رئیس‌جمهور ساختار را اصلاح کند

در نشستی که با عنوان «نسبت اسلام و توسعه اقتصادی از منظر پنج متفکر اسلامی» در سالن شهید مطهری خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، علی مطهری با بیان اینکه موانع تحقق اقتصادی با شاخص‌هایی که مد نظر اسلام است باید رفع شود و ما باید ابتدا این شاخص‌ها را بشناسیم و بعد به سراغ آنها برویم، اظهار کرد: تقسیم‌بندی ساختار اقتصادی کشور به بخش دولتی، حاکمیتی و خصوصی ضعف‌ها و نقاط قوتی دارد. ما باید ساختار اقتصادی کشور را تغییر بدهیم. بنا نبود که بنیادها در کشور به کارتل‌های بزرگ اقتصادی تبدیل شوند و انتظار ما از رئیس‌جمهور اصلاح این ساختار بود. وی با بیان اینکه تاکنون هیچ رئیس‌جمهوری نیامده است که این ساختار را تغییر بدهد، گفت: موانع تحقق اقتصاد با شاخص‌های مدنظر اسلام و با تقسیم‌بندی اقتصاد به برنامه‌ای عملی و نظری نیازمند است. مطهری با بیان این مطلب که پیوند اقتصاد و اسلام از طریق اخلاق انجام می‌شود، تاکید کرد: تا زمانی که حدود اسلام مشخص نشود، نمی‌توانیم اقتصادی سالم داشته باشیم. اقتصاد بدون در نظر گرفتن اخلاق قابل تامین نیست. وقتی اقتصاد کشور به سه بخش دولتی، حکومتی و خصوصی تقسیم می‌شود در این میان بخش خصوصی کوچک و ضعیف است. ما نتوانستیم زمانی که بازار قطر نیازمند محصولات ما بود آن را تسخیر کنیم چون بخش خصوصی کشور ضعیف بود. حتی در زمان اختلاف بین ترکیه و روسیه نیز ما به دلیل ضعف در همین بخش نتوانستیم بازارهای این کشور را در دست بگیریم.
اهمیت توسعه اجتماعی
در ادامه این نشست، سیدکاظم صدر با بیان اینکه هیچ‌گاه توسعه اقتصادی بدون توسعه اجتماعی صورت نمی‌گیرد، گفت: تا زمانی که در جامعه اعتماد به وجود نیاید ما به توسعه اقتصادی نمی‌رسیم. از جمله دلایل موفقیت امام موسی صدر در لبنان این بود که امام موسی صدر سخنرانی‌های مبتنی بر جهان‌بینی اسلامی را همواره مطرح می‌کرد و به آن جامه عمل می‌پوشاند.
به سوی نظم اجتماعی


در ادامه این نشست، فرشاد مومنی گفت: برای خروج از بحران‌های جامعه به دو سطح از معرفت نیاز داریم، یکی بنیان‌های اندیشه‌ای شکل‌دهنده وضع موجود و دیگری بنیان‌های اندیشه‌ای شکل‌دهنده وضع مطلوب است. وی در ادامه با اشاره به دیدگاه‌های شهید بهشتی در رابطه با اقتصاد و اسلام، گفت: آن شهید تلاش برای بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی را بدیهی می‌دانست و تلاش برای اعتلای بخش اجتماعی را به عنوان یک تکلیف شرعی قرآنی به حساب می‌آورد و همواره در هویت جمعی پیدا کردن جامعه تاکید داشت. وی در ادامه با بیان اینکه شهید بهشتی همواره بر نظم اجتماعی غیر قائم به‌شخص و مشارکت‌محور تاکید داشتند، گفت: شهید بهشتی در ارتباط با امکان موضوعیت‌یافتن عملکرد قابل قبول اقتصادی، بر این باور بود که باید به سمت نظم اجتماعی غیر قائم به‌شخص رفت که مهم‌ترین کارکرد آن پیش‌بینی‌پذیر کردن امور و فراهم‌سازی امکان انباشت سرمایه‌های انسانی و فردی است.
سازوکار بازار
درادامه حسین راغفر با بیان اینکه جامعه مبتنی بر بازار با اصل بازار فرق دارد، گفت: سازوکار بازار تخصیص منابع است، اما اگر بازار رنگ و بوی بی‌عدالتی بدهد یعنی بی‌اخلاق است. جامعه مبتنی بر بازار یعنی اینکه همه چیز را باید به عرضه و تقاضا سپرد. درحالی که سازوکار بازار مبتنی بر اصل برابری است. باید ضرورت‌ها در جامعه تامین شود و نابرابری‌ها از بین برود.