نقش احزاب در ارتقاي مشارکت سياسي

 
 
 
 


 
يکي از کارکردهاي احزاب در نظام‌هاي سياسي تقويت مشارکت مردم در فرايندهاي سياسي است. طبيعتا احزاب در اين فضا بايد بتوانند اين اقناع را براي افکار عمومي به ارمغان بياورند که حضور و مشارکت آنها در عرصه انتخابات در آينده آنها تاثيرگذار است و به اصلاح روندهاي غلط منجر مي‌شود و کشور را به سمت و سويي بهتر هدايت مي‌کند. طبيعتا احزاب تابع قوانين رسمي و اساسنامه‌ها و مرامنامه‌هاي مخصوص خود هستند و در چارچوب ساختارهاي فکري و سياسي که در آن شکل گرفته‌اند فعاليت خواهند کرد. نکته‌اي که در اين ميان حائز اهميت است که ساختارهاي سياسي رسمي کشور اعم از سه قوه و بسياري نهادها، احزاب را رقيب خود ندانند بلکه احزاب را شريک خود در تقويت هنجارهاي سياسي و اجتماعي بدانند. احزاب عاملي هستند که مي‌توانند نظام را در ايجاد اتحاد ملي ياري کنند. احزاب در حقيقت سعي مي‌کنند به کشور کمک کنند در وهله بعد به دنبال اهداف سياسي خود هستند. در اين ميان احتمال دارد کمک احزاب از جنس آن چيزي که سياستمداران دوست دارند و توقع دارند، نباشد. گاهي اوقات بعضي دستگاه‌ها و برخي افراد انتظار دارند که احزاب ابزاري براي رسيدن به اهدافشان باشند. کارکرد احزاب آن چيزي که برخي تصور مي‌کنند، نيست. به گمان من وجود احزاب به تکثر و سلايق مختلف جامعه سر و شکل مي‌دهد و آن را سازمان‌دهي مي‌کند. احزاب مي‌توانند نظرات و گفتمان‌هاي مختلف را قانونمند کنند و آن را در يک چارچوب منظم ارائه دهند. متاسفانه احزاب در ايران با آن کارکرد اصلي خود فاصله زيادي دارند و مطلوب يک فضاي سياسي پرشور و اشتياق نيستند. علل زيادي براي عدم تحقق يک حزب ايده‌آل در ايران وجود دارد که شايد مهم‌ترين آنها قوانين باشند. من معتقدم مسير رو به پيشرفت است و هر روز احزاب مترقي مي‌شوند و روند صعودي را طي مي‌کنند و شاهد هستيم تاثيرگذار شده‌اند و در برخي انتخابات حرفي براي گفتن دارند. اين توسعه احزاب به دليل ارتقاي آگاهي مردم و توسعه رسانه‌ها رقم خورده است. از سوي ديگر شکل گرفتن مطالبات مختلف جديد در ميان مردم، آنها را با نسل‌هاي گذشته متفاوت کرده است و مشارکت‌پذيري را در آنها ارتقا داده است. خوشبختانه گفت‌وگو نيز در جامعه ما نهادينه شده است و احزاب محفل مناسبي براي اين گفتمان‌ها است. احزاب نيز قصد دارند تا به مردم بگويند که به وسيله خرد جمعي و گفتمان مي‌توان همزيستي مسالمت آميز داشت و در امور به توافق رسيد.