علی صوفی در گفت و گو با همدلی پیش بینی کرد: اصول‌گرایان وضعیت انتخابات 92 را تکرار می‌کنند

همدلی| کیاوش حافظی: هشت سال پیش اصول‌گرایان به هواداری از محمود احمدی‌نژاد می‌گفتند عدد یک از سه بزرگتر است! آنها محمود احمدی‌نژاد را چیزی بیشتر از حاشیه بازی نمی‌دانند، یا در برابرش بی‌تفاوتند انگار که فقط خودشان و روحانی نامزد انتخابات شده‌اند یا از او اعلام برائت می‌کنند. این هشت سال بعد از آن مناظره جنجالی - که نامزدشان می‌گفت در برابر سه نفر نشسته است – تیمی را به میدان آورده است. علی صوفی، وزیر تعاون دولت اصلاحات درباره آرایش سیاسی انتخابات ریاست جمهوری 96 با همدلی به گفت و گو نشسته است. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب می‌گوید پیش‌بینی درباره تایید یا ردصلاحیت احمدی‌نژاد را سخت می‌داند اما معتقد است این بار به جای 24میلیون بیشتر از 5میلیون رای نمی‌آورد. پیش بینی او درباره نامزدهای اصول‌گرا هم این است که آنها به وحدت نمی‌رسند چرا که هیچ کدام از آنها در نظرسنجی‌ها اقبال بالایی نخواهند آورد. در ادامه متن این گفت‌وگو را می‌خوانید:
با پایان ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری، آرایش نامزدهای انتخابات به صورت یک مثلث درآمده است. یک ضلع این آرایش آقای روحانی قرار دارد که آن‌گونه که شورای عالی سیاست‌گذاری اعلام کرده، نامزد نهایی جریان اصلاحات است. شما به عنوان یک اصلاح‌طلب چگونه این آرایش را ارزیابی می‌کنید؟
من سه قطبی را که آقای احمدی‌‌نژاد تعریف کرده واقع‌بینانه می‌دانم. او خودش را در طیف اصول‌گرایی تعریف نمی‌کند و اساسا با دیدگاه‌های خاص اعتقادی هم که دارد، با خیزی هم که برای مقابله با حاکمیت برداشته، اصول‌گرایان سعی می‌کنند راه‌شان را از او جدا کنند. احمدی‌نژاد هم به نوعی رفتار ساختارشکنانه دست زده که به هیچ وجه در غالب اصول‌گرایی نمی‌گنجد.
در ضلع دیگر اصول‌گرایان قرار دارند که با نامزدهای متعددی وارد انتخابات شدند. جمنا به عنوان تشکلی که قصد داشت اصول‌گرایان را به اجماع برساند به خاطر اینکه نتوانست رسیدن به اجماع را محقق کند در بین اصول‌گرایان اعتبار خوبی ندارد. همین مسئله باعث شد آقای رئیسی که در راس5 نامزد جمنا قرار دارد از این جمع اعلام استقلال کند. اما به نظر می‌رسد که آقای رئیسی و آقای قالیباف نامزدهای اصلی این اردوگاه باشند و یک نفر از آنها به نفع دیگری کناره‌گیری خواهد کرد. البته در این میان باید شرایط را هم لحاظ کرد. اینکه اقبال عمومی به نفع این دو کاندیدا در آینده چه خواهد بود، تعیین کننده است.


از یک طرف دیگر باید در نظر گرفت که اصول‌گرایان میانه‌رو هم با جمنا میانه‌ای نداشتند. آقای لاریجانی نسبت به آنها اعلام موضع کرده است. آقای ناطق هم که حمایت قاطع خود را از آقای روحانی اعلام کرده است. به نظر من آقای لاریجانی و اصول‌گرایان معتدل از آقای روحانی حمایت می‌کنند.
