روزنامه جهان صنعت
1397/10/11
تنش با غرب ، نزدیکی به شرق
پهناورترین کشور جهان در سال 2018 میلادی با رویدادهای مختلف داخلی و خارجی روبه‌رو بود از جمله این کشور در بعد بین‌المللی با تحریم‌ها و تنش‌های بی‌سابقه از سوی غرب مواجه شد، روابط خود با شرقی‌ها را بهبود بخشید و بیش از همیشه اعتماد کشورهای منطقه را به دست آورد. ۲۰۱۸ سال پر پیچ و خمی برای ولادیمیر پوتین بود. پوتین شاید برنده تصمیم ناگهانی آمریکا برای خروج از سوریه باشد، اما رهبری روسیه با چالش‌های بزرگی در سوریه و دیگر مناطق روبه‌رو است و حتی یک قدم هم در لغو تحریم‌های غربی که اقتصاد روسیه را ضعیف کرده، پیش نرفته است. روس‌ها طی یک سال گذشته همکاری‌های راهبردی خود با ایران و ترکیه در خصوص مساله سوریه را ادامه دادند و از تمایل خود برای بهبود روابط با آمریکا گفتند و هند و چین را شریک‌های راهبردی خود خواندند. مقامات کرملین در خصوص مساله خاشقجی نیز موضع سکوت اختیار کردند و ترجیح دادند متحدان غربی عربستان در این خصوص اظهارنظر کنند و پس از تنهایی عربستان در غرب، پوتین دست بن‌سلمان را در گروه بیست به نشانه دوست روزهای سخت فشرد. روسیه سال گذشته میلادی میزبان بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان (جام‌جهانی فوتبال 2018 ) نیز بود و فرصت مناسبی یافت تا با پروژه روس‌هراسی غرب از طریق دیپلماسی عمومی مقابله کند و تصویری واقعی‌تر از خود به جهانیان ارائه دهد. در ادامه به مهم‌ترین تحولات روسیه در عرصه بین‌المللی اشاره میشود:رونمایی از تازه‌ترین تسلیحات تهاجمی در جهان
ولادیمیر پوتین در فوریه در پیام سالانه خود در جمع سران و نمایندگان مجلس فدرال از تازه‌ترین تسلیحات تهاجمی در جهان پرده‌برداری کرد و گفت که از زمین، هوا و دریا شلیک می‌شوند و پس از عبور از هرگونه سامانه پدافند موشکی در جهان، هدف را با خاک یکسان می‌کنند. او تاکید کرد: موشک‌های قاره‌پیمای روسی از هر گونه سامانه پدافند موشکی عبور می‌کند و سامانه آمریکایی نیز در برابر آن ناتوان هستند.
کسب دوباره رییس‌جمهوری با رکوردشکنی
هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری روسیه مارس گذشته برگزار شد و ولادیمیر پوتین از میان هشت نامزد ریاست جمهوری، موفق شد بار دیگر بر صندلی قدرت در کرملین تکیه بزند. ولادیمیر پوتین با کسب آرای 43/56 میلیون نفر از مردم روسیه رکورد کسب آرا در انتخابات ریاست جمهوری روسیه را شکست. رییس‌جمهوری منتخب روسیه با پایان سال 2018، تا پنج سال دیگر در قدرت می‌ماند.
مقابله با روس‌هراسی از طریق جام‌جهانی
جام‌جهانی فوتبال 2018 روسیه در حالی با قهرمانی تیم ملی فرانسه پایان یافت که روس‌ها با میزبانی خود توانستند تصویری متفاوت از آنچه در بیرون از این کشور توسط رسانه‌های غربی از آن به نمایش گذاشته میشود، به جهانیان ارائه دهند.
تشدید فشار بر روسیه از سوی غرب
روسیه امسال نیز با چالش دخالت در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 آمریکا و دیگر انتخابات‌ها در جهان مواجه شد. در داخل آمریکا بارها و به بهانه‌های مختلف از جمله مساله اوکراین یا دخالت در انتخابات سال 2016 یا انتخابات اخیر کنگره، روس‌ها در معرض اتهام قرار گرفتند هر چند مقامات کرملین همواره اعلام می‌کنند در انتخابات دیگر کشورها نقشی ندارند.
