روزنامه ابتکار
1399/04/03
«ابتکار» از چالش‌های پیش روی ساکنان محورهای تاریخی-فرهنگی درپی طرح‌های عمرانی شهرداری گزارش می‌دهد
دردسر های شهروندان در مسیر زیبایی تهرانگروه جامعه: بعد از 2 سال تلاش تیم مدیریتی جدید شهر تهران برای ایجاد تغییر و تحولاتی در شهر تهران، پیاده‌راه شهریار در پهنه فرهنگی رودکی البته با یک هفته تاخیر از زمان معین شده به دلیل مناسب‌سازی آن برای معلولان افتتاح شد. این پیاده‌راه بخشی از برنامه‌های شهرداری برای پهنه تاریخی-فرهنگی شهر تهران است که به سرانجام رسیده، طرحی که قرار است در چند منطقه دیگر از تهران تکرار شود. اگرچه این طرح‌ها اتفاقات نسبتا خوبی را برای شهر تهران رقم می‌زند اما همانند سایر طرح‌هایی که تاکنون شهرداری تهران متولی اجرای آن بوده، شهروندان ساکن در این مناطق را با چالش روبه‌رو می‌کند؛ از چالش جای پارک خودرو گرفته تا تغییرات ترافیکی خیابان‌ها. چالش‌هایی که ساکنان پهنه رودکی نیز از آن مستثنا نبوده‌اند. چالش‌هایی که ممکن است با تکمیل شدن فازهای دیگر طرح پهنه تاریخ-فرهنگی رودکی برای اهالی باقی بماند یا چالش‌های جدیدی را خلق کنند.
مدیریت شهری در دوره‌های مختلف و در دو دهه گذشته طرح‌های مختلف توسعه را برای این منطقه پیشنهاد کردند اما هیچ‌یک از آنها به سرانجام نرسید. حالا نزدیک دو سال است که مدیریت شهری تهران در دوره جدید، طرح‌های بزرگی را در این پهنه فرهنگی پیش‌بینی کرده تا فضاهای فرهنگی و هنری قابل دسترسی برای شهروندان به‌ویژه در محدوده منطقه ۱۱ ایجاد کند. پهنه رودکی از شمال به خیابان انقلاب، از جنوب به خیابان نوفللوشاتو، از شرق به خیابان حافظ و از غرب به خیابان ولیعصر(عج) می‌رسد. در این محدوده آثار ارزشمند تاریخی و هنری بسیاری با ظرفیت ایجاد پلازاهای شهری یا عرصه‌های عمومی شناسایی شده و اکنون شهرداری تهران در حال اجرای اقداماتی در این منطقه است. به‌ویژه اینکه حالا پس از توقف فعالیت‌ها درپی شیوع کرونا، اقدامات اجرایی دوباره درپی شروع عملیات‌های کاری جان تازه‌ای گرفته و سازمان زیباسازی شهر تهران در حال اجرای فاز نخست احیای پهنه رودکی است.
بزرگ‌ترین و معروف‌ترین مراکز فرهنگی و هنری تهران ازجمله تئاتر شهر، تالار وحدت، بخشی از خیابان ولیعصر و... پهنه رودکی قرار گرفته‌اند که نشان‌دهنده ظرفیت بالای این پهنه در حوزه‌های فرهنگی و هنری است. در تصمیمات مدیریت شهری 4 راسته کتاب، موسیقی، نمایش و صنایع‌دستی در این پهنه شکل خواهند گرفت. این راسته‌ها مانند پلازاها و عرصه‌های عمومی عمل خواهند کرد که در آنها علاوه بر وجود آثار و مراکز ارزشمند فرهنگی و هنری، حضور مردم و زندگی نقش پر رنگی خواهد داشت. در فاز اول پهنه رودکی گالری‌های هنری بازگشایی شده‌اند. همچنین آثار و بافت‌های تاریخی و فرهنگی در برخی از نقاط این محدوده در حال احیا و مرمت هستند. برگزاری نمایشگاه‌های گروهی هنری در پهنه از دیگر اقدامات است که حضور مردم و اقشار مختلف هنری را درپی داشته است. در روزهای پایانی سال ۹۸ نیز پروژه ساماندهی جداره‌های تاریخی و کف‌سازی معابر پهنه فرهنگ و هنر رودکی با تکمیل عملیات سنگ فرش خیابان استاد شهریار و انسداد این مسیر برای اتومبیل‌ها وارد فاز تازه‌ای شد. اکنون اتومبیل‌ها در این محدوده فقط مجاز به تردد از ضلع شمالی خیابان شهریار هستند. رویدادی که برای ایجاد پلازاهای شهری باید رخ دهد و به‌تدریج فضا برای حضور پیاده و ورود ممنوع سواره آماده شود.