به جز آقای بذرپاش که بعد از ساعت پایانی ثبت نام به وزارت کشور رسید و اعلام کرد به نفع نامزدهای اصول‌گرا کناره‌گیری می‌کند، 4نفر نامزد دیگر جمنا هم در انتخابات ثبت نام کردند. آیا این حضور به خاطر به وحدت نرسیدن این جریان سیاسی بوده یا اینکه آنها آمده‌اند تا به صورت دسته‌‌جمعی در روند تبلیغات انتخاباتی به آقای روحانی حمله کنند تا شاید پایگاه رای‌ها جابه‌جا شود. به نظر شما کدام یک از اینها درست است؟
به نظر من اصول‌گرایان دارند وضعیت سال92 را تکرار می‌کنند. آنها در این انتخابات هم مثل انتخابات قبل می‌خواستند از تکثر نامزدها جلوگیری کنند. برای همین با چند نامزد وارد شدند تا دیگران به نفع کسی که نظرسنجی‌ها اقبال او را نشان می‌دهد کناره‌گیری کنند. با این حال شرایط در این انتخابات به این صورت نخواهد بود که نظرسنجی‌ها اقبال بالای یک اصول‌گرا و کم‌اقبالی دیگران را نشان دهد و دیگران به نفع آن یک نفر کنار بروند. آنها تقریبا هم‌سطح و همتراز هستند. در نامزدهایشان کسی هم آنقدر شاخص نیست که انتظار داشته باشد دیگران به نفع او کناره‌گیری کنند. به این ترتیب من تصور می‌کنم اصول‌گرایان دوباره با چند نامزد در صحنه باشند، مگر اینکه طیفی از جریان اصول‌گرا که ارتباطی قوی با حاکمیت دارد، از شورای نگهبان بخواهد که عده‌ای از نامزدهای این جریان را از فیلتر عبور ندهد. در این صورت ممکن است احمدی‌نژاد، قالیباف و رئیسی داشته باشند.
به شورای نگهبان و تایید صلاحیت اشاره کردید. یکی از سوالات هم ما این است که شورای نگهبان با آقای احمدی‌نژاد چگونه برخورد خواهد کرد. ظاهرا وضعیت کنونی کمی غیرقابل پیش‌بینی است.
من نمی‌دانم با احمدی‌نژاد چه می‌کنند، اما به نظر من آقای احمدی‌نژاد الان لقمه گلوگیری شده که نه می‌شود این لقمه را قورت داد و نه می‌توان آن را بیرون انداخت. آقای احمدی‌نژاد با خانه‌نشینی‌اش در سال 89 از اردوگاه اصول‌گرایی رانده شده و به عنوان جریان انحرافی لقب گرفته است. او با موضع‌گیری ساختارشکنانه اخیرش کاملا رو در روی اصول‌گرایان قرار گرفت. احمدی‌نژاد قطعا بین آنها‌ تهدید به حساب می‌آید، نه فرصت.
اگر احمدی‌نژاد در صحنه باشد به نظر شما رای رقبای آقای روحانی شکسته خواهد شد یا اینکه معتقد هستید احمدی‌نژاد جدا از اصول‌گرایان پایگاه رای خودش را دارد؟
به نظر من آرای اصول‌گرایی خواهد شکست. آقای احمدی‌نژاد پایگاه رای خود را در بین توده‌های مردم دارد و همچنان امیدوار است یک بار دیگر با شعارهای پوپولیستی در مقابل دیگران نظر مردم را جلب کند. اتفاقی هم که با آمدن ترامپ در آمریکا افتاده باعث شده او این روش را به عنوان روش انتخاباتی برتر بشناسد. او به خاطر توهماتی که دارد، فکر می‌کند در بعد جهانی تاثیرگذار است. احمدی‌نژاد فکر می‌کند در ایران دوباره می‌تواند همین روش پوپولیستی را زنده کند و هژمونی خاصی را در سطح دنیا در دست بگیرد. خصوصیت برجسته آقای احمدی‌نژاد این است که برای جلب آرای مردم هیچ ابایی از ساختارشکنی ندارد و برای اینکه حتی آرای اپوزیسیون را به خودش جلب کند همچنانکه مکتب ایرانی را قبلا مطرح کرده، خودش را مثل ترامپ ضدحاکمیت نشان دهد.