به اوج رسیدن اختلافات مسکو- لندن
چند روز پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در روسیه، سرگئی اسکریپال جاسوس روس و دخترش در سالزبوری لندن با آنچه گاز عامل اعصاب گفته شد مسموم شدند. انگلیس بلافاصله آن را اقدامی از سوی روسیه دانست و 23 دیپلمات روس را از این کشور اخراج کرد و روسیه نیز دست به اقدام متقابل زد. درگیری‌های سیاسی بریتانیا و روسیه همچنان ادامه دارد و بالا گرفتن اختلافات میان دو کشور باعث شده بریتانیا بیش از پیش به اوکراین، برادر دیروز و مخالف سرسخت امروز روسیه، نزدیک شود و پس از بروز تنش میان دو طرف، از اوکراین حمایت کند.
اخراج 150 دیپلمات روس از 30 کشور جهان
مدت کوتاهی پس از اینکه بریتانیا، روسیه را متهم به حمله تروریستی در خاک خود کرد، نزدیک به 30 کشور غربی عمدتا عضو ناتو تصمیم گرفتند در راستای همراهی با بریتانیا، حدود 150 دیپلمات روس را از کشورشان اخراج کنند. آمریکا در این میان پیشتاز بود و حتی چند تن از کارکنان روسیه در سازمان ملل متحد را نیز از این کشور اخراج کرد ضمن اینکه کنسولگری روسیه در سیاتل را هم به حالت تحقیر‌آمیزی بست. روسیه نیز در واکنش به این اقدامات، مقابله به مثل کرد و یکی از کنسولگری‌های آمریکا در این کشور را بست.
مواجهه با لیست تحریمی کرملین
امسال نه تنها نسیم سرد در روابط مسکو و واشنگتن می‌وزید بلکه اوضاع به حدی پر‌تنش شد که کارشناسان برای توصیف وضعیت از بازگشت جنگ سرد سخن گفتند. روسیه امسال بیش از هر زمانی با تحریم‌های اقتصادی گاه و بیگاه آمریکا مواجه شد. وزارت خزانه‌داری آمریکا اواسط سال 2018 در قالب گزارش تحریمی روسیه با عنوان لیست کرملین، فهرستی از 210 روس را منتشر کرد که در میان آنها اسامی برخی مقام‌های ارشد دولت پوتین، تجار و ثروتمندان این کشور دیده می‌شد. نام سرگئی لاوروف و دیمیتری مدودف نیز به همراه روسای شرکت‌های روس نفت و سبربانک در این فهرست دیده می‌شد.
برگزاری نخستین نشست سران روسیه و آمریکا
رهبران روسیه و آمریکا سرانجام پس از دو سال از به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا، در هلسینکی فنلاند با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار در شرایطی برگزار شد که کرملین تحریم‌های آمریکا علیه خود را بی‌فایده می‌خواند و اعلام می‌کرد که این اقدامات بر اقتصاد روسیه تاثیر چندانی نداشته است. ولادیمیر پوتین بارها بر لزوم برگزاری نشست سران برای کاستن از تنش‌ها تاکید کرده است. به گفته اکثر کارشناسان دیدار سران روسیه و آمریکا برای ولادیمیر پوتین یک موفقیت بود چرا که ترامپ در بسیاری از دقایق کنفرانس از پوتین به عنوان رقیبی قدرتمند یاد و اظهاراتی بیان کرد که تا چند هفته پس از این دیدار مجبور به اصلاح یا تغییر آنها شده بود.
