سایت‌های گردشگری از سوی سازمان میراث فرهنگی تهدید شدند

صبا رضایی- پس از تهدید به فیلترینگ سایت‌های گردشگری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به طور رسمی خواستار جلوگیری از فیلترینگ این سایت‌ها شد. به نظر می‌رسد استارت‌آپ‌ها هرگز از دست نهادهای دولتی در امان نیستند و هر لحظه فیلترینگ در کمین آنهاست. البته باز هم جای شکر دارد که یکی از نهادهای دولتی در حمایت از آنها اقدامی عملی انجام داده و می‌توان به آینده استارت‌آپ بدون فیلترینگ امیدوار بود اما به نظر می‌رسد باید استارت‌آپ‌ها را نیز در زمره مشاغل پر‌استرس و دشوار طبقه‌بندی کرد چراکه هر لحظه امکان فیلتر شدن وجود دارد، یک روز به خاطر مجوزهای تازه است، یک روز به دلیل استفاده از برخی عبارت‌ها. به قول یکی از هنرمندان قدیمی ایرانی، ظاهرا واژه‌ها مجرم هستند.
نماینده وزیر ارتباطات در کارگروه رفع موانع کسب‌وکارهای مجازی، دیروز با ارسال نامه‌ای خطاب به معاون حقوقی رییس‌جمهوری، خواستار جلوگیری از فیلترینگ بیش از ۶۰ سایتی شد که روز گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تهدید به فیلتر شده بودند.
بر اساس متن نامه‌ای که امیر ناظمی، نماینده وزیر ارتباطات در کارگروه کاهش موانع کسب‌وکارهای مجازی در توئیتر خود منتشر کرده است، این تصمیم سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برخلاف احکام شیوه‌نامه تشکیل و نحوه عمل کارگروه کاهش موانع کسب‌وکارهای مجازی از طریق ساماندهی و کاهش شکایات دستگاه‌ها به طرفیت آنها بوده است. نماینده وزیر ارتباطات در کارگروه کاهش موانع کسب‌وکارهای مجازی در این نامه درخواست کرده است معاون حقوقی رییس‌جمهور به عنوان رییس این کارگروه با قید فوریت و استفاده از ظرفیت‌های قانونی موجود و تعامل میان دستگاه‌های دولتی، ذی‌نفعان و دعوت از نمایندگان بخش خصوصی در خصوص فیلترینگ سایت‌های رزرو اقامتگاه‌های غیر‌هتلی تصمیمات لازم پیش از فیلترینگ گرفته شود.
روز پنجشنبه ‌۶ دی‌ماه‌ نامه‌ای در فضای مجازی منتشر شد که در آن شرکت مادر‌تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی خطاب به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ۷۰ سایت غیر‌مجاز در حوزه اقامتگاه‌های غیرهتلی را معرفی کرده بود.


روز شنبه ‌‌۸ دی‌ نیز برخی از مدیران سایت‌های گردشگری و رزرو اقامتگاه در تماس با پیوست اعلام کردند سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در تماس با مدیران این سایت‌ها به آنها مهلت داده ‌که در صورت حذف نکردن نام «اقامتگاه‌های غیر‌هتلی» از سایت‌ خود، آنها را فیلتر خواهد کرد.
با وجود تعیین مهلت برای این کسب‌وکارها، سایت «وادیرو» که در زمینه رزرو اقامتگاه به صورت آنلاین فعالیت دارد فیلتر شد.
این اقدام سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و فیلتر شدن یکی از کسب‌وکارهای آنلاین در این حوزه در حالی اتفاق افتاده است که از ۲۵ آذر ماه معاونت حقوقی ریاست جمهوری به کلیه دستگاه‌های اجرایی در بخشنامه‌ای اعلام کرده بود که هیچ‌یک از آنها حق ندارند شکایت خود را از کسب‌وکارهای مجازی بدون ارجاع به کمیته رفع موانع کسب‌وکارهای الکترونیکی به طور مستقیم به دادستانی ارسال کنند.
نماینده وزارت ارتباطات در کارگروه رفع موانع کسب‌وکارهای مجازی در نامه خود به معاون حقوقی رییس‌جمهوری تاکید کرده است که بر اساس ماده ۳ شیوه‌نامه تشکیل و نحوه عمل کارگروه کاهش موانع کسب‌وکارهای مجازی، شرکت مادر‌تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی که وابسته به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است باید درخواست خود را برای رسیدگی به کمیته تخصصی این کارگروه ارائه و دلایل خود را برای فیلترینگ این سایت‌ها بیان کند. همچنین باید امکان دفاع نمایندگان این سایت‌ها بر اساس تبصره ماده ۹ این شیوه‌نامه فراهم شود.
به گفته ناظمی، مطابق با ماده ۱۰ این شیوه‌نامه برای شکایت دستگاه‌ها از کسب‌وکارهای مجازی، باید مورد شکایت در این کارگروه بررسی شده و تصمیم‌نامه‌ای برای آن صادر شود.
