روزنامه ابتکار
1397/05/01
دموکراسى، لازمه فرهنگسازى
مسعود خوشابى - دشوارترین و پُرهزینهترین اُمورى که در یک جامعه مىتواند جامه عمل بپوشند، عینیت بیابند و نهادینه شوند، موارد پُرشمار فرهنگى است. احترام به قوانین و مقررات نه به خاطر این که عدم رعایت آنها مستوجب عقوبت و جریمه است، بلکه به این سبب که لازمه زندگى اجتماعى است شاید بىاهمیتترین جنبه فرهنگسازى باشد .فرهنگ در تار و پود عادات روزمره و زندگى اجتماعى وحیات مادى و معنوى انواع ارتباطات ما آنچنان ابعاد گسترده و نقش تعیینکنندهاى دارد که در قیاس مورد برشمرده قطرهاى در مقابل اقیانوس است. اما متاسفانه دهها سال است که ما در تحقق و به اجرا درآوردن همین فاز (phase) نیز سخت گرفتار آمدهایم و در جا مىزنیم و از پیام تاریخى- جهانى «با دوستان مروت با دشمنان مدارا» دم به دم دورتر مىشویم.
به نظر مىرسد بعضى از ما مردم رعایت قوانین و مقررات را در شرایطى بر خود واجبالاجرا مىدانیم که از طرف اصحاب قدرت هم مراعات شوند. این دیدگاه بدترین نوع برداشت است که به تخریبىترین برخوردها منجر مىشود. برخى دیگر از ما مردم از آن جا که زیر پا گذاشتن قوانین و مقررات را در مواردى امرى همگانى ملاحظه مىکنیم، گردن گذاشتن به آنها را بیهوده تلقى مىکنیم و بالاخره متاسفانه اندک شمارى هم از ما مردم اساسا با رعایت قوانین و مقررات سر خصومت داریم .
طبعا با مجازات مقتضى و اعمال جرایم عادلانه و آموزش و آگاهى دادنهاى مدام، جدى و بالاخص از سنین بسیار پایین مىتوان با حداقل سه نوع دستهبندى برشمرده برخورد کرد و از نتایج آن سود جست.
جاى ابراز ندارد که فقدان دموکراسى در جامعه، درونى کردن احترام و پایبندى به قوانین و مقررات که بخشى از فرهنگسازى در جامعه محسوب مىشود را ناممکن مىکند. چرا؟ خیلى ساده چون ساختار سیاسى از امکان سیستم خود پالایشى محروم مىشود و تخریب پُردامنه جامعه چه در عمق و چه در سطح رو به فزونى مىگذارد.
وقتى با خبر مىشویم از آغاز سال جارى تاکنون انشعابِ برقِ غیرِ مجازِ ١٠٣٠مکان در استان زنجان جمعآورى شده است، (جوان:30/4/97)، نوع تخلف متخلفین را نزدیک به مورد اول، عدم رعایت خط عابر پیاده توسط اکثریت تقریبا تمامى خودروها و موتورسیکلتها، از نوع دوم و «مسلمانانى»! که جان انسانهاى بیگناه را در عملیات «انقلابى»! مىگیرند یا به خطر مىاندازند از نوع سوم باشد.
اما نکته دیگر این خبر که: «در پى گرماى بىسابقه ۴٠ ساله در انگلیس و بروز مشکل کمآبى، استفاده از شیلنگ آب براى شستن خودرو و در و پنجره منازل ممنوع است و هزار پوند جریمه دارد.» (همانجا، ص ١) جاى بررسى و تامل دارد .
تا آن جا که ما اطلاع داریم به لحاظ بومشناسى و سرشت تاریخى، مردم انگلیس بسیار مقتصد، صرفهجو، اهل قناعت و حساب کتاب هستند. ادبیات و ضربالمثلهایشان نیز مملو از معرفى و تمجید از این خصوصیات است.