در ادامه آماده‌سازی این پهنه تاریخی-فرهنگی شهرداری تهران روز گذشته پیاده‌راه شهریار را افتتاح کرده است. پیاده‌راهی که به گفته شهردار تهران افتتاخ آن با یک هفته تاخیر به دلیل مناسب‌سازی آن برای معلولان به تاخیر افتاده است. هرچند این پیاده‌راه برای معلولان مناسب‌سازی شده اما قرار است در آینده محلی برای بساط قانونی دست‌فروشان تهرانی هم باشد. پیروز حناچی، شهردار تهران درخصوص فعالیت دست‌فروشان در پیاده‌راه شهریار گفته است: «فضاهایی که اینچنین کیفی می‌شوند عرضه هر نوع محصولی در آنها تحت ضوابط انجام خواهد شد. ممکن است در مقاطع زمانی شاهد فعالیت دست‌فروشان در این محدوده باشیم اما قطعا این فعالیت تحت ضابطه‌ای خاص خواهد بود و این فضا بخش کوچکی از پروژه بزرگی تحت عنوان محور رودکی است.»
محور رودکی که به گفته نصرالله آبادیان، شهردار منطقه 11 قرار است درصورت گرفتن مصوبه به محله رودکی تبدیل شود تا در این محدوده که 2 عنصر ارزشمند تئاتر شهر و تالار وحدت وجود دارد، جشواره‌های بینالمللی برگزار شود، روز به روز در حال تکمیل شدن است و با تکمیل پیاده‌راه شهریار، فازهای دیگر یک به یک تا پایان سال 99 به اتمام خواهد رسید. شهردار منطقه 11 گفته است: «پس از پایان کار تبدیل شدن خیابان شهریار به پیاده‌راه، ضلع شمالی این خیابان نیز تا پیش از پایان سال به اتمام خواهد رسید و نصب مبلمان شهری انجام میشود؛ امیدواریم به عنوان یک پیاده‌راه متناسب با حوزه فرهنگ و هنر اثر مثبتی داشته باشد. فاز دوم پروژه نیز از تقاطع خارک تا رازی خواهد بود و در فاز سوم هم از رازی تا کل گستره پارک دانشجو خواهد بود. درحقیقت این کار با اصول معماری و رویکرد مرمت انجام میشود و امیدواریم تا پایان سال ۱۳۹۹ در این پهنه اقدامات اجرایی انجام شود.»
این اقدامات در راستای طرح تفصیلی شهر تهران به همین‌جا ختم نمی‌شود و براساس آنچه شهردار تهران گفته است، مشابه تغییر و تحولاتی که در محور رودکی رخ داده قرار است در جنوب تهران یعنی شهر تاریخی ری نیز تکرار شود. او گفته: «تهران براساس طرح تفصیلی و جامع یک محور فرهنگی-تاریخی دارد که از لاله‌زار نو آغاز و به انتهای بازار ختم میشود. طبق برنامه مصوب شهر تهران این محور در دستور کار قرار گرفته و محور دیگری به عنوان محور فرهنگی-تاریخی در ری نیز از چشمه‌علی تا حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در دستور کار است.» اما اقداماتی که در راستای تحقق هدف ایجاد محور تاریخی-فرهنگی در تهران صورت می‌گیرد، برای ساکنان مناطق درگیر اقدامات اجرایی چندان میمون و خوشایند نیست. نمونه بارز چالش‌هایی که این اقدامات اجرایی و عمرانی برای ساکنان مناطق درون محورهای تاریخی- فرهنگی به وجود آمده را می‌توان از زبان ساکنان خیابان شهریار شنید. خیابانی که حالا به پیاده‌راه این محور تاریخی-فرهنگی تبدیل شده اما تنها خیابان دو طرفه این پهنه بوده که دسترسی ساکنان را به محل‌های سکونتشان آسان می‌کرده و از بار ترافیکی این منطقه و خیابان‌های مجاورش می‌کاسته است. حالا اما با بسته شدن این خیابان، گردش خودروها در داخل این محدوده از بین رفته و بار ترافیکی را بر دوش خیابان نوفللوشاتو انداخته است.
