روزنامه جهان صنعت
1397/04/17
بازی با سلاح نفت
دکتر اردوان امیراصلانی* - چند روز پیش رییس‌جمهور آمریکا از طریق ابزار ارتباطی مورد علاقه‌اش، توئیتر، اعلام کرد عربستان سعودی با افزایش تولید دومیلیون بشکه نفت موافقت کرده تا این میزان تولید منجر به کاهش قیمت نفت شود؛ قیمتی که از مرز بشکه‌ای 80 دلار نیز گذشت. این ابتکار قابل‌توجهی است در جایی که بیش از یک سال است که کشورهای عضو اوپک متعهد به کاهش تولیدات خود برای بالا بردن مجدد قیمت نفت بوده و بر اساس این تصمیم نتایج مورد نظر را هم به دست آورده‌اند زیرا قیمت نفت از بشکه‌ای 50 دلار در ابتدای 2017 به بشکه‌ای 80 دلار در ماه ژوئن 2018 افزایش یافته است یعنی چیزی بیش از 50 درصد! این درخواست رییس‌جمهور آمریکا در راستای جلوگیری از به اوج رسیدن قیمت‌ها به سه دلیل است: اول اینکه آغاز تحریم‌ها علیه ایران از 4 نوامبر که از صدور 2/1 میلیون بشکه نفت در روز جلوگیری می‌کند. دومین دلیل کاهش تولید نفت ونزوئلا در نتیجه مشکلاتی که کاراکاس اکنون با آن روبه‌رو است و در نهایت به ناتوانی خط لوله‌های انتقال نفت آمریکا در هدایت تولیدات به دست آمده از استخراج هیدرولیکی از میدان‌های نفت شیل در شمال ایالات متحده و مخزن پرمیان در تگزاس برمی‌گردد. در واقع افزایش ناگهانی تولیدات نفت شیل به مرزهای جدیدی می‌رسد چراکه هم‌اکنون بیش از هشت میلیون بشکه در روز تولید میشود که همین امر ایالات متحده را به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهانی نفت قبل از عربستان سعودی قرار می‌دهد. این افزایش در تولیدات نفت سعودی‌ها، به علاوه تولیدات امارات متحده عربی و تولیدات روسیه دقیقا کمبود تولیدات نفت ایران را بر اثر تحریم‌های آمریکا جبران می‌کند.در حاشیه نشست اقتصادی سن‌پترزبورگ ماه می گذشته دیداری بین وزرای انرژی عربستان، امارات و روسیه در همین راستا صورت گرفت. در نتیجه هنگامی که افزایش تولیدات نفتی سعودی‌ها توسط واشنگتن به عنوان اجازه صادره از سوی کاخ سفید معرفی میشود، در حقیقت به رسمیت شناختن تصمیمی است که بیش از یک ماه پیش در روسیه گرفته شده است؛ هدف پنهان. اما از طرفی جلوگیری از افزایش قیمت نفت پس از کنار رفتن ایران و از طرف دیگر افزایش فشار اقتصادی بر تهران که بدین ترتیب عایدی نفتی خود را دوچندان از دست می‌دهد به همان اندازه با کاهش میزان صادراتش با کاهش قیمت نفت و این به معنی تعداد بشکه فروخته شده کمتر آن هم با قیمتی پایین‌تر خواهد بود. از طرف دیگر اما وضعیت برای سعودی‌ها بسیار جالب است چرا که آنها می‌توانند از به دست آوردن عایدی بیشتری از نفت خود، اطمینان حاصل کنند؛ آنچه به شدت به آن نیاز دارند آن هم با وجود هزینه‌های گزاف جنگ کشنده در یمن و هزینه نجومی پروژه 2030 ولیعهد محمد بن سلمان که در نظر دارد کشورش را در عرض حدودا 15 سال صنعتی کند. و به علاوه سعودی‌ها می‌توانند مشتری‌های نفت ایران که همانا در شمار تنها کشورهای خریداری هستند که اقتصادشان در حال گسترش است همچون چین، کره جنوبی و هند را به سمت خود سوق دهند. در نتیجه فقط کارت‌های برنده برای عربستان سعودی! باید متذکر شد که حتی اگر سعودی‌ها موفق شوند تولیداتشان را همان‌طور که اعلام کرده‌اند تا 8/10 بشکه در روز در ماه ژوئیه برسانند، بازهم عربستان به تنهایی نمی‌تواند جای خالی تولیدات نفت ایران را پر کند. خوب است در این مورد یادآوری کنیم که سقف تولیدات سعودی‌ها در طول تاریخ هرگز از 72/10 بشکه در روز تجاوز نکرده است. افزایش اعلام‌شده توسط دونالد ترامپ در واقع به افزایش همزمان تولیدات نفت سعودی-روس اشاره دارد؛ امری که در عمل از روسیه یک عضو اوپک می‌سازد. چیزی جز شگفتی‌های متعدد در انتظار ایران در این دوران بحرانی نیست با علم به اینکه روسیه خود را همچنان متحد ایران نیز معرفی می‌کند. متحدی نه چندان قابل اطمینان، تازه اگر حقیقتا یک متحد باشد.
*متخصص ژئوپلیتیک خاورمیانه در فرانسه
سایر اخبار این روزنامه
نباید تحت عنوان برخورد با مفاسد، آرامش فعالان اقتصادی را به مخاطره انداخت
وزیر نفت :
آغاز پرداخت سود سهام عدالت مردگان
صف خودروهای بین‌شهری کوتاه‌تر میشود
آشفتگی بازار موبایل ادامه دارد
هشدار شرکت بازرگانی دولتی در مورد کاهش واردات کالاهای استراتژیک؛
عاملان تخریب سد ۲۵۰۰ساله هخامنشی شناسایی شدند
بررسی جامعه‌شناختی احضار «شاخ‌های اینستاگرامی»
وزیر کشور در سری بعدی ماه عسل!
فقر رفاهی ایرانیان
سریال بازار سیاه حواله‌فروشی خودرو
ترکش نوسانات ارزی به صنعت برق هم رسید
بازی با سلاح نفت
جنگ تجاری آمریکا- چین
تلاش اتحادیه اروپا برای رسیدن به وحدت
کاش ریاست‌جمهوری روحانی دور سوم داشت
کاش ریاست‌جمهوری روحانی دور سوم داشت