اگر نیروگاه برقى به علل نواقص فنى از مدار خارج شود و خبر رسانهاى شود، بلافاصله مردم با استفاده از نور شمع تا رفع اعلان رسمى مشکل بدون هیچ گله و شکایتى با عواقب تاریکىهاى شبهاى متمادى مىسازند .
در کتابهاى درسى دانشآموزان مدارس ابتدایىشان به نونهالان و نوجوانان آموزش داده مىشود که چگونه با یک سطل آب استحمام کنند .
شاید خندهدار باشد ولى چه بسا خانوادهها که صرفا در پرتو نور تلویزیون شام مىخورند! اگر قرار است براى دو نفر چاى تدارک ببینند، حداکثر سه فنجان آب را به جوش مىآورند .
شیوههاى نظافتهاى دورهاى محلهاى کار و زندگى، ظرف شستن، میوه و ترهبار شستن، آب دادن به گل وگیاهها حتىالمقدور با نهایت امساک و زنجیروار و با حداقل دورریز صورت مىگیرد .
به محض خرید آپارتمان افرادى از شوراى محل حاضرشده و جهت تکمیل فرمهایى درخصوص میزان محدودیتها و گشایشها در مصرف برق و آب باتوجه به وضعیت اهالى واحد خریدارى شده، به تفصیل همه چیز را توضیح مىدهند.
به طور کلى مردم انگلیس به گونهاى کاملا خودکار(auto matique) به طرز بسیار هوشمندانهاى به اوضاع و احوال جوى منطقه زیستىشان توجه دارند، یک صبح آفتابى بنا به اخبار هواشناسى همه چتر به دست از خانههاشان خارج مىشوند و بالعکس یک صبح کاملا ابرى بدون چتر !
وقتى بارندگى کم است و گرما بىسابقه، کسى ماشین و در و پنجرههاى واحد مسکونىاش را با شیلنگ آب نمىشوید مگر احتمالا مهاجرین ناآگاهى که دولت مجبور است براى فرهنگسازى، پاسخى به بىتوجهى آنها بدهد .
نکتهاى هم درباره جریمه قابل ذکر است، در آنجا بعید است ابتدا به ساکن کسى را براى مصرف بىرویه آب، هزار پوند! جریمه کنند، علىالاصول در بدو امر با یک تذکر دوستانه شفاهى، در ثانى با یک نامه رسمى و سپس در صورت تکرار با حفظ حق اعتراض در مرجع بىطرف صالحه به حکم صادره، اقدام به توبیخ مىشود .
سایر اخبار این روزنامه
قیمت آتی سکه تحویل دی ماه به مرز 4 میلیون تومان نزدیک شد
رکوردشکنی روزبهروز سکه
« ابتکار» صلح اتیوپی و اریتره و نقش آن در امنیت ملی ایران را بررسی میکند
شاخ آفریقا، ژئوپلتیک فراموش شده ایران
چرا رسانهها سوژههای خبری مهم یکدیگر را تکمیل نمیکنند؟
اسکی ناشیانه روی یخ حسادت!
بهزاد فراهانی در گفت وگو با «ابتکار» از روزگار سخت هنرمندان وسیاست های بد مسئولان می گوید
محمد صادق جنان صفت
حیرت و حسرت نهادهای مدنی
در پی وقوع دو زمینلرزه بزرگ در روز گذشته، زلزله این بار در فصل داغ تابستان حادثه آفرید
«ابتکار» از تبعات توقف ارز مسافرتی بر وضعیت دفاتر مسافرتی گزارش میدهد
ماجرای ارز و دیوار کوتاه گردشگری
رئیسجمهوری در همایش روسای نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور خطاب به آمریکا مطرح کرد
بعدازظهر روزگذشته روی داد
آتش سوزی در برج پارامیس منطقه 22 تهران
غایت اتحاد، اصلاح ماندگار
دموکراسى، لازمه فرهنگسازى