روزنامه ابتکار
1397/04/05
رجب طیب اردوغان با کسب اکثریت مطلق آرا پیروز انتخابات ریاست جمهوری ترکیه شد با اردوغان تا 2023
محمدرضا ستاریشورای عالی انتخابات ترکیه روز گذشته اعلام کرد رجب طیب اردوغان با کسب اکثریت مطلق آرا در انتخابات ریاست جمهوری این کشور پیروز شده است. این در حالی است که احزاب عدالت و توسعه، جمهوری خلق، دموکراتیک خلقها، حرکت ملیگرا و حزب خوب نیز همگی توانستند از حد نصاب ۱۰ درصد آرا برای حضور در مجلس برخوردار شوند. به گزارش یورو نیوز، از سوی دیگر از اولین ساعات شمارش آرای انتخابات ترکیه، اپوزیسیون ترکیه ادعا کردند که خبرگزاری آناتولی و تلویزیون دولتی این کشور، نتایج را به اشتباه و با فریبکاری در مورد تعداد آرای شمرده شده اعلام میکنند.
در همین راستا، رجب طیب اردوغان در نخستین نطق خود پس از اعلام نتایج رسمی انتخابات، صبح دیروز اعلام کرد که ترکیه به «آزادسازی سرزمینهای سوریه» ادامه خواهد داد تا پناهجویان سوری بتوانند در امنیت به کشور خود بازگردند. وی که در مرکز حزب عدالت و توسعه در آنکارا خطاب به هوادارانش افزود که ترکیه با جدیت بیشتر با سازمانهای تروریستی برخورد خواهد کرد.
اردوغان همچنین در حالی که برخی از رقبای او به نتایج انتخابات اعتراض دارند، مدعی: با خرابکاران و خائنان مبارزه کردیم، پاسخ کسانی را که در انتظار زانو زدن ترکیه بودند همه با هم دادیم.
اردوغان چگونه پیروز شد؟
در همین رابطه دکتر اردشیر پشنگ پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه در گفت و گو با «ابتکار» در خصوص ارزیابی کلی از انتخابات ترکیه و پیروزی اردوغان اظهار داشت: پیشبینیهای اولیه حاکی از آن بود که رجب طیب اردوغان قادر نیست دستکم در دور اول پیروز انتخابات ریاست جمهوری باشد که دلایل چندی نیز برای این مساله متصور بود. یکی از این دلایل به رفراندوم قانون اساسی در سال گذشته باز میگردد که با حداقل اختلاف ممکن پیروز شد و پیشبینی میشد که جایگاه اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری تحت تاثیر این رفراندوم، شکنندهتر خواهد شد.
موضوع دیگر کارنامه حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان در سالهای اخیر است که هم در حوزه اقتصادی و هم در حوزههای امنیتی و روابط خارجی پرتنش دنبال شده است. مساله بعدی مساله تنش با کردها است. به هر حال تنش و درگیری میان کردها و اردوغان در طول سالهای اخیر دو چندان شده و پیشبینی میشد که رای اردوغان در میان کردها که پیش از آن یکی از مراکز مهم آرای وی محسوب میشد، سقوط کند. با زندانی شدن شخصیتهایی مانند صلاح الدین دمیرتاش و تداوم وضعیت اضطراری نیز گمانهزنیها در خصوص افول رای اردوغان و کشیده شدن انتخابات به دور دوم تقویت میشد.
تمامی این مسائل که از پیش مدنظر بود، با اعلام نتایج انتخابات و پیروزی انتخابات نشان میدهد که رقبای اردوغان جدای از محرم اینجه، چندان آنطور که باید و شاید در جذب آرا موفق نبودند. در این میان زندانی بودن صلاح الدین دمیرتاش یکی از عوامل مهم کاهش تحرکات وی و طرفدارانش محسوب میشود. شاهد بودیم که در دورههای قبل دمیرتاش که کاندید ریاست جمهوری بود، توانست آرای بیشتری را نسبت به این دوره کسب کند، اما در این دوره با افول رای مواجه شد. از سوی دیگر عدم انسجام کافی میان اپوزیسیون نیز همگی دست به دست هم داد تا نهایتاً اردوغان موفق شود در دور اول خود را پیروز انتخابات اعلام کند.