او حتی با رفتار ساختارشکنانه‌ای نشان داده تلاش کرده خود را به اصلاح‌طلبان نزدیک نشان دهد، اما جریان اصلاح‌طلبی به هیچ وجه با آقای احمدی‌نژاد کنار نخواهد آمد. حتی به نظرم اپوزیسیون هم با او کنار نمی‌آید. اما اصلاح‌طلبان چارچوبی دارند و اساسا با ساختارشکنی مخالفند. اصلاح‌طلبان حاکمیت را از آن مردم می‌دانند اما آقای احمدی‌نژاد مردم را ابزار و وسیله می‌داند.
ظاهرا این بار وضعیت احمدی‌نژاد با قبل فرق می‌کند. او با ترامپ هم وضعیت متفاوت‌تری از این منظر دارد و این منظر همان اتفاقات سال 88 است. فکر می‌کنید اتفاقات آن سال در رای کنونی او اثری دارد؟
قطعا تاثیر دارد. به نظر من احمدی‌نژاد بیشتر از 5 میلیون رای نمی‌آورد.
ضلع دیگر انتخابات آقایان روحانی و جهانگیری هستند. از زمانی که آقای جهانگیری وارد انتخابات شدند عده‌ای تلاش می‌کنند شائبه‌ای را مطرح کنند که آقای روحانی می‌داند ممکن است در روند بررسی صلاحیت‌ها مشکلی برای او پیش بیاید و به همین خاطر جهانگیری را به میدان فرستاده است. این موضوع را شنیده‌اید؟
این تحلیل اصلا درست نیست. آقای جهانگیری در راستای سیاست انتخاباتی اصلاح‌طلبان به‌ویژه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و رهبران اصلاحات که از ابتدا قائل به حضور نامزد پوششی در کنار آقای روحانی بودند همچنان با پیگیری نمایندگان اصلاحات آقای روحانی را قانع کردند تا آقای جهانگیری در کنار آقای روحانی به میدان بیاید. این نوعی رفتار عقلانی است که ممکن است در روند انتخابات برای هرکسی اتفاقی طبیعی یا غیرطبیعی بیفتد و او از رقابت بازبماند. در حال حاضر نامزد اصلی ما آقای روحانی و نامزد در سایه آقای جهانگیری است.
آقای مرعشی گفته‌اند «اصلاح‌طلبان از فرصت انتخابات ریاست‌جمهوری حاضر برای معرفی چهره‌های خود به مردم استفاده می‌کنند، چون فقط به انتخابات ۹۶ فکر نمی‌کنند.» با این جمله به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان تکلیف نامزد خود در 1400 را هم مشخص کرده‌اند. این درست است؟
این رویکرد هم وجود داشته که وجود نامزد سایه می‌تواند زمینه‌ساز حضور همین نامزدها در سال 1400 باشد. از چند ماه پیش زمزمه‌هایی مطرح شده بود و اصلاح‌طلبان برای نامزدی آقای جهانگیری به او مراجعه کردند، اما آقای جهانگیری نمی‌پذیرفت. اما احتمالا ایشان متقاعد شده‌اند که حضورشان در این انتخاب می‌تواند زمینه‌ساز نامزدی‌اش در انتخابات 1400 باشد.
نظرتان درباره نامزدی آقایان محمد‌هاشمی، رهامی و کواکبیان چیست؟
نامزدی این افراد از سوی اصلاح‌طلبان نبوده. به هرحال نهاد تصمیم‌گیری در این رابطه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان یا رهبران اصلاحات هستند. هیچ کدام از این افراد هم با نظر اجماعی اصلاح‌طلبان وارد نشدند. بنابراین حضور این افراد می‌تواند چند حالت داشته باشد؛ یا اینکه محوری‌بودن نامزدی آقای روحانی را پذیرفته‌اند و ورودشان فرضی بوده باشد. با این حالت آنها در انتخابات به آقای روحانی کمک خواهند کرد و کناره‌گیری می‌کنند. حالت دیگر که بعید به نظر می‌رسد این است که دوستان تصور دارند می‌توانند با آقای روحانی رقابت کنند. همچنین اساسا باید این را هم در نظر داشت که معلوم نیست چه تعداد از دوستان ما تایید صلاحیت می‌شوند.