گسترش روابط با آلمان و فرانسه و تلاش برای حفظ برجام
با وجود تنش‌های بسیار میان روسیه و غرب در یک سال گذشته، ولادیمیر پوتین تابستان امسال راهی آلمان شد تا با آنگلا مرکل که پیشتر برای دیدار با او راهی سوچی شده بود گفتوگو کند. رهبران دو کشور درباره طرح خط لوله گاز جریان شمالی 2 گفتوگو و تبادل نظر کردند. سران روسیه و آلمان بر ماهیت تجاری طرح خط لوله گاز جریان شمالی 2 و برتری رقابتی این طرح تاکید و از سیاسی کردن این موضوع انتقاد و در ادامه بر گسترش روابط خود تاکید کردند. ولادیمیر پوتین و امانوئل ماکرون نیز در یک سال گذشته بارها با یکدیگر دیدار و گفت وگو کرده‌اند و در موضوع سوریه به همراه آلمان و ترکیه همکاری‌های نزدیکی با یکدیگر دارند. مهم‌ترین موضوعی که روسیه، آلمان، فرانسه و حتی بریتانیا را در یک سال گذشته به یکدیگر نزدیک کرد چرا که حداقل در خصوص آن اتفاق نظر دارند، مساله حفظ توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام است. سران این کشورها در سال 2018 هر‌ازگاهی به گفتوگو با یکدیگر در این رابطه و اهتمام خود بر حفظ توافق هسته‌ای با ایران اشاره کردند.
اوکراین موضوع دیگری است که روسیه، آلمان و فرانسه در خصوص آن با یکدیگر تبادل نظر می‌کنند هر چند غربی‌ها مواضع روسیه در خصوص اوکراین را رد می‌کنند و خواهان اجرای توافقات در این خصوص از سوی روسیه هستند و همانند آمریکا، مسکو را متهم به نظامی‌گری در شرق اروپا می‌کنند.
تشدید تنش با اوکراین در دریای آزوف
بیش از یک ماه قبل از پایان سال 2018، بار دیگر تنش‌ها میان روسیه و اوکراین به اوج خود رسید. روس‌ها اعلام کردند شناورهای اوکراینی بدون توجه به هشدار نیروهای مرزبانی به آب‌های سرزمینی این کشور وارد شده و پس از تبادل آتش هر سه شناور توقیف و ملوانان آنها بازداشت شدند. در آن سوی آب‌ها و از کی‌یف نیز خبر رسید که دو کشتی کوچک زرهی بردیانسک و نیکاپول و یک یدک‌کش یانی‌کاپو طبق برنامه از قبل هماهنگ شده از بندر اودسا به بندر ماریپول در دریای آزوف در حرکت بودند که در محاصره نیروهای روسی قرار گرفتند. چند روز مانده به پایان سال 2018، اوکراین که برای مقابله با حمله احتمالی روسیه در حالت حکومت نظامی قرار گرفته بود، به شرایط عادی بازگشت.
گسترش رابطه با همسایگان و کشورهای منطقه
اگرچه روسیه در 2018 به شدت از سوی غرب تحت فشار قرار گرفت، اما توانست با کشورهای همسایه در جنوب، شرق و کشورهای خاورمیانه روابط خود را بیش از پیش گسترش دهد.
روسیه با چهار کشور دیگر حاشیه دریای خزر از جمله ایران به توافق رسید و کنوانسیون رژیم دریای خزر را امضا کرد تا آمریکا یا هر کشور خارجی دیگری نتواند در این محدوده آبی مستقر شود؛ دستاوردی مهم برای روس‌ها که همواره نگران نزدیکی ناتو یا آمریکا به مرزهای خود هستند. روسیه و ترکیه در خصوص ادلب، آخرین استان سوریه که در تصرف مخالفان اسد و تروریست‌هاست، به توافق رسیدند تا به تدریج و با کمترین تلفات برای غیر‌نظامی‌ها، این منطقه در همسایگی ترکیه از وجود تروریست‌ها پاک شود. روس‌ها در طرف دیگر با اردن همکاری تنگاتنگی دارند تا روند بازگشت آوارگان سوری به کشورشان سرعت بگیرد.
روسیه در 2018 میزبان ولیعهد عربستان سعودی بود. ولادیمیر پوتین در چارچوب نشست گروه 20 در آرژانتین در شرایطی دستان بن‌سلمان را فشرد که وی تحت شدیدترین فشارهای بین‌المللی به دلیل دست داشتن در قتل جمال خاشقجی در کنسولگری ترکیه در استانبول قرار داشت.
