خدمت سربازی کاربردی‌تر از همیشه

شهروند| برای آنهایی که تجربه سربازی در سال‌های گذشته را داشته‌اند، اتفاقاتی که حالا برای سربازان می‌افتد شاید غیرقابل باور است؛ نمونه‌هایی که در سال‌های اخیر تلاش کرده کمی از درد سربازی کم و شیرینی‌اش را بیشتر کند. یکی از آنها حذف تراشیدن موی سر سربازان بود و دیگری ماجرای مهارت‌آموزی به آنهاست؛ مهارت‌هایی که شامل سه سطح قبل از خدمت، حین خدمت و پس از خدمت می‌شود و قرار است با انجام مشاوره شغلی و ارایه دوره‌های مهارتی متناسب با توجه به منطقه جغرافیایی سربازان، توانمندی آنها افزایش یابد. در حین خدمت هم قابلیت‌های جوانان توسعه یافته و آمادگی لازم برای ورود آنها به بازار کار ایجاد شود و پس از خدمت، تسهیل‌گری لازم و زمینه‌سازی برای کارآفرینی و اشتغال آنها فراهم آید. ماجرای مهارت‌آموزی هرچند در سال‌های قبل هم وجود داشت، اما به شکل مدون از‌ سال 96 آغاز شد و ‌سال گذشته هم برایش نقشه پنج‌ساله‌ای طرح و مقرر شد سالی دویست‌هزار سرباز گواهی مهارت بگیرند و سربازان تا ‌سال 1401، علاوه بر کارت پایان خدمت، کارت گواهی مهارت هم
 دریافت کنند.
پس از آن هم تفاهمنامه‌ای با فنی و ‌حرفه‌ای بسته شد تا کارکنان وظیفه مطابق ضوابط قانونی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری براساس اعلام نیاز سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، دوره‌های مختلف مهارتی را بگذرانند. این تفاهمنامه به امضای سرتیپ پاسدار سیدمهدی فرحی، فرمانده قرارگاه مهارت‌آموزی کارکنان وظیفه، ستاد نیروهای مسلح و سلیمان پاک‌سرشت، معاون وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای رسید. حالا در جدیدترین خبر روز گذشته پاک‌سرشت، رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای کشور از مهارت‌آموزان برتر نیرو‌های مسلح تجلیل کرده و گفته است: «در حال حاضر ۱۲۷‌هزار سرباز در جمع مهارت‌آموزان سازمان فنی و حرفه‌ای قرار دارند. طی این سال‌ها رشد پنج‌برابری را در حوزه مهارت‌آموزی سربازان داشتیم و به‌زودی آثار این طرح را در سطح جامعه خواهیم دید و کشور ما از لحاظ اقتصادی و مهارتی به توانمندی بیشتری خواهد رسید.»
پس از آن هم سردار تقی مهری، رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا اعلام کرد که به سربازانی که گواهینامه مهارت‌آموزی دریافت می‌کنند، بعد از خدمت ۳۰‌میلیون تومان وام اشتغالزایی پرداخت می‌شود.


هرچند از چند و چون برگزاری این دوره‌ها و میزان رضایت سربازان اطلاعی در دست نیست اما محمدعلی الستی، جامعه‌شناس به «شهروند» می‌گوید که این دوره‌ها درنهایت می‌تواند دوره‌های مثبتی باشد: «اگر به تاریخچه خدمت سربازی نگاه کنید، می‌بینید کشورهایی که این خدمت را مورد استفاده قرار داده‌اند دلایل متعددی داشته‌اند که یکی از آنها آماده‌سازی برای شرایط بحرانی مانند جنگ است.» به گفته الستی، سربازی علاوه بر آماده‌سازی نظامی، پله‌ای است برای ورود به اجتماع. دیدن مردانی از اقوام مختلف و در واقع تمرین قواعد مدنی و مواردی از این دست است: «نکته دیگر این است که بعضی از این آموزش‌ها غیرجنگی است و برای آبادانی، نهضت سوادآموزی، امدادرسانی و بسیج نیروها برای شرایط دشوار است که حالا در این بخش ماجرا اضافه کردن مهارت‌آموزی بسیار می‌تواند کمک‌کننده باشد. البته این در صورتی است که آموزش‌ها کاربردی باشد و بتواند به واقع آنها را برای آینده و پیدا کردن شغل کمک کند.»
از نظر این جامعه‌شناس، چنانچه سه بخش آموزش نظامی، آموزش امدادی و مهارت‌آموزی برای آینده در کنار هم در سربازی قرار داده شود دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید این دوره، دوره‌ای عبث و غیرکاربردی است. به این ترتیب هیچ‌کدام از سربازان حس نمی‌کنند دو‌سال از عمرشان را از دست داده‌اند و چیزی هم به دست نیاورده‌اند.