سوت‌آغاز رقابت‌های <کن> با <همه می‌دانند>




‌وصال روحانی


روزنامه‌نگار
هفتادو‌یکمین دوره جشنواره بین‌المللی کن فرانسه که جشنواره نخست سینمای جهان به شمار می‌آید از امشب آغاز می‌شود تا پس‌از 13 روز برگزاری و پخش بیش‌از 500 فیلم عمدتاً تازه در قسمت‌های مختلف، روز شنبه شب 29 اردیبهشت با اهدای جوایز برترین‌ها شامل نخل طلایی بهترین فیلم به کار خود پایان دهد.
افتخار بی‌سابقه
در افتخاری بی‌سابقه برای سینمای بالنده ایران «همه می‌دانند» کار جدید اصغر فرهادی کارگردان بین‌المللی کشورمان به‌عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره انتخاب شده است. این نخستین بار است که کاری از سینمای کشورمان یکی از سه جشنواره اول جهان(بعد از جشنواره کن، جشنواره‌های ونیز و برلین دو جشنواره بعدی معتبر جهانی هستند) را آغاز می‌کند و در همین راستا سه‌شنبه شب در تالار مرکزی جشنواره به‌نمایش در می‌آید. این فیلم فردا نیز در دو نوبت در سایر سالن‌های مرتبط با جشنواره پخش می‌شود. «همه می‌دانند» یکی از 21 فیلم بخش مسابقه، یعنی مورد توجه‌ترین قسمت جشنواره کن است؛ بخشی که ایران یک نماینده دیگر نیز در آن دارد و آن فیلم «سه‌رخ» ساخته جعفر پناهی است. البته ایران علاوه بر فیلم‌های فرهادی و پناهی، دو اثر دیگر نیز در جشنواره امسال کن شرکت داده که هر دو این فیلم‌ها کارهایی کوتاه هستند. یکی «تاریکی» به کارگردانی سعید جعفریان و با تهیه‌کنندگی رامبد جوان است و دیگری فیلمی به اسم «مثل بچه آدم» ساخته آرین وزیر دفتری، که شاهد پخش آن در قسمت سینه فونداسیون خواهیم بود.
از طعم گیلاس تا فروشنده
کن با تجربه تقدیر از سینمای ایران و اهدای جوایزش به فیلم‌های کشورمان ناآشنا نیست و با اینکه سهم ایران در جشنواره برلین بیشتر و برتر از برداشت‌های آن در کن بوده اما در سال 1997 «طعم‌گیلاس» ساخته ماندگار زنده‌یاد عباس‌کیارستمی نخل طلای برترین فیلم کن را ربود. دو سال پیش هم «فروشنده» فیلم قبلی فرهادی دو جایزه در کن برد که جایزه بهترین بازیگر مرد برای شهاب حسینی و برترین سناریو برای فرهادی را شامل می‌شد. فیلم جدید فرهادی برای برداشتن قدم‌هایی بلندتر از «فروشنده» کار بسیار سختی را پیش رو دارد چرا که 20 فیلم دیگر بخش مسابقه واجد ارزش‌های قابل توجهی هستند که از سوی کشورهای مدعی و صاحب فرهنگ‌های غنی سینمایی به کن ارسال شده‌اند.
بلنشت و یارانش حکم می‌دهند
در این میان «خاکستر خالص‌ترین سفیدی است» ساخته جیا ژانگ کی چینی، «مرد سگی» از متئوگارونه ایتالیایی، «دختران خورشید» کار اواهیوسون فرانسوی، «خوشحال مثل لازارو» به کارگردانی الیس رورواچر ایتالیایی- اتریشی، «چاقو به اضافه قلب» ساخته یان گونزالز فرانسوی، «تابستان» کار کریل سربرنیکوف روسی و «درخت وحشی گلابی» اثری از نوری بیلگه جیلان ترکیه‌ای از جمله فیلم‌های این بخش هستند که برای تصاحب نخل طلا بسیار امیدوارند و برعهده هیأت ژوری جشنواره است که از میان آنها دست به انتخاب بزند. هیأتی که ریاست آن با «کیت بلنشت» بازیگر زن استرالیایی تبار است که تاکنون دو بار موفق به کسب اسکار شده است. «آوا دوورنای»، «کریستین استوارت»، «لیا سیدو»، «دنیس ویله نوو» از جمله سایر اعضای شاخص این هیأت به شمار می‌آیند.
تنظیم ساعت‌ها با فیلم فرهادی
با این‌حال بیشترین انتظارها در حال حاضر و در ساعت‌های واپسین قبل از مراسم گشایش روی فیلم جدید اصغر فرهادی متمرکز است. دو بار فتح اسکار برترین فیلم «خارجی» (غیر انگلیسی زبان) در سال‌های 2012 و 2016 توسط فرهادی در اسکار و حضور بازیگرانی قوی و نامدار در فیلم «همه می‌دانند»مثل خاویر باردم و پنه‌لوپه کروز اسپانیایی و ریکاردو دارین آرژانتینی و البته سوژه فیلم که سرشار از فراز و فرودهای دلهره‌آور است؛ سبب شده این فیلم حتی قبل از اکران به یکی از فیلم‌های ممتاز کن امسال تبدیل شود. این فیلم درباره یک زن اسپانیایی است که پس از سال‌ها زندگی در آرژانتین همراه با همسرش به شهر کوچک زادگاهش در اسپانیا رجعت می‌کند و آنجا اتفاقاتی برایش رخ می‌دهد که انتظارش را به هیچ روی نداشته و برای او حیرت‌آور است. آرام آرام رازهای گذشته و مشکلات آینده چهره می‌نمایانند و این زن و خانواده‌اش را به چالش می‌کشند. هرچند معضلات کار کاراکتر پنه‌لوپه کروز در این فیلم به کلی متفاوت با دغدغه‌های کاراکتر ترانه علیدوستی در «فروشنده» است اما فرهادی یک بار دیگر توانسته‌ است تعلیق و بیم را به سلاح اصلی و مشخصه عمده قصه خود تبدیل کند و بیننده‌ها را با حدس و گمان پیرامون آنچه امکان دارد روی بدهد (یا ندهد) تا پایان ماجراها با خود همسو کند.
در همه‌جای فرانسه
حتی برای آن دسته‌از سینمادوستان فرانسوی که به کن هم نمی‌آیند امکان تماشای «همه می‌دانند» مقدور و موجود است زیرا همزمان با آغاز به‌کار معتبر‌ترین و مورد توجه‌ترین جشنواره فیلم جهان، اکران عمومی «همه می‌دانند» در 200 سالن در سطح فرانسه آغاز می‌شود و این افتخاری دیگر در کارنامه سینمایی اوست.

