط داراى ۴٨ میلیارد بشکه از این ذخیره حیاتى است. کوچکى این رقم را زمانى بهتر در مى‌یابیم که آن را در کنار ذخیره اثبات شده ٣٠٠ میلیارد و ۵٠٠ میلیون بشکه‌اى ونزوئلا و ٢۶۶ میلیارد و ۵٠٠ میلیون بشکه‌اى عربستان و ١۵٨ میلیارد بشکه‌اى نفت ایران و ١٠٩ میلیارد و ۵٠٠ میلیون بشکه‌اى نفت روسیه قرار دهیم. ذخیره ۴٨ میلیارد بشکه‌اى گویاى آن است که آمریکا تنها ٢/٢ درصد از کل نفت متعارف جهان را در اختیار دارد. این در حالى است که این کشور با مصرف ١٩ میلیون بشکه در روز در راس کشورهاى مصرف‌کننده جا گرفته است.
پس از سال ٢٠٠٨ و با دستیابى آمریکا به فناورى‌هاى نوین و پیشرفتهاى مانند فناورى شکست هیدرولیکى، امکان تولید و بهره‌بردارى از ذخایر عظیم نفت شیل براى این کشور فراهم شد. بهره‌بردارى از نفت شیل بنا بر گزارش موسسه ریستاد انرژى نروژ در سال ١٣٩۵، به یکباره ذخایر نفتى آمریکا را به ٢۶۴ میلیارد بشکه افزایش داد. افزایشى که با اکتشافات جدید میادین خشکى و فراساحلى شیل همچنان رو به صعود دارد و تولید حال حاضر ایالات متحده را به مرز ١١ میلیون بشکه در روز رسانده
است.
انقلاب حفارى شیل در حالى بازار جهانى انرژى را متحول کرد که بنا بر تحلیل دانیل یارگین، اوپک به شیر پیر و موجودى بى آزار و بدون دندان تبدیل شده است. او مى‌گوید پیشرفتهاى فناورى در سال‌هاى اخیر تولید نفت شیل را براى آمریکا در قیمت‌هاى پایین نفت هم سودآور کرده است و جبهه اوپک و روسیه به خوبى از این موضوع آگاهند.
خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌هاى نفتى ایران، بازار فروش را براى نفت آمریکا مساعد مى‌کند و وقوع جنگى فراگیر در منطقه قیمت‌هاى نفت را به ارقام نجومى ٢٠٠ تا ٣٠٠ دلار در هر بشکه افزایش مى‌دهد. واقعه‌اى که عربستان و روسیه بى صبرانه انتظار آن را مى‌کشند.
سرعت رویدادها در منطقه براى رسیدن نفت به ارقام نجومى به حدى است که دیگر نگرانى‌ها به خروج آمریکا از برجام جاى خود را به نگرانى از وقوع جنگ در منطقه داده است. جنگى که تحلیلگران، نمایش مضحک نتانیاهو در شامگاه دوشنبه را مقدمه وقوع آن مى‌دانند. قطع شتابناک روابط دیپلماتیک مراکش با ایران که در شامگاه سه‌شنبه سیزدهم اردیبهشت حیرت همگان را برانگیخت بر این گمانه افزوده است. از این مهمتر، حمایت زودهنگام و شتاب‌زده کشورهاى حاشیه خلیج فارس از اقدام مراکش، نگاه تحلیلگران جهان عرب را بر این نکته معطوف داشته است که ممکن است دومینو قطع روابط کشورها با ایران در پیش باشد.
تاکید جیمز متیس بر وقوع جنگ بین اسرائیل و ایران، تاکید بن سلمان بر اینکه اکنون مسئله فلسطین در اولویت آنها نیست بلکه مهار نفوذ منطقه‌اى ایران در اولویت است و سکوت معنى‌دار روسیه در این میان همه و همه نشانه‌هایى از آن است که آمریکا در صدد برپایى یک جنگ بزرگ منطقه‌اى با محوریت ایران و اسرائیل در خاورمیانه است.
با وقوع این جنگ، نفت ایران از بازار حذف خواهد شد و حتى نفت عربستان و البته خلیج‌فارس دچار کاهش شدید خواهد گردید. در این شرایط دکل‌هاى حفارى شیل میلیون‌ها بشکه نفت را وارد بازار خواهند ساخت و هزاران شغل در آمریکا ایجاد خواهد کرد. در مقابل، با افزایش سرسام‌آور قیمت نفت، اقتصاد چین با واردات روزانه بیش از 12 میلیون بشکه دچار ضربه‌هاى هولناک خواهد شد. صادرات نفت روسیه به شرایط قبل از فریز نفتى باز خواهد گشت و لذت فروش با قیمت‌هاى نجومى را تجربه خواهد کرد. نتیجه این جنگ براى خاورمیانه هر چه باشد، رویاى ابر قدرت انرژى شدن را براى آمریکا فراهم مى‌کند.
در این شرایط سخت و بحرانى، سیاست و دیپلماسى ایرانى وظیفه خطیر و تاریخى را بر دوش مى‌کشد. هر چند که دیپلماسى در زمان اندک باقى مانده تا ٢٢ اردیبهشت شاید نتواند مانع خروج آمریکا از برجام شود ولى مى‌تواند با در پیش کرفتن درایت و دوراندیشى از وقوع جنگ پیشگیرى کند.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تلاش چندباره مجلس برای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران گزارش می دهد
بهارستان نشینان درانتظار باز شدن درهای بهشت
«ابتکار » موج ابراز نا امیدی از وعده های محقق نشده دولت روحانی را بررسی می کند
ناصر چشم‌آذر دار فانی را وداع گفت
خاموشی نوای «باران عشق»
محمدعلی وکیلی
پاشنه ورنکشیده ها همان بی انگیزه های امروز؟!
واکنش‌های جهانی به ادعاهای نخست وزیر اسرائیل در مورد برنامه هسته‌ای ایران ادامه دارد
«ابتکار» آثار اقتصادی تصمیم احتمالی ترامپ مبنی بر خروج از برجام را بررسی کرد
اقتصاد ایران در برزخ آمریکایی
ماجرای دور اول اکران نوروزی سینما و شکایت دور دومی‌ها بررسی شد
جنگ فیلم ها برای سالن های سینما
دولت مراکش هفته گذشته به بهانه حمایت ایران از جبهه پولیساریو روابط خود را با تهران قطع کرد
ایران در جام ملت‌های آسیا با عراق، ویتنام و یمن هم گروه شد
دست شانس دایی برای تیم ملی فوتبال
«ابتکار» از ابعاد مختلف فیلترینگ پیام‌رسان تلگرام در ایران گزارش می دهد
روزهای پسا تلگرامی !
جنگ براى تبدیل شدن آمریکا به ابر قدرت انرژى
ره توشه از بزرگان داریم
ایران در جام ملت‌های آسیا با عراق، ویتنام و یمن هم گروه شد
دست شانس دایی برای تیم ملی فوتبال
