شمارش معکوس برای شکست SPV

گروه سیاسی- قصور و ناتوانی اروپا در اجرای تعهدات خود در برجام، موضوعی است که دیگر دستگاه دیپلماسی کشورمان هم به آن اذعان دارد‌. بعد از خروج آمریکا تلاش‌هایی از جانب اروپا برای محافظت از تجارت با ایران، در جهت کاهش تاثیر تحریم‌های ایالات متحده صورت گرفت‌. در این راستا طبق تعهد قبلی قرار بود بخشی از سازوکار مالی تا قبل از 14 آبان و اجرای مرحله دوم تحریم‌های آمریکا، وارد فاز عملیاتی شود اما روزهای زیادی از آغاز تحریم‌های اولیه و ثانویه آمریکا علیه ایران گذشت ولی از این سازوکارمالی، هرچند به‌طور نمادین خبری نشد‌. به نظر می‌رسد تاخیر در اجرای سازوکار مالی نشان‌دهنده ضعف رویکرد اتحادیه اروپا در خصوص ایران است.
این واقعیت وجود دارد که هیچ کشور اروپایی مایل به اجرای سازوکار ویژه مالی اروپا نیست، زیرا آنها از نفوذ واشنگتن هراس دارند‌.
در مقابل مقام‌های وزارت خارجه ایران از شخص وزیر تا معاون سیاسی و سخنگو می‌گویند که اروپا در این موضوع تعلل می‌کند‌. حتی در برخی اظهارات مقامات کشورمان صورت مساله را پاک می‌کنند و از عدم انتظار نسبت به وعده‌های اروپا و به‌طور کلی عدم وابستگی به این کشورها سخن می‌گویند‌. حالا ایران از اروپا ناامید شده و این ناامیدی احتمالا می‌تواند پایان قرارداد هسته‌ای موسوم به برجام باشد چرا که سازوکار مالی به‌عنوان یکی از راه‌های نجات برجام از سوی اروپا به ایران معرفی شده بود‌.
اما در آخرین اظهارنظرها سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با خبرنگاران در مورد آخرین وضعیت اس‌پی‌وی گفت که اروپا علیرغم تاریخ‌هایی که در زمینه ‌ساز‌وکار ویژه مالی (SPV) مشخص کرده بودند نتوانستند به سازوکار نهایی برسند‌.


قاسمی در ادامه گفت: البته ما همچنان این موضوع را دنبال می‌کنیم و این مساله در دستور کار ماست و امیدواریم اروپایی‌ها بتوانند با تهیه این ساز و کار از هویت خود دفاع کنند و اگر اروپایی‌ها نتوانند در این برهه خاص به سازوکاری برسند باید منتظر فشارهای بیشتر اقتصادی آمریکا به اروپا باشیم‌.
بهرام قاسمی تاکید کرد: با وجود اینکه در اراده سیاسی اروپا حفظ برجام و پیشبرد آن مشهود بود ولی در عمل اروپا و مجموعه اتحادیه اروپا نشان دادند که در مقابل فشار آمریکا از توانایی لازم برخوردار نیستند‌.
وی درخصوص اینکه آیا سازوکار ویژه مالی همان نفت در برابر غذا است؟ گفت: من قطعا نفت در برابر غذا را رد می‌کنم‌.
این سازوکار اگر تکمیل و به مرحله اجرا گذاشته شود، همه کالاها را می‌‌‌تواند دربرگیرد و نه صرفا اینکه برای غذا، دارو و نفت باشد‌. فکر می‌کنم می‌‌تواند نوعی همکاری باشد که باید نهایی شود‌.
از بازگشایی سفارتخانه کشورها در سوریه استقبال می‌کنیم
بهرام قاسمی در خصوص مواضع ایران در قبال آخرین تحولات سوریه گفت: وضعیت سوریه امروز برای جامعه جهانی روشن است و با توجه به حضور سازنده و کمک‌های مستشاری ایران، در دوران بازسازی ایران می‌تواند در کنار دولت و مردم این کشور نقش‌آفرین باشد‌. من به آینده روابط ایران و سوریه خوش‌بین هستم، اگرچه کشورهای دیگری در سوریه حضورخواهند داشت‌. ما از بازگشایی سفارتخانه‌های کشورها در دمشق استقبال می‌کنم‌.
