ندا قلي زاده فرايم
کارشناس مالي
بيش اعتمادي يا اطمينان بيش از حد مديران به خودشان يکي از مهمترين مفاهيم مالي رفتاري مدرن به شمار ميرود که اصل و اساس آن موضوعات روانشناختي است . از ديد روانشناسان، فردي داراي ويژگيهاي رفتاري فرااطميناني است که به دقيق بودن اطلاعات و دانش خود اطمينان دارد . در صورتي که ممکن است در واقعيت اين گونه نباشد وجود اين خصيصه در مديران موجب تخمين بيش از حد توانايي و دانش آنها در ايجاد بازده و جريانهاي نقدي آتي و ناديده گرفتن مهارت رقبا ميشود . اين روند ميتواند بر تصميم گيري آنها در خصوص سرمايه گذاري در پروژهها اثرات منفي بگذارد. بيش اعتمادي مديران ناشي از ارزيابي بيش از حد سود آتي شرکت از پروژههاي سرمايه گذاري ميباشد که يکي از جديترين تورشهاي رفتاري(کج رفتاري) است که تصميمهاي مالي مديران را تحت تاثير قرار ميدهد .اعتماد به نفس بيش از حد، يکي از ويژگيهاي شخصيتي است که ميتواند به صورت اريب (عدم تعادل) رفتاري و داشتن اعتقادات غيرواقعي مثبت در رابطه با هر جنبه از يک پيشامد در شرايط عدم اطمينان تعريف شود . اطمينان بيش از حد مديران و نگرش مثبت آنها به آينده موجب مصرف بيش از اندازه وجه نقد و افرايش هزينه نمايندگي بين مديران و مالکان ميشود . اين گونه مديران پروژههايي با NPV (خالص ارزش فعلي) منفي را به طور عمد به عنوان سرمايه گذاريهايي با ارزش خالص مثبت در نظر ميگيرند همچنين آنها تمايل به پرداخت سود کمتري نسبت به ساير مديران دارند . اين خصيصه منجر به تحريف در سياستهاي مالي شرکت ميشود . تحقيقات انجام شده در سالهاي اخير نشان داده که بين اطمينان بيش از اندازه مديريت به خود و احتمال تقلب در صورتهاي مالي رابطه مثبت وجود دارد و نظارت درون سازماني و برون سازماني قادر به کاهش اين اثر نيست . متاسفانه بررسيهاي انجام شده نشان ميدهد که کيفيت حسابرسي( به علت نامناسب بودن سنجههاي اندازه گيري حسابرسي در ايران ) بر کاهش اثرات نامطلوب بيش اعتمادي مديران اثري ندارد و عامل بازدارنده اين رفتار نميباشد از اين رو لازم است حسابرسان به رفتار خوش بينانه مدير توجه بيشتري داشته و با نظارت بهتر هزينه نمايندگي در شرکت را کاهش دهند.