هراس دلواپسان از مشاركت مردم در انتخابات

آرمان ملي- حميد شجاعي: برخي افراد از صحنه سياست محو شدني نيستند و حتي اگر از عرصه سياست عملي هم دور باشند، اما بازهم نظراتشان تاثيرگذار مي‌نمايد. حال بسياري اصولگرايان و به‌خصوص دلواپسان درصددند که علي لاريجاني را از کنش سياسي فعال در عرصه سياست ايران کنار بگذارند تا راحت‌تر منويات خود را پيش ببرند. اين در حالي است که لاريجاني نيز همواره با سياست ورزي‌هاي خاص خود همواره نقشه‌هاي دلواپسان را نقش بر آب کرده است. در اين راستا گفته مي‌شد که رئيس مجلس دهم در ليست اصولگرايان قم حضور ندارد و عليرضا زاکاني جايگزين وي شده، اما گويا قرار است که لاريجاني از قم کانديدا شود؛ اما با ليستي مستقل و متشکل از خود، رضا فرجي‌دانا و بهروز نعمتي. شايد در نگاه اول گفته شود اين ليست در مقابل ليست دلواپسان در قم شانسي نداشته باشد، اما حضور لاريجاني در اين ليست، تاييد وي توسط جامعه مدرسين بوده و فرجي‌دانا که خود اهل قم است مي‌تواند نقاط قوت و امتياز اين ليست باشد. نکته اينجاست که گويا لاريجاني تداوم حضور در بهارستان را به حضور در پاستور 1400 ترجيح داده؛ بايد ديد در آينده چه تحولاتي در مناسبات انتخاباتي به‌وجود خواهد آمد.
کنش‌هاي معطوف به انتخابات
بي‌شک انتخابات مجلس يازدهم که کمتر از پنج ماه ديگر در اسفندماه برگزار خواهد شد مهم‌ترين و تاثيرگزارترين فرآيند در ساحت سياست داخلي ايران است و هرچه به اين سو حرکت کنيم تمامي کنش‌ها، اقدامات و عملکردها معطوف به انتخابات خواهد بود. در اين ميان هر يک از جريانات سياسي به طور جداگانه به تدوين راهبردها و استراتژي‌هاي انتخاباتي خود مي‌پردازند و درصددند تا با اتخاذ بهترين تصميمات و کم‌ترين ضريب خطا حضور موفقي در انتخابات را در راه رسيدن به بهارستان رقم بزنند. اصلاح‌طلبان که همچنان در سه راهي مشارکت مشروط، مشارکت مقيد و ائتلاف بسر مي‌برند و هنوز مشخص نشده که با کدام استراتژي وارد آوردگاه مجلس 98 خواهند شد. اصولگرايان نيز پس از جلسات متعدد به اين نتيجه رسيدند که خير واقعي خود را در پايگاه اصيل و سنتي خود پيگيري کنند و براي رسيدن به وحدت گرد جامعه روحانيت مبارز جمع شوند. گرچه در اين بين اصلاح‌طلبان مشتاق مشارکت گسترده مردم و اصولگرايان درصدد مشارکت حداقلي هستند. حميد رسايي نماينده اصولگراي مجلس نهم مي‌گويد: «مشارکت وقتي بالا مي‌رود، خروجي صندوق از دست ما خارج مي‌شود. اگر ما مشارکت را معمولي نگه داريم و تنها متدينين و حزب‌اللهي‌ها که معمولا با گوشه چشم اشاره کنيم به چه کسي راي بدهند، مشارکت داشته باشند؛ ما هم دموکراسي را داريم که واقعا دموکراسي است و تقلبي در آن نيست و هم اينکه صندوق مديريت مي‌شود و کشور دست کسي مي‌افتد که فکر مي‌کنيم بهتر مي‌تواند کشور را اداره کند. مشارکت اگر بالا برود از صندوق چيزي در مي‌آيد که ما نمي‌خواهيم؛ پس بايد تلاش کنيم مشارکت پايين باشد. مشارکت که پايين باشد ما برنده هستيم.» اما فارغ از جريان‌هاي اصلاح‌طلب و اصولگرا بايد زمين بازي سياست در ايران را به طور گسترده‌تري ديد و ساير کنشگران را نيز مورد ارزيابي و بررسي قرار داد. بازيگراني چون قاليباف، جليلي، احمدي‌نژاد و مهم‌تر از همه علي لاريجاني، رئيس مجلسي که بسياري از اعتداليون و اصولگرايان ميانه‌رو چشم به کنش سياسي او دارند. گرچه جداي از حاميان لاريجاني اصلاح‌طلبان و اصولگرايان نيز از عمل سياسي لاريجاني در عرصه سياست غافل نيستند. هر چه هست لاريجاني همواره مهره‌اي تاثيرگذار در عرصه انتخابات ايران است حال انتخابات مجلس باشد يا رياست جمهوري.