چرا مردم ترکیه باز هم به اردوغان اعتماد کردند؟
این کارشناس مسائل ترکیه در خصوص علت اقبال مجدد مردم به اردوغان و حزبش توضیح داد: این امر دارای دلایل متعددی است. یکی از مهمترین این عوامل مساله اقتصادی است. یعنی به رغم اینکه ترکیه طی چند سال اخیر دچار نوعی رکود و افول اقتصادی شده و مسائل امنیتی نیز تاثیر سوئی در این خصوص داشته، اما به طور کلی بازهم اقتصاد ترکیه یک وضعیت قابل راستیآزمایی و مناسب را از دید شهروندان این کشور دارد. آنها وقتی ترکیه را به دوره پیش و پس از اردوغان تقسیم میکنند، در واقع مشاهده میکنند که اردوغان یک دولت ورشکسته را به وضعیت شکوفایی رسانده است. مساله بعدی که در سطح پائینتر اما موثر واقع شده است، مساله استفاده از هویتگرایی ملی ترکیه است. اردوغان سعی کرده طی انتخابات سال 2016 و همچنین رفراندوم قانون اساسی سال 2017 بکوشد از ظرفیتهای این مساله استفاده کند. به همین دلیل شاهد هستیم که درگیریها خود را با کردها در سوریه و عفرین تشدید و حس ناسیونالیستی ترکها را بیش از پیش تحریک کرده تا آنها را همچنان پشت خود نگه دارد. موضوع بعدی حمایت جامعه محافظهکار و سنتی ترکیه اعم از ترک و کرد از رجب طیب اردوغان است که به هر حال باعث شده مجموعهای از تمامی این عوامل با پیوند خوردن به یکدیگر، وضعیتی با ثبات برای اردوغان و حزبش در جذب آرای مردم و قبضه کردن قدرت را به همراه داشته باشد.
ایران و ترکیه در دوران جدید
پشنگ در خصوص وضعیت داخلی و خارجی ترکیه در دوره جدید نیز گفت: این کشور به احتمال زیاد از لحاظ اقتصادی وضعیت به مراتب بهتری از گذشته داشته باشد. به هر حال بحرانهای ناشی از سوریه و عراق در حال فروکش کردن است و تنش در روابط با روسیه نیز جای خود را به همکاری داده است. همچنین بازگشت تحریمهای ثانویه علیه ایران، یک فرصت دیگری به آنکارا خواهد داد که این کشور بتواند در این حوزه به کسب درآمد بیشتر و بهبود وضعیت اقتصادی خود کمک کند.
در سیاست خارجی نیز به احتمال زیاد اردوغان دنبالهروی همان راهبرد سابق خود خواهد بود، اما ویژگی پیشبینی ناپذیری و انعطاف پذیریاش همچنان حفظ خواهد شد. اردوغان توان آن را دارد تا همچنان به عنوان یک چهره مهم در شرق اروپا و خاورمیانه باقی مانده و سیاستگذاریهایش در روندهای منطقه تاثیرگذار باشد. در وضعیت بحرانی منطقه و با توجه به اینکه این بحران به مراحل آخر خود به خصوص در سوریه نزدیک شده است، احتمال افزایش همکاریهای منطقهای ترکیه با ایران و سایر کشورها وجود خواهد داشت.
در سایر حوزهها نیز، مثلاً در عراق، ترکها احتمالاً تلاش میکنند تا ظرفیتهای سیاسی و اقتصادی خود را افزایش داده و بکوشند تا از سطح تنشهای خود بکاهند. به اعتقاد من سیاست خارجی ترکیه در دوره پیش رو به طور کلی با سیاستی کم تنشتر دنبال خواهد شد و سعی میشود که هژمونی منطقهای از این رهگذر دو چندان شود. زیرا با تجربههایی که از بحران سوریه به دست آمده، ترکیه سعی میکند ماجراجویی در سیاست خارجی را کاهش دهد. همچنین رقابت ترکیه در چنین مقطعی با ایران بیشتر خواهد شد. از یک سو آنها سعی خواهند کرد تا روابط اقتصادی با ایران را افزایش داده و از سوی دیگر به عنوان رقیب تلاش میکنند با نقش منطقهای ایران به شدت رقابت کنند. این امر هم در عرصه سیاسی یعنی عراق، سوریه و لبنان و هم در عرصه اقتصادی مثلاً از طریق سیستم سدسازی گپ و مسائل محیط زیستی نمایان است. در زمینه کریدورهای بینالمللی نیز ترکیه چندین سال است مسیری را انتخاب کرده که این مسیر به نوعی به انزوای ترانزیتی ایران منجر شده است. بنابراین به اعتقاد من در دوره پیش رو روابط دو کشور دوستی توام با رقابت بیشتر در مقایسه با دوره قبل خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد
شکایت ایران از آمریکا در دادگاه لاهه
نمایندگان در گفتوگو با «ابتکار» دلایل در راس امور نبودن مجلس را تشریح کردند
سهمخواهی و دیگر هیچ!
«ابتکار» از روشهای نوین عرضه مواد مخدر توسط فروشندگان در اطراف مدارس گزارش میدهد
رجب طیب اردوغان با کسب اکثریت مطلق آرا پیروز انتخابات ریاست جمهوری ترکیه شد
با اردوغان تا 2023
رضا دهکی
رسانه های عقیم روی خط باریک قرمز
شمخانی در دیدار مشاور امنیت ملی نخست وزیر عراق :
طایفهگری بستر اصلی تولید و رشد تروریسم در عراق است
آیا گیشه سینمای ایران با اکران «خاله قورباغه» در بحبوحه جامجهانی از رکود بیرون میآید؟
گرانیهای روزافزون و کاهش ارزش ریال صدای بازاریان را درآورد
تعطیلی بازار تهران بعد از 40 سال
جهانگیری:
مردم مطمئن باشند در بحرانیترین شرایط ارز مورد نیاز تامین خواهد شد
همدردى، مرهمِ آلامِ پیشِرو