در آخرین روزهای سال 2018 نیز نماینده ولادیمیر پوتین در خاورمیانه ضمن هشدار به آمریکا در خصوص مداخله در فرآیند تعیین جانشین برای پادشاه عربستان، از محمد بن سلمان که به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد آل‌سعود تحت فشار است، حمایت کرد. روس‌ها در یک سال اخیر اختلافات با ترکیه را هم پشت سر گذاشتند و روابط خود را با آنکارا در حوزه‌های مختلف از جمله فعالیت نظامی و هماهنگی در خصوص اقدامات نظامی در سوریه همگام ساختند. سران روسیه در شش ماه دوم سال 2018 بارها از تمایل خود برای سفر رهبر کره‌شمالی به این کشور و حل اختلافات خود با ژاپن خبر داد که از جنگ جهانی دوم تا امروز باقی مانده است؛ دو هدفی که در این سال به آنها دست نیافتند.
خروج آمریکا از پیمان موشکی
مقام‌های مختلف روسیه در ماه‌های پایانی سال 2018 بارها نگرانی خود را از آغاز دور جدیدی از رقابت تسلیحاتی در جهان با توجه به از بین رفتن پیمان موشکی با آمریکا و بروز جنگ هسته‌ای در دنیا ابراز کردند. پوتین در این باره گفته است که خطر جنگ هسته‌ای در جهان جدی است و دنیا شاهد از بین رفتن پیمانی است که سنگ بنای متوقف کردن مسابقه تسلیحاتی در جهان بوده است. وی گفت: سامانه بازداشتن مسابقه تسلیحاتی در حال از هم پاشیده شدن است چرا که آمریکا از پیمان منع موشکی خارج میشود. رییس‌جمهوری روسیه گفت: روسیه در واکنش به این مساله ناچار شده اقدامات مربوطه را انجام دهد و امروز گفته میشود روسیه به برتری در این زمینه رسیده اما این اقدام در جهت حفظ برابری بوده است.
وی با مطرح کردن این پرسش که با خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد و استقرار موشک‌های این کشور در اروپا چه باید کرد، اظهار داشت: باید به فکر امنیت خود باشیم. پوتین ادامه داد: در غرب از امکان استفاده از بمب‌های هسته‌ای کوچک صحبت میشود که در ظاهر به کار گرفتن آن ممکن است، اما این امر می‌تواند به فاجعه هسته‌ای منجر شود. اخبار رسانه‌های مختلف روسیه در ماه‌های پایانی سال 2018 گواه این واقعیت بود که پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد که هشتم ماه دسامبر سال 1987 بین میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و رونالد ریگان رییس‌جمهوری وقت آمریکا امضا شد تا توسعه و کاربرد تمام موشک‌های هسته‌ای و غیر‌هسته‌ای کوتاه‌برد و میان‌برد به استثنای موشک‌های دریایی ممنوع شد، به پایان راه خود رسیده و جهان وارد شرایط جدیدی شده که به اعتقاد خیلی‌ها قدم گذاشتن در مسیر جنگ هسته‌ای است.
سایر اخبار این روزنامه
از حمایت از فلسطین دست بر نخواهیم داشت
روحانی با اشاره به خشکسالی ایران:
شمارش معکوس برای شکست SPV
تنش با غرب ، نزدیکی به شرق
پرسپولیس و استقلال تعاونی شوند
سایت‌های گردشگری از سوی سازمان میراث فرهنگی تهدید شدند
هشدار همایون اسعدیان به وضعیت اقتصادی سینما؛
تغییر وزیر بهداشت تحول ایجاد نمی‌کند
ای قوم به حج رفته کجایید
قضاوت با شما!
13 میلیون خانوار کشور زیر خط فقر مطلق به سر می‌برند
رییس اتحادیه کشوری لوازم خانگی در گفتوگو با «جهان صنعت» تاکید کرد
بازی جدید دولت
حذف طرح زوج و فرد در انتظار تصویب
حمایت از بانک‌ها به چه قیمت
معاون سیاسی امنیتی فرمانداری تهران:
محسن رضایی اظهارات قبلی خود را تعدیل کرد
پنهان‌کاری آماری