برجام، در مقاطع مختلف اهداف متفاوتی داشته است
وی در خصوص اظهارنظر ظریف مبنی بر اینکه هدف از برجام اقتصادی نبود، گفت: هدف برجام یک هدف نبود و موضوعات مختلفی را دنبال می‌کرد‌. بر اساس موضوعات و مقاطع مختلف می‌شود اهداف مختلفی را برای برجام بیان کرد‌. قطعا علاوه بر رفع تحریم‌ها، مباحث اقتصادی، سیاسی و امنیتی هم در این زمینه قرار می‌گیرد‌.
مقدمات نگارش سند راهبردی ایران و افغانستان آغاز شده است
سخنگوی وزارت خارجه درباره رایزنی‌ها با افغانستان گفت: برنامه سفر عراقچی در آینده نزدیک به افغانستان و بر اساس تفاهم قبلی خواهد بود‌. پس از سفر آقای شمخانی به افغانستان، در این سفر مباحث جدی از جمله مباحث اقتصادی، سیاسی ‌و فرهنگی فیمابین مطرح خواهد شد‌. یکی از موضوعاتی که در این سفر بررسی خواهد شد، سند راهبردی بین دو کشور است‌. یکی دو موضوع باقی مانده بود که باید در افغانستان مطالعه می‌کردند و نظر مقامات را جویا می‌شوند، که این هم احتمالا در دستور کار سفر خواهد بود‌. مقدمات نگارش این سند آغاز شده است‌.
رایزنی هیاتی از طالبان در تهران با عراقچی
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه گفت‌و‌گوی خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی از اخبار بیانگر این موضوع است که گروهی از طالبان به تهران سفر کرده‌اند و مذاکراتی در تهران داشته‌اند گفت: تایید می‌کنم که بعد از سفر آقای شمخانی به افغانستان و دیدارهایی که ایشان در این سه شهر داشتند و اخبار آن نیز منتشر شد دیروز هیاتی از افغانستان با حضور در وزارت خارجه مذاکرات مفصلی را با معاون سیاسی وزیر خارجه آقای عراقچی داشتند‌.
سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه این مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان بوده و هدف از انجام آن رسیدن و یافتن راهکاری برای ایجاد صلح در افغانستان و تسهیل زمینه برای انجام گفت‌وگو بین گروه‌های افغانستانی با دولت این کشور جهت پیشبرد دولت است، اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم نقش خود را در ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان ایفا کنیم و همان‌طور که اشاره کردم این مذاکرات با اطلاع دولت افغانستان انجام شده و اهداف آن نیز مشخص است‌. وی گفت: این مذاکرات و رایزنی‌ها با این گروه به معنای یکسان بودن مواضع و همسویی با این گروه نیست‌. با توجه به شرایط منطقه و وضعیت جاری لازم بود این گفت‌وگوها انجام شود‌. قاسمی با تاکید مجدد بر اینکه این مذاکرات در راستای ایجاد زمینه و تسهیل مذاکرات بین دولت افغانستان و گروه‌های افغانستانی صورت گرفته است گفت: امیدواریم هر چه زودتر شاهد پیشرفت مذاکرات صلح در افغانستان و ایجاد ثبات و امنیت در این کشور باشیم و این مذاکرات در تحقق این موضوع کمک کند‌. سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با انجام مذاکرات صورت‌گرفته بین ایران و طالبان افغانستان و اینکه آیا انجام این مذاکرات به این معناست که ایران معتقد است باید طالبان در پروسه حکومت در افغانستان مشارکت داشته باشد و به این گروه هویت داده و از سوی دیگر گروه طالبان جزو گروه‌های تروریستی در فهرست سازمان ملل است و آیا مذاکره با این گروه ممکن است تبعات حقوقی برای ایران به همراه داشته باشد خاطرنشان کرد: همان‌طور که پیش از این اعلام کردم گفت‌وگو با طالبان با اطلاع دولت افغانستان انجام شده و ایران سعی می‌کند زمینه‌های لازم را برای انجام گفت‌وگو بین دولت افغانستان و گروه‌های مختلف افغانستانی ایجاد و در پیشبرد این روند کمک کند‌. اکنون 50 درصد خاک افغانستان در اختیار طالبان است و ما اقداماتی که انجام داده‌ایم را در راستای کمک به دولت افغانستان و گروه‌های افغانستانی می‌دانیم تا بتوانند به صورت مسالمت‌آمیز در پای میز مذاکره مسائل خود را حل و فصل کنند چنانچه ما شاهد افغانستانی باثبات‌تر باشیم‌.