نماینده وزیر ارتباطات تاکید کرده در صورت فیلتر شدن این سایت‌ها، این اقدام نه تنها بر‌خلاف مصوبه هیات وزیران مورخ سوم بهمن ۱۳۹۶ است‌ بلکه موجب عدم هماهنگی دستگاه‌های دولتی در مواجهه با کسب‌وکارهای نوپا می‌شود. ناظمی همچنین تاکید کرده در صورت فیلتر شدن چنین کسب‌وکارهایی به علت ناکارآمدی کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه و طولانی بودن روند رسیدگی قضایی عملا بسیاری از کسب‌وکارهای ایجاد شده نابود می‌شوند.
عدم وجود زبان مشترک
مشاوران سایت‌ها و استارت‌آپ‌ها بر این باور هستند که مشکل سایت‌های گردشگری اگرچه رفع شدنی است اما هنوز دولتمردان و مدیران استارت‌آپ‌ها به زبان مشترکی نرسیده‌اند.
محمود محمدی، مشاور کسب‌و‌کارهای مجازی در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: ظاهرا سازمان میراث فرهنگی به بیش از 60 سایت فعال در زمینه گردشگری اعلام کرده باید عنوان «اقامتگاه‌های بومی» را از سایت‌های خود پاک کنند.
او افزود: این سازمان عنوان کرده مطالب، موضوعات و فعالیت‌های مرتبط با اقامتگاه‌های بوم‌گردی باید از محتواهای سایت‌های گردشگری پاک شود. به نظر می‌رسد این سازمان نسبت به فعالیت سایت‌ها در رابطه با اقامتگاه‌های بوم‌گردی حساسیت پیدا کرده است.
محمدی در ادامه بیان کرد: از سوی‌ دیگر بحث مجوزها نیز مجددا مطرح شده است. شرکت مادرتخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی وابسته به سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی برای فیلتر شدن سایت‌های گردشگری درخواست داده و خواستار از دسترس خارج شدن این سایت‌ها شده است.
او در رابطه با مشکلات ایجاد شده برای سایت‌های گردشگری اظهار کرد: به نظر می‌رسد سایت‌های گردشگری و سازمان میراث فرهنگی زبان مشترکی ندارند و به همین روی به تفاهم نمی‌رسند. این مشکل بی‌شک قابل رفع بوده و به فیلترینگ و مسدود شدن سایت‌های گردشگری نمی‌رسد.
محمدی افزود: حتی ایجاد کارگروه مشترک نیز منجر به رسیدن به تفاهم و زبان مشترک نشده است.
برخورد قهری مسوولان
کارشناسان معتقدند دغدغه‌های دولتمردان باید از روش درست رفع شود نه برخورد قهری و سلبی.
عادل طالبی، فعال در زمینه استارت‌آپ‌ها در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: به نظر من در رابطه با اقامتگاه‌های گردشگری دغدغه‌هایی وجود دارد که کاملا درست است. مساله جان و امنیت مسافران مطرح است و دولت حق دارد نگران این امر باشد.
او افزود: با وجود تمامی دغدغه‌های موجود دولت از روش اشتباهی وارد شده است. مانند والدینی که نگران اعتیاد فرزند خود به موبایل هستند و چه می‌کنند؟ کودک را کتک می‌زنند، در نتیجه کودک نه تنها استفاده از موبایل را کاهش نمی‌دهد بلکه عقده‌ای هم می‌شود. شیوه‌ای که برخی نهادهای دولت استفاده می‌کنند نیز مشابه است.
طالبی در رابطه با راهکار مناسب برای رفع مشکلات بیان کرد: اگر نهادی نگرانی از جانب فعالیت‌های سایت‌های مرتبط دارد باید جلساتی با مدیران سایت‌های مرتبط برگزار کند، آموزش دهد و آنها را توجیه کند. نه اینکه برخورد قهری، سلبی و چکشی داشته باشد. برخی از نهادها تا مشکلی در سایت‌ها می‌بینند اقدام به فیلترینگ و مسدود کردن آنها می‌کنند.
او افزود: حتی پلیس فتا نیز جلسات توجیهی و آموزشی برگزار می‌کند، اما برخی از نهادها هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند. در عین حال برخی از نهادها با برخی از سایت‌ها ارتباطات خوبی دارند و در برخوردهای قهری خود آنها را از لیست فیلترینگ حذف می‌کنند.
طالبی در رابطه با مجوز بیان کرد: تمامی نهادهای دولتی تصور می‌کنند متولی سایت‌ها و استارت‌آپ‌ها هستند. بیشتر آنها سایت‌ها را ملزم به دریافت مجوز می‌کنند در صورتی که تمامی استارت‌آپ‌ها و سایت‌ها مجوز انجمن صنفی کسب‌و‌کارهای مجازی را دارا هستند. در زمان اخذ مجوز نیز پیش پای استارت‌آپ‌ها سنگ‌اندازی می‌کنند و تسهیل‌گران دریافت مجوز سفره‌ای پهن می‌کنند و سودی دریافت می‌کنند.