تصفیه دل و دوری از ریا (۲)

مراتب عبادت (2)
تصفیه دل و دوری از ریا (2)
 
روز گذشته درباره «ریاکاری» به روایاتی اشاره کردیم و قبح و زشتی آن را از روایت‌های متعدد مرور کردیم. امروز به چندین نکته در این باره اشاره می‌کنیم: نکته اول آنکه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چهار علامت را به‌عنوان نشانه‌های ریاکاران معرفی می‌کنند: نخست اینکه وقتی کسی نزد آنهاست بسیار در عبادت حریص هستند و بر آن اصرار دارند. دوم اینکه وقتی تنها هستند نسبت به عبادت‌کردن تنبل می‌باشند. سوم آنکه در هر کاری شیفته ستایش و تعریف هستند و چهارمین علامت آن است که در ظاهرسازی می‌کوشند. امیرالمومنین(ع) نیز به همین نکات اشاره می‌کند و علامت سوم و چهارم را چنین بیان می‌دارد که اگر ریاکار را در کاری ستایش کنید آن کار را بیشتر انجام می‌دهد و اگر چنین نکنید آن کار را کم انجام می‌دهد. چنانکه از این مطلب قابل استفاده است، «ریاکاری» پیوند تام و تمام با «نظر مردم» دارد و در حقیقت عمل ریایی کاری است که به‌خاطر مردم و برای جلب نظر مساعد آنها انجام می‌شود و به همین سبب با ستایش آنها زیادت می‌پذیرد و وابسته به آن است که مردم از آن مطلع شوند.


ادامه صفحه 16