چهـــــره
اصغر فرهادی چیز دیگری است

هفتاد و یکمین دوره جشنواره کن با نمایش «همه می‌دانند» تازه‌ ترین ساخته اصغر فرهادی کارگردان ایرانی برنده دو جایزه اسکار امروز کلید می‌خورد. فیلم تازه اصغر فرهادی با بازیگران سرشناس اسپانیایی «خاویر باردم» و« پنه‌ لوپه کروز» در این کشور ساخته شده است و آن طور که باردم در تازه‌ترین گفت‌وگویش عنوان کرده این فیلم بیشتر از هر فیلم اسپانیایی که در اسپانیا ساخته شده، اسپانیایی است. این بازیگر مطرح در مصاحبه‌ای با خبرگزاری فرانسه درباره «همه می‌دانند» گفته وقتی فرهادی تصمیم ساختن فیلمی به زبان اسپانیایی را با او مطرح کرده، تعجب کرده اما در نهایت تصمیم شجاعانه او را ستوده است. باردم ضمن مقایسه این فیلم با «ویکی کریستینا بارسلونا» وودی آلن، کار فیلمساز ایرانی را تحسین کرده و گفته که فرهادی چیز دیگری است: «فیلم وودی آلن درباره کلیشه‌هاست، درباره چیزهایی که گردشگران خارجی به دنبالش هستند و به خاطر آن به بارسلونا سفر می‌کنند. اما اصغر فرهادی چیز دیگری است. اصغر فرهادی خیلی واقع‌گراست. من در فیلم فرهادی رایحه اسپانیا را حس می‌کنم و این کشور را، این شهر را و آدم‌های توی فیلم را باور می‌کنم.»