3 گانه لاريجاني


مناسبات انتخاباتي همواره دستخوش تغيير و تحول مي‌شوند؛ اين ذات انتخابات است که تا شروع آن نمي‌توان به طور قطع و يقين گفت که افراد و جريانات سياسي با چه استراتژي و محوريتي وارد انتخابات مي‌شوند. مناسبات سياسي در قم و همچنين کنش سياسي علي لاريجاني نيز از همين رويه پيروي مي‌کند. از همين رو اگر تا پيش از اين گفته مي‌شد که وي به دليل حضور در انتخابات رياست جمهوري 1400 عطاي حضور در مجلس يازدهم را به لقاي آن خواهد بخشيد و عده‌اي آقاي رئيس را غايب انتخابات لقب مي‌دادند، اما امروز شرايط به گونه ديگري شده و سناريوهاي ديگري بر کنش سياسي لاريجاني وارد است. نخستين احتمال که پيش از اين نيز کم و بيش مطرح بود نامزدي لاريجاني از آمل است انتخابات سال 84 نشان داد که وي از پايگاه راي خوبي در اين شهر برخوردار است. هرچند بعيد نيست، اما احتمال چندان زيادي ندارد. سناريوي دوم ائتلاف مجدد با اصلاح‌طلبان است؛ بدين نحو که با ائتلاف اصلاح‌طلبان لاريجاني بازهم از قم يا تهران کانديدا شود و با حمايت اصلاح‌طلبان وارد مجلس شود. اين احتمال نيز هر چند وجود دارد، اما با توجه به اظهارات کم و بيش عارف در خصوص حضور مستقل با پرچم اصلاح‌طلبي و تاکيد ساير اصلاح‌طلبان بر هويت اصلاح‌طلبي و همچنين رقابت عارف با لاريجاني بر سر کرسي رياست به‌نظر مي‌رسد از احتمال کمتري برخوردار باشد. سناريوي سومي که شايد بتوان آن را محتمل‌ترين سناريو ناميد کانديداتوري لاريجاني از قم است؛ البته نه در ليست اصولگرايان بلکه حضور از قم با ليستي مستقل. ليستي متشکل از علي لاريجاني، بهروز نعمتي و رضا فرجي‌دانا. اگر اين ليست را با ليست 3 نفره اصولگرايان در قم يعني ذوالنوري، زاکاني و اميرآبادي مقايسه کنيم مي‌بينيم که از طرفي چهره‌هاي شناخته شده‌تري هستند و از طرف ديگر احتمال راي آوريشان بيشتر است. چرا که لاريجاني مورد تاييد جامعه مدرسين و فرجي‌دانا نيز اهل قم است. از طرف ديگردر ليست اصولگرايان ذوالنور به‌خاطر حمايت جبهه پايداري و اميرآبادي نيز به دليل حمايت مردم قم مي‌توانند اميدوار به حضور در مجلس باشند که در اين شرايط فقط اوضاع براي زاکاني چندان مناسب نيست. چون از يک سو حمايت جامعه مدرسين و مردم قم را ندارد و از سوي ديگر هم با جبهه پايداري اختلاف دارد.
در نهايت...
مناسبات انتخاباتي در قم قابل پيش‌بيني نيست و هر آن ممکن است احتمالات و صف‌بندي‌هاي جديدي بروز و ظهور کند، اما اگر شرايط به همين منوال پيش برود سناريوي دلواپسان براي کنارگذاشتن لاريجاني از مجلس به شکست گراييده و با ليست لاريجاني، زاکاني از حضور در مجلس يازدهم باز خواهد ماند. اين تحولات نشان مي‌دهد که گويا لاريجاني به تداوم حضور در بهارستان و عدم حضور در پاستور مي‌انديشد.