وی تاکید کرد: ما تنها کشوری نیستیم که با طالبان صحبت می‌کنیم. تاکنون بسیاری از کشورهای اروپایی و همچنین کشورهای منطقه با طالبان مراودات و گفت‌وگوهایی داشته‌اند‌. بنابراین ایران، اولین کشور و تنها کشوری نیست که با طالبان مذاکره می‌کند‌.
وی با بیان اینکه با توجه به شرایط منطقه و اهمیت ایجاد ثبات در کشور افغانستان به عنوان یک بازیگر مهم و موثر در منطقه این رایزنی‌ها و گفت‌وگوها انجام شده است و می‌تواند ادامه پیدا کند‌. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین در مورد سفر مخفیانه هفته‌ گذشته ترامپ به عراق و اظهارات او مبنی بر اینکه ما در عراق جهت کنترل ایران باقی می‌مانیم و اظهارنظر برخی از کارشناسان مبنی بر اینکه با توجه به اعزام ناو آمریکایی به منطقه «خلیج‌فارس» به نظر می‌رسد آمریکا به دنبال انجام اقداماتی علیه ایران در منطقه است، گفت: سیاست آمریکا و آقای ترامپ در مورد مسائل غرب آسیا و عراق روشن است‌، ولی آنچه در عرصه میدان و زمین رخ می‌دهد الزاما آن چیزی نیست که با مواضع ترامپ و ایده‌هایشان سازگاری داشته باشد‌. وی نحوه سفر ترامپ به عراق و اظهارنظرهایی که در این سفر انجام داد را قابل تامل و تفسیر دانست و خاطرنشان کرد: آقای ترامپ در سخنان خود اشاره کرد که اسلاف ایشان هفت هزار میلیارد دلار هزینه کرده است و این سخن این مفهوم را می‌رساند که آنها بعد از این مقدار هزینه کردن مجبور هستند به صورت مخفیانه و دزدانه وارد عراق شوند و سریع آنجا را ترک کنند‌. قاسمی در بخش دیگری از صحبت‌های خود ادامه‌ داد: دیری نخواهد پایید که آنها حتی اگر به جای هفت هزار میلیارد دلار چندین برابر این رقم هزینه کنند، نخواهند توانست حتی به شکل مخفیانه و شبانه به یک کشور خاورمیانه سفر کنند‌. این دیپلمات ارشد ایرانی بیان‌ کرد: فکر می‌کنم زمان آن فرا رسیده است که مردم آمریکا از حاکمان این کشور بپرسند که چرا این هفت هزار میلیارد دلاری که صرف کشتار در منطقه و تجاوز کردند را صرف هزینه‌های مردم آمریکا نکرده‌اند؟ و این رقم را برای ارتقای کیفیت زندگی مردم آمریکا به خصوص طبقات پایین هزینه نکردند؟ باید در آینده‌ای نه چندان دور مردان کاخ سفید به این سوال مردم آمریکا پاسخ دهند که به چه دلیل و به چه منظوری از جیب مردم آمریکا و مالیات‌دهندگان آمریکایی به خود این حق را دده‌اند که در منطقه زیاده‌خواهی کنند و منشا آشوب و بی‌ثباتی در خاورمیانه شوند‌. وی اضافه کرد: آمریکایی‌ها دیر یا زود به این جمع‌بندی خواهند رسید که در عصر جدید و در زمان حال و با استفاده از ابزار گذشته نمی‌توانند به سایر کشورها مراجعه و مطامع خود را دنبال کنند‌. مردم جهان از بیداری برخوردار هستند و جهان اکنون جهان دیگری است‌. چنان که شاهد این بودیم که بعد از سفر ترامپ به عراق بسیاری از مردم عراق و احزاب سیاسی در این کشور با این سفر و نحوه انجام آن مخالفت کردند و مواضع منفی نسبت به آمریکا اتخاذ کردند‌. قاسمی گفت: این سفر و نحوه انجام آن را شاید بتوان توهینی به حاکمیت و تمامیت ارضی عراق دانست‌.