روایت‌ها از غرق شدن غمبار شباهنگ در خزر

شهروند| کشتی شباهنگ در منطقه لنکران در نزدیکی سواحل جمهوری آذربایجان غرق شد. این کشتی  945 تن  ‏سرامیک حمل می‌کرد. کشتی 27 ساله پیر 9 خدمه هم داشت؛ 7 ایرانی و دو هندی که همه سالم هستند و ‏در اختیار کشور آذربایجان. می‌گویند علت غرق شدگی آب گرفتگی بوده، اما چرا آب این کشتی نه ‏چندان بزرگ را فرا گرفته است، جای بسی تأمل دارد.‏
کشتی باری ایران شباهنگ از مبدأ بندرانزلی در آب‌های کشورمان به مقصد بندر ماخاچ کالای روسیه در ‏حرکت بود که دچار حادثه شد. این حادثه روز جمعه اتفاق افتاد ساعت 10: 14 به وقت محلی. این ‏کشتی حامل بار کاشی  و سرامیک بود که در 110 مایلی باکو کشور جمهوری آذربایجان و در 17 مایلی بندر ‏لنکران این کشور دچار سانحه می‌شود؛ خدمه کشتی پس از آن درخواست کمک کردند و با توجه به ‏نزدیکی کشتی به جمهوری آذربایجان، گروه امداد و نجات این کشور  به محل حادثه اعزام شدند. دو فروند ‏بالگرد و یک کشتی گشتی مرزی وزارت امور اضطراری جمهوری آذربایجان به محل حادثه رفتند و خدمه این ‏کشتی را نجات دادند. تا زمان تنظیم این گزارش خدمه این کشتی همچنان در کشور آذربایجان  به ‏سر می‌برند و قرار است  پس از معاینه‌  در کشور مقصد، تحویل سفارت ایران شوند. معاون دریایی اداره کل ‏بنادر و دریانوردی استان گیلان با بیان این‌که کشتی شباهنگ با پرچم و مالکیت ایران درحال تردد بوده است ‏به «شهروند» گفت:   «این کشتی در بندرانزلی 945 تن کاشی و سرامیک صادراتی را بارگیری کرده بود که نهایتا ‏جمعه 4 مرداد ساعت 35:  4 بندرانزلی را به مقصد بندر ماخاچ قلعه در کشور روسیه ترک کرد‎.‎‏ ساعت ‏‏45:  15 بود که  یک پیام اضطراری توسط بندر آستارا و مرکز کنترل کشور جمهوری آذربایجان در باکو ‏دریافت کردیم. اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان بلافاصله پس از اطلاع از بروز این اتفاق برای کشتی ‏شباهنگ در آب‌های ساحلی جمهوری آذربایجان، شناوری را برای کمک اعزام کرد. پس از رسیدن تیم‌های ‏نجات و با شناورهای نظامی که در آن حوالی بودند 9 پرسنل کشتی غرق شده شباهنگ از آب بیرون کشیده ‏شدند‎. در مورد علت غرق شدن کشتی شباهنگ حدس ما این است که با توجه به شرایط جوی، این حادثه به ‏علت آب‌گرفتگی پیش آمده در انبار کشتی اتفاق افتاده است که البته این موضوع باید دقیق بررسی ‏شود‎. کاپیتان کشتی شباهنگ به‌زودی وارد کشور می‌شود و با توجه به این‌که وی کاملا از نزدیک شاهد وقوع ‏ماجرا بوده، می‌تواند در مورد علت غرق شدن این کشتی به خوبی اظهارنظر کند‎.‎‏»‏
مدیرکل حفاظت ایمنی و دریانوردی سازمان بنادر و دریانوردی  درباره علل وقوع این حادثه برای شباهنگ ‏توضیح داد و گفت:   «علت اولیه حادثه، آبگرفتگی اعلام شده، اما اگر بخواهیم دقیق‌تر علت وقوع حادثه ‏را بررسی کنیم، ضرورت دارد حتما کمیته بررسی حادثه سازمان بنادر و دریانوردی با خدمه کشتی مصاحبه ‏کند تا کل ابعاد حادثه بررسی شود و پس از آن نسبت به اعلام علت بروز حادثه، اقدام می‌شود‎.‎‏ اما چیزی که ‏کاملا مشخص است علت و قوع حادثه بوده که کاملا فنی است و کشتی به هیچ شناوری برخورد نکرده است‏.به هر حال در دریای خزر، بدی آب و هوا یا نقص فنی شناور می‌تواند موجب بروز حادثه برای این نوع ‏کشتی‌ها شود.»‏
مصطفی ملکی، پژوهشگر و کارشناس سازمان بنادر و دریانوردی؛ درباره چرایی غرق شدن کشتی شباهنگ به ‏‏«شهروند» گفت:   «میانگین سن ناوگان تجاری و نفتی کشورهای حاشیه خزر 28‌سال است. درواقع کشتی‌های  حمل‌ونقل حاشیه خزر پیر هستند و فرسوده بودن یکی از علت‌های غرق شدن شباهنگ می‌تواند ‏باشد. همین کشتی 27‌سال داشت. کشتی که‌سال 1371 از ژاپن وارد ایران شد و در بندر بوشهر به ثبت ‏رسید.  علت دیگر این حادثه می‌تواند خطای انسانی باشد. اشتباه ناخدا یکی از عللی است که کشتی دچار ‏آبگرفتگی شده است و علت دیگر این سانحه می‌تواند چیدمان نادرست بار در داخل کشتی باشد. علت اولیه ‏حادثه، آبگرفتگی اعلام شده، اما اگر بخواهیم دقیق‌تر علت وقوع حادثه را بررسی کنیم، ضرورت دارد ‏حتما کمیته بررسی حادثه سازمان بنادر و دریانوردی با خدمه کشتی مصاحبه کند تا کل ابعاد حادثه بررسی ‏شود و پس از آن نسبت به اعلام علت بروز حادثه، اقدام می‌شود. »‏