همدردى، مرهمِ آلامِ پیشِ‌رو

مسعود خوشابى - در خبرها آمده بود، بعد از شکست تیم ملى فوتبال ایران در مقابل تیم هم‌پاى جهانىِ قدرِ اسپانیایى‌اش، فوتبالیست‌هاى ایران نه‌تنها میدان را ترک نکردند، بلکه تماشاچیان مدافع تیم ملى کشورمان نیز همانند رویارویى با یک تیم پیروزمند، در جایگاه‌هاى خود باقى ماندند و مدت‌هاى مدید دست از ابراز احساسات و تشویق آن‌ها دست برنداشتند.
حتى اگر تیم ملى فوتبال کشورمان، «پیروز» عرصه میدان از زمین بازى خارج مى‌شد و نه یک شب، بلکه هفت شبانه‌روز در ایران به پاس این«پیروزى» جشن و سرور برگزار مى‌شد، چه‌بسا به اندازه تشویق پس از «شکست» شاهدان عینى آن تلاش بى‌مانند، ارزش معنوى نداشت .
درس بزرگ تاریخى‌اى که از این رویداد به غایت خوش‌یمن مى‌توان گرفت این است که مردم، حتى به عنوان تماشاچى، به طور غریزى آنقدر هوشمندانه رفتار مى‌کنند که فرقى بین پیروزى و شکست اما با بکارگیرى حداکثر رهجویى، مقاومت و تلاشى خستگى‌ناپذیر در شرایطى کاملا نابرابر و موقعیتى سراسر دفاعى قائل نمى‌شوند .
پس از پیروزى استقلال‌طلبان الجزایرى بر استعمارگران بى‌رحم فرانسوى، بن بلا از رهبران به نام آن جنبش آزادى‌بخش، در بزرگترین میدان الجزیره، پشت میکروفن رفت، چند جمله‌اى به عربى گفت بعد نا خودآگاه به زبان فرانسوى سخنرانیش را ادامه داد، بعد، قدرى مکث کرد و زد زیر گریه، از نهان فریاد وااسفاهایش بلند شد که ببینید با ما چه کرده‌اند ، که توان ارتباط با زبان مادرى‌مان را هم ناخواسته نداریم، شورى وصف‌ناپذیر از خیل جمعیت برخاست که آسمان‌ها را به لرزه درآورد .


هیچ چیز زیباتر از همدردى بى‌شیله پیله نیست؛ چه در دامگه شکست وچه در بزمگاه پیروزی؛ همه ما حداقل یکبار فیلم «دزد دوچرخه» شاهکار تاریخ سینماى قرن بیستم ایتالیا را دیده‌ایم، وقتى قهرمان فیلم در حرکتى متقابلانه، دوچرخه‌اى را مى‌دزدد و مفتضحانه گیر مى‌افتد، اگر پسرکش که شاهد تمام ماجرا بود، در حرکتى نمادین دست پدر تماماً فروشکسته‌اش را نمى‌گرفت، برآن پدر چه مى‌رفت؟
شکى نیست که اگر روال این باشد که خط و نشان کشیدن‌هاى بزرگترین قدرت اقتصادى و نظامى جهان رو به اجرایى شدن بگذارد، اکثریت مردم روزگار بسیار سختى در پیش خواهند داشت. روزگارى به مراتب صعب‌العبورتر از مسیرى که جنگ هشت ساله پیمود.
متاسفانه، طى چهل سال سپرى شده ضعف تاریخى و ریشه‌دار اقتصاد کشورمان که همان وابستگى شدید به صادرات انواع سوخت‌هاى فسیلى از منابع زیزمینى کشورمان است برطرف که نشده هیج، بیشتر هم شده است، طبعاً هنر پرانعطاف دیپلُماسى مسیر خود را در راستاى تامین حداکثر منافع مردم در پیش خواهدگرفت، ولى پایه کار بر تنظیم رابطه اقتصاد سیاسى سالم بین مردم و نظام مى‌بایستى شکل بگیرد، رابطه‌اى که محرک حس همدردى باشد، مثلاً:
ـ نحوه پرداخت یارانه نقدى به این شکل کلاً ملغى شود.
سازمان تامین اجتماعى کلیه خانواده‌هایى که درآمدشان زیرخط فقر است را پوشش دهد. هزینه دکتر، دوا، خدمات پزشکى بیمارستانى براى این قشر اجتماعى مجانى باشد.