اما ساکنان خیابان شهریار از رعایت نشدن سایر عناصر شهری در این پروژه ایجاد محور تاریخی- فرهنگی نیز شکایت دارند. آنها می‌گویند از آنجا که این محله در میانه طرح ترافیکی قرار دارد و علیرغم اینکه تابلوی تقوقف ممنوع در بسیاری از خیابان‌های آن وجود دارد، اما به دلیل عدم نظارت پلیس و البته درنظر نگرفتن پیوست‌های ترافیکی پروژه‌ای که بسیاری از مردم را به این منطقه می‌کشاند، آنها با چالش جای پارک خودروها مواجه شده‌اند. آنها می‌گویند که اغلب افرادی که به این محور تاریخی-فرهنگی مراجعه می‌کنند به دلیل کمبود پارکینگ عمومی خودروهایشان را در محل‌های توقف ممنوع رها می‌کنند و همین امر سبب ایجاد مزاحمت برای آنها شده است. یک پارکینگ طبقاتی نصفه کاره که به تازگی در خیابان نو فلو شاتو ساخته شده، کفاف این محور پرتردد را نمی‌دهد و علاوه بر ساکنان منطقه بازدیدکنندگان این محور تاریخی را نیز با مشکل مواجه کرده است. دست و پنجه نرم کردن ساکنان و بازدیدکنندگان این محور با این چالش اما در حالی است که شهردار تهران برای حل این مشکل به مراجعه‌کنندگان توصیه کرده که از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند. حناچی در افتتاح پیاده‌راه شهریار گفته است: «توصیه این است که افرادی که به اینجا می‌آیند با توجه به نزدیکی این محل به دو ایستگاه مترو طبیعتا باید بدون خودرو در اینجا حاضر شوند.» او اما نگفته تکلیف کسانی از جمله معلولانی که این پیاده‌راه برای آنها مناسب‌سازی شده نتوانستند یا نخواستند از مترو استفاده کنند، چیست؟
اگرچه چالش‌های حال حاضر ساکنان محور رودکی همزمان با ادامه این پروژه تا زمان تکمیل به قوت خود باقی است اما تکمیل این پروژه به معنای روبه‌رو شدن با چالش‌های جدید است. چالش‌هایی از جمله عدم دسترسی خانه‌ها و مغازه‌ها به محل عبور و مرور. در شرایط اقتصادی فعلی که هرگونه جابه‌جایی مکان زندگی یا کسب و پیشه با سختی‌ها و زیان‌های بسیاری همراه است، تغییرات اینچنینی می‌تواند به ضرر ساکنان منطقه حتی با وجود منافعی چون زیبایی و حفظ هویت تاریخی منطقه تمام شود. همان نگرانی که در زمان تکمیل پروژه میدان امام حسین، سنگ فرش خیابان مجاور و تبدیل آن به پیاده‌راه برای مغازه‌داران به وجود آمد و همچنان از این تغییرات ناراضی هستند. بنابراین به نظر می‌رسد این روند توسعه بدون در نظر گرفتن امتیاز خاص برای شهروندان منطقه باز هم منفعتی برای شهر تهران ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا نوازندگان خیابانی به دنبال دریافت مجوز می‌روند؟
چاله بوروکراسی سر راه موسیقی خیابانی
جلال‌خو ش چهره
اروپا میان دو صندلی
آیا اصلاحات با کمبود کاندیدای ریاست جمهوری مواجه است؟
چالش بزرگ انتخاباتی اصلاح‌طلبان
چند اظهارنظر جالب درباره حواشی پرونده اکبر طبری خبرساز شد
از عضویت طبری در مجاهدین خلق تا ابهام‌های تصویر جسد قاضی منصوری
«ابتکار» از چالش‌های پیش روی ساکنان محورهای تاریخی-فرهنگی درپی طرح‌های عمرانی شهرداری گزارش می‌دهد
تهران و کابل در مسیر رفع حاشیه‌های اخیر قدم برمی‌دارند
روابط ایران و افغانستان در جاده تعامل
موسسه خیریه فعال در حوزه کودکان فقر و کار پلمپ شد
«ابتکار» راهکار رویدادهای تجاری برای عبور از بحران کووید 19 را بررسی کرد
اندوه تجارت در فراق نمایشگاه
معاون اول رئیس‌جمهوری تاکید کرد
بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد کشور دغدغه‌ای ملی است
ترامپ هم می‌خواهد سختگیر به‌نظر برسد و هم دنبال توافق است
روایت بولتون از تضاد ترامپ-ترامپ
بازگشت به پوپولیسم و پسرفت تراز توسعه
خاورمیانه و گسل تنشهای لفظی ینگه دنیا
بازگشت به پوپولیسم و پسرفت تراز توسعه
