فقدان مدارا

صادق زیباکلام‪-‬ در روزهای اخیر موضوع عدم دعوت از شهردار تهران برای حضور در جلسات هیئت دولت از سوی اعضای شورای شهر چندین بار مطرح شده و دلیل آن را اعمال قانون شهرداری نسبت به ملک ریاست جمهوری در جماران عنوان کرده اند. با این حال اختلافات میان شهردار و رئیس جمهور تنها به این دوره خاص مربوط نمی‌شود و در دوره‌های اخیر نیز شاهد وجود اختلاف و عدم دعوت از شهرداران پایتخت به جلسات دولت در دوره‌های گذشته نیز بوده‌ایم. در واقع به طور کلی جامعه سیاسی ایران و مسئولان آن چندان اهل مدارا و توجه به دیدگاه‌های دیگری نیستند. در این فضا آنچه بیش از همه اهمیت دارد سلسله مراتب امردهی و امر بری است که به اَشکال مختلف در میان مسئولان شاهد هستیم. چهره‌هایی مانند حسن روحانی و محمود احمدی‌نژاد نیز عادت داشتند و دارند که حکمی را که صادر می‌کنند و دستوری که می‌دهند بدون کم و کاست و عینا اجرا شود. این موضوع در رابطه با وزیران، مسئولان قوه مجریه یا استانداران حاکم است و کمتر دیده می‌شود این افراد دیدگاه مخالفی نسبت به دستورات رئیس جمهور داشته باشند. در دوره آقای احمدی‌نژاد شاهد بودیم که حرف اول و آخر را در سیستم اجرایی او می‌زد و هیچ یک از وزیران یا سفیران و استانداران نیز کمترین مخالفتی ابراز نمی‌داشتند. در این زمینه به نظر نمی‌رسد تفاوت چندانی میان روحانی با احمدی‌نژاد باشد و بنابراین او نیز براساس همین رویه ریاست می‌کند. در واقع روسای جمهور مایل هستند هرچه امر می‌کنند اجرایی شود. این درحالی است که شهرداری تهران و شورای شهر به لحاظ قانونی بخشی از هرم
دولت نیستند بنابراین آنها در حوزه‌های مربوط
به خود چندان براساس حکم رئیس جمهور
صد در صدی پیش نمی‌روند و در این میان اختلافات ایجاد می‌شود. به عنوان نمونه در حوزه مدیریت و مبارزه با کرونا هم اکنون تفاوت نگاه ویژه‌ای میان شهرداری و شورای شهر تهران با دولت روحانی وجود دارد. عدم پیروی کامل از دستور رئیس جمهور و بروز اختلاف در سیستمی که مسئولان اهل مدارا نیستند منتج به این می‌شود که عموما هر دوره شاهد هستیم بعد از مدتی رابطه رئیس جمهور و شهردار پایتخت به نحوی تغییر می‌کند که دعوت نامه حضور در جلسات هیئت دولت برای شهردار دیگر ارسال نمی‌شود. علت زیربنایی همان است که مسئولین ما اهل گفتگو نیستند و راه و روش‌های دموکراتیک خیلی رعایت نمی‌شود.