بحران سوریه؛ اندر خم یک کوچه

روسای جمهور سه کشور ایران، روسیه و ترکیه برای دستیابی به راه حلی برای بحران شمال سوریه در شهر سوچی روز پنجشنبه نشستی سه جانبه را تشکیل دادند.این چهارمین نشست از سلسله نشست‌ها‌ی این سه کشور درباره بحران سوریه و مسائل پیرامون آن بود.این نشست در حالی برگزار شد که وضعیت کلی سوریه با توجه به سیاست‌ها‌ی متناقض آمریکا در رابطه با حضور خود در شمال سوریه در حالتی ابهام‌آمیز به سر می‌برد.کردهای شمال سوریه و رژیم صهیونیستی مخالف خروج آمریکا ازسوریه هستند و با ابزارهایی که دارند به دنبال افزایش فشار
بر روی ترامپ هستند تا از این کار جلوگیری کند. دونالد ترامپ از قبل وعده خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را داده بود و حال که داعش تقریبا نابود شده است وقت عمل به این
وعده است.
از طرف دیگر آمریکایی‌ها‌ بر سر مسائلی مثل کردهای سوریه با ترکیه اختلاف نظر دارند و حتی ترکیه را تهدید به اخراج از ناتو کرده‌اند.آمریکایی‌ها‌ در سالیان گذشته از کردهای شمال سوریه حمایت زیادی کرده‌اند و به دنبال فرصتی هستند تا بتوانند از آنها در راستای منافع خود استفاده کنند.اما مهم‌ترین خواسته ترکیه نابودی کردهای شمال سوریه است که معتقد است آنها تهدیدی مهم برای مرزهای ترکیه هستند. حتی آمریکا فروش هواپیماهای اف 35 خود را به ترکیه متوقف کرده است و ترکیه هم علیرغم نظرآمریکا قراردادخرید سامانه اس 400 با روسیه منعقد کرده است.نزدیکی ترکیه به روسیه به عنوان یکی از اعضای ناتو، خط قرمز آمریکا به حساب می‌آمده است.


فارغ از مسئله آمریکا، میان سه کشور شرکت کننده در اجلاس سوچی هم اختلاف نظرهایی وجود دارد که این نیز به بحران سوریه می‌افزاید.ایران همواره به دنبال استقلال کامل سوریه بوده است و دکتر روحانی هم در اظهارات خود خواستار خروج تمام نیروی‌ها‌ی خارجی از سوریه شدند.این موضع مخالف خواسته‌ها‌ی ترکیه است و حتی رجب طیب اردوغان واکنشی منفی به صحبت‌ها‌ی آقای روحانی نشان داد.اختلاف ایران و ترکیه بر سر بحران سوریه یک اختلاف با سابقه است و حل و فصل آن شاید زیاد آسان نباشد.ترکیه در شمال سوریه به دنبال حضور پایدار به صورت نظامی نیست و با تامین خواسته‌ها‌ی خود از سوریه خارج خواهد شد. ایران هم با ایجاد یک حکومت خود مختار توسط کردها در شمال سوریه مخالف است اما با اشغال شمال سوریه توسط ترکیه هم موافق نیست. حلقه وصل ایران و ترکیه در رابطه با سوریه، روسیه است که هم ارتباط بسیار نزدیکی با ایران دارد و هم به دنبال جداکردن ترکیه از آمریکا است.ایران و روسیه در زمینه بحران سوریه همکاری‌ها‌ی مختلفی با یکدیکر داشتند و در شکست داعش تاثیرگذار بودند و هر دو به دنبال افزایش همکاری‌ها‌ی مشترک خود هستند.از طرف دیگر روسیه به دنبال نزدیک‌ترکردن ترکیه به خود است تا بتوانند در مقابل با آمریکا از پشتیبانی متحدان بیشتری برخوردار باشد.روس‌ها‌ بازیگران ماهری هستند و به دنبال ایجاد تعادل میان ایران و ترکیه هستند تا بتوانند بیشترین منفعت را در سوریه از آن خود کنند.
در کنار این مسائل، باید به نقش اسرائیل هم در سوریه توجه کرد و اقدامات سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی در قبال مواضع ایران و دولت سوریه،به وخامت اوضاع افزوده است.اسرائیل به دنبال خارج کردن نیروهای ایرانی از سوریه است و از سرنگونی دولت بشار اسد حمایت می‌کند که روشن است این خواسته‌ها‌ با مواضع تهران سازگاری ندارد. از طرفی رژیم صهیونیستی با روسیه و برخی کشورهای عرب منطقه هم روابط خوبی دارد و کشورهای عربی به دنبال عادی سازی روابط با اسرائیل هستند.
به نظر من با وجود چنین تنش‌ها‌ی میان کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه که روز به روز به میزان آن هم افزوده می‌شود، نتوان آینده‌ای امیدوار کننده‌ای برای بحران سوریه متصّور بود.تا زمانی که برخی طرف‌ها‌ی درگیر در سوریه در خواسته‌ها‌ی خود تجدید نظر نکنند جنگ در سوریه به پایان نمی‌رسد.برگزاری نشست‌ها‌ی مختلف هم با وجود این اختلاف نظرها راه به جای نمی‌برد.