مسئولان درباره پیشنهاد ترامپ، پراکنده‌گویی نکنند

یک تحلیلگر مسائل سیاسی به تحلیل راهبردهای پیش روی ایران برای واکنش به طرح مذاکره بدون پیش شرط از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پرداخت. ایسنا نوشت؛ امیر محبیان در پاسخ به این پرسش که اعلام آمادگی دونالد ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط را چطور ارزیابی می‌کند، اظهار کرد: اهداف ترامپ از نظر من عبارتند از؛ نخست، آزمودن رفتار ایران پس از سخنان تند و پی بردن به میزان واپس‌نشینی یا همان نیاز ایران به گفت‌وگو؛ دوم، ارسال پیام به اروپایی‌ها که ترجیح ایرانی‌ها سازش با آمریکاست، نه اروپا که با هدف معلق سازی گفت‌وگوهای ایران با اروپا انجام می‌شود؛ سوم، آزمودن اقتصاد ایران و شناسایی میزان وابستگی‌اش به تهدید و تحبیب ترامپ و چهارم، ایجاد شکاف در میان تصمیم‌گیرندگان ارشد ایرانی و شناسایی خطوط تأثیرپذیر درون حاکمیت. وی افزود: پنجمین هدف ترامپ، ایجاد فشار بر حاکمیت از سوی مردم با انداختن توپ مذاکرات به زمین ایران و در ادامه اثبات کامیابی تز مذاکراتی‌اش «فشار، فشار و بازهم فشار سپس معامله مطلوب» به رقبای دموکرات درون آمریکاست.
مسئولان و پرهیز از مواضع پراکنده
محبیان گفت: واکنش در قبال این پیشنهاد باید بسیار حساب شده باشد. بنابراین اولا باید از مواضع پراکنده مسئولان جلوگیری و در چارچوب مصوبات و خطوط شورای عالی امنیت ملی حرکت شود، ثانیا شورای عالی امنیت ملی هم مطمئنا با تحلیل دقیق شرایط سیاستگذاری می‌کند. این تحلیلگر مسائل سیاسی با برشمردن سناریوهای محتمل در واکنش به پیشنهاد ترامپ از سوی ایران اظهار کرد: این واکنش‌ها عبارتند از؛ نخست، راهبرد پذیرش گفت‌وگو. دوم، راهبرد سکوت. سوم، راهبرد تقابل مطلق یا همان مرز آتش. چهارم، راهبرد کج‌دار و مریز و در نهایت راهبرد بازگرداندن توپ به زمین رقیب با ضربه محکم‌تر. وی با بیان اینکه پذیرش پیشنهاد ترامپ در شرایط کنونی شدیدا مضر است، تصریح کرد: تز مذاکراتی ترامپ عبارت است از؛ «فشار، فشار، بازهم فشار و نهایتا مذاکره مطلوب» پس نشان دادن نرمش در این شرایط یعنی دادن مجوز اعمال فشار بیشتر.
مضرات راهبرد سکوت


محبیان تاکید کرد: مضرات گفت‌وگو با ترامپ عبارتند از؛ نخست، مطلوبیت کامل این رویکرد برای آمریکا و تأمین منافع کامل ترامپ در بستر بازی طراحی‌ شده؛ دوم، نشان دادن فشارپذیری و در ادامه افزایش فشار از سوی ترامپ؛ سوم، ارسال پیام نادرست به ‌طرف‌های اروپایی و به تعلیق درآمدن گفت‌وگوها با آنان و از میان رفتن اعتبار ایران در گفت‌وگوها. محبیان، «ارسال پیام بد به مردم ایران و جهان دال بر اینکه حاکمیت ما در جایگاه ضعف مطلق قرار دارد و سخت‌ترین پیمان‌ها برای ماندن را می‌پذیرد» را از دیگر ضعف‌های گفت‌وگو با ترامپ دانست و گفت: پدیدآوری شکاف درونی، رادیکال کردن و دلسردسازی نیروهای انقلابی درون کشور به مثابه هسته سخت ایستادگی ایران و تقویت نیروهای دلبسته به بیگانه و سازش‌کار درون کشور به نیروافزایی گرایش سازش و در ادامه ریزش نیروهای خنثی به سبد سازش‌کاران و خنثی یا رادیکال سازی نیروهای هوادار نظام هم از دیگر مضرات مذاکره با ترامپ به شمار می‌آید. محبیان، سپردن میدان بازی به‌طرف مقابل با سکوت در برابر پیشنهاد طرف مقابل را از دیگر مضرات راهبرد سکوت در برابر پیشنهاد مذاکره با ترامپ دانست و گفت: پذیرش مسئولیت هر پیشامد آینده به دلیل بی‌اعتنایی یا بی موضعی در برابر رقیب در مقابل افکار عمومی جامعه جهانی و به‌ویژه ایران و نیز سپردن حق تفسیر شرایط به رقیب و سلب اختیار از خود به دلیل بی موضعی هم از جمله ضعف‌های راهبرد سکوت است. این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به نقاط قوت راهبرد تقابل مطلق در این زمینه اظهار کرد: جلوگیری از بروز هرگونه سوءتفاهمی در رقیب، طرف‌های اروپایی و افکار عمومی داخل و نیز متحدان خارجی با اتخاذ موضع روشن از سویی و تقابل با سیاست تهدید و تحبیب از راه‌ نشان دادن مشت گره‌ کرده در هر دو حالت، در کنار ارسال پیام محکم به رقیب و عوامل و گرایش‌های آرزومند سازش درونی و نیز نشان دادن همبستگی موضع در کشور و یکپارچگی مسئولان از جمله نقاط قوت این راهبرد به شمار می‌آید.
گریز از تله طراحی‌شده
محبیان با اشاره به راهبرد کجدار و مریز در برابر پیشنهاد ترامپ برای مذاکره گفت: این راهبرد هم دارای نقاط قوتی است که عبارت است از یکم، ایجاد فضای مانور در آینده در هر شرایط محتمل. دوم، گریز از زیان‌های اتخاذ تصمیم صریح و سوم، امکان آزمودن رفتار رقیب و اتخاذ تصمیم نو بدون پذیرش هزینه تغییر موضع. این استاد دانشگاه تاکید کرد: نقاط ضعف این راهبرد نیز عبارت است از؛ نخست، ایجاد سردرگمی در متحدان و افکار عمومی خودی، افزون بر دشمن؛ دوم، سپردن امکان تفسیر شرایط به رقیب یا افکار عمومی و در نهایت شفاف‌سازی موضع به‌صورت انفعالی در پی بروز شبهات مستمر و سوم، عدم بهره‌وری از منافع تصمیم صریح. وی با اشاره به آخرین راهبرد ایران در برابر پیشنهاد مذاکره آمریکا اظهار کرد: علاوه بر اینها راهبرد دیگری هست که من آن را «راهبرد بازگرداندن توپ به زمین رقیب با ضربه محکم‌تر» می‌نامم که این راهبرد از نظر من دارای منافع بیشتری برای کشور است.