ـ کلاس‌هاى آموزشى براى افراد این قشر چه به شکل تحصیل رسمى چه به شکل آموزش‌هاى حرفه‌اى جهت دست‌یابى به اشتغال سریعاً ایجاد و کاملاً مجانى باشد .
ـ تا وقتى خانواده‌هاى این گروه زیرخط فقر بسر مى‌برند، از پرداخت هزینه‌هاى جارى آب، برق، گاز معاف باشند.
ـ وزارت مسکن و شهرسازى طى برنامه زمانبندى شده‌اى موظف باشد براى این قشر مسکن تامین کند.
ـ چون به نظر مى‌رسد دامنه تحریم‌ها فزونى خواهدگرفت و واردات شدیداً با محرومیت‌هایى اساسى روبرو خواهد شد، لذا تامین مایحتاج اساسى زندگى و توزیع عادلانه آن در دستور روز قرار مى‌گیرد .
ـ مى‌دانیم قریب ٢٠ در صد صنایع کشور با حداکثر میزان ظرفیت تولید واقعى، ٢٠ درصد کاملاً تعطیل و مابقى بطور میانگین با ٧٠ درصد فعالیت مى‌کنند .
با ورود به فاز جدید، ظرفیت تمام بنگاه‌هاى تولید کالاهاى اساسى باید به حداکثر برسد و آمادگى به حمایت از این بنگاه‌هاى تولیدى بسیار باشد .
این حمایت‌ها مى‌توانند از ابعاد پرشمارى باشند: کاهش مالیات، تامین مواد اولیه با حداقل قیمت، در نظرگرفتن حداقل تعرفه‌هاى آب، برق، گاز و وصولى‌هاى دولت و سازمان تامین اجتماعى براى واحدهاى مزبور، در نظر گرفتن جوایز براى کالاهایى اساسى‌اى که موسسه ملى استاندارد، مرغوبیت آن‌ها را بالاتر از حد مجاز ارزیابى کند، این جوایز مى‌توانند به صورت پخش مجانى تیزرهاى تبلیغاتى باشند که ازصدا و سیما انعکاس مى‌یابند.
ـ از دستآوردهاى جنگ هشت ساله باید استفاده کرد و نظام کوپنى را دوباره راه انداخت. کلیه شعب بانک‌هاى خصوصى و دولتى و موسسات مالى اعتبارى در اجرایى کردن این مهم مى‌توانند نقش داشته باشند .
ـ منافذ کلیه بروز رانت‌ها و رانت‌خوارى‌ها را باید بشدت مسدود کرد، تمام اطلاعاتى که مى‌توانند منجر به این فاجعه ملى شوند باید کلاً و به سرعت رسانه‌اى شوند.
ـ به منظور کاهش هزینه‌هاى ارزى- ریالى، تمام نهادهاى موازى هزینه‌بر، مى‌بایستى در شرایط جنگىِ درپیش‌رو درهم ادغام شده و به صورت نهادى کوچک‌شده و پرتحرک درآید.
ـ بودجه ٩٧، مى‌بایستى مورد تجدیدنظر جدى قرار گیرد و تامین منابع ارزى - ریالى اولویت‌هاى برشمرده را پوشش دهد.
ـ به منظور کاهش بارِ ادارى - تشکیلاتى دولت، از طریق NGOها کمک‌هاى ارزى هموطنان مقیم خارج از کشورمان مثلاً در شکل تامین داروهاى نایاب صورت پذیرد.
ـ از تمام نهادهاى مستقل در سطح دنیا بخواهیم در مقابل این رفتار عهدشکنانه نارواى قلدرمنشانه، مردم ما را از مساعدت‌هاى مادى و معنوى خویش محروم نکنند .
و بالاخره با بررسى کارشناسانه کشورهایى که طعم تلخ تحریم‌هاى هولناک را با گوشت و پوست‌شان چشیده‌اند و با منظور داشتن ظرفیت‌هاى موجود کشورمان با برنامه‌اى که محوریت آن جلب همدردى‌هاى ملى و جهانى است مى‌توان با زیاد و کم کردن لیست برشمرده و اجرایى‌کردن آن‌ها تا حدودى از شدت تعرضات پیمان‌شکنانه مستان شمشیر آخته در دست کاست .