«ابتکار» تاثیر حمایت‌های دولت بر بازار سرمایه را بررسی کرد «سبز» کمرنگ بر دیوار «قرمز» بورس

کیمیا نجفی
از ابتدای سال 99 بازار بورس در شرایط ایده‌آلی قرار گرفت و رکوردهای بی‌سابقه‌ای را ثبت کرد اما روند اینگونه نماند و ناگهان در مرداد ماه بازار با تنش‌هایی مواجه شد، تنش‌هایی که فعالان بازار را با سردرگمی همراه کرد. در این میان عده‌ای از اصلاح بازار می‌گویند و امیدوار هستند که بازار به شرایط ایده‌آل چندماه پیش خود بازگردد و از سوی دیگر برخی-ها به دنبال فرصتی مناسب برای فروش سهم‌های خود بوده تا سرمایه-شان را از نوسانات ایجاد شده حفظ کنند.
«رمز بازار سرمایه، صبر و ماندگاری»، این نظر تحلیلگران و فعالان در بازاری است که این روزها با نوسانات خود ترس و تنش را به سهام‌داران وارد کرده و این درحالی است که مشخص نبودن آینده بازار به این ترس و نگرانی‌ها بیشتر دامن می‌زند. برخی‌ از کارشناسان معتقدند که بازار راه خود را می‌رود، اصلاح و ریزش‌های این‌چنینی کاملا طبیعی است و کسانی که اسیر هیجانات می‌شوند و رفتارهای هیجانی از خود نشان می‌دهند قطعا بازنده خواهند بود. فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی جزو کسانی است که خویشتنداری را لازمه فعالیت در بازار بورس می‌داند. وی روز گذشته در مراسم شصت و نهمین سالگرد تاسیس بانک صادرات با اشاره به ضرورت استفاده از فرصت طلایی بورس برای سیستم بانکی و واگذاری دارایی‌های مازاد افزود: «نباید با برخی اظهارنظرها بازار سرمایه را خدشه‌دار کرد، بازار سرمایه باید حرفه‌ای اداره و از مداخلات و اظهار نظرهای سیاسی، پرهیز شود. بازار سرمایه در حال عمق یافتن و پایدار شدن و گاهی نیز با اصلاحاتی همراه است. در بازار سرمایه خویشتنداری برای سهامداران ضروری است و کسانی که وارد این بازار شده‌اند باید بدانند که باید نگاه میان‌مدت و بلندمدت داشته باشند».
از سوی دیگر عده‌ای از تحلیلگران بر این باورند که اگرچه نوسان در بازار بورس به طور کلی طبیعی بوده اما روند این بازار در روزهای اخیر با واقعیت‌های اقتصادی کشور همخوانی ندارد و کمی نگران‌کننده است. اما و اگرها در خصوص بازار سرمایه همچنان ادامه دارد و باید منتظر ماند و دید که بازار در روزهای آتی چه مسیری را برای حرکت خود انتخاب می‌کند.


حمایت‌های دولت پاسخگوی تنش‌ها خواهد بود؟
عملکرد بازار سهام در یک ماه اخیر، افت بیش از ۴۰ هزار واحدی شاخص‌کل بورس را نشان می‌دهد. به گونه‌ای که شاخص‌کل بورس در نیمه مرداد در کانال دو میلیون واحد قرار داشت و این‌روزها ‌در کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد ایستا‌ده است. ‌در این میان با بالا و پایین شدن‌های یک‌ماه اخیر بازار سرمایه و اوج‌گیری رفتار هیجانی سهامداران، عده‌ای از ضرورت حمایت‌های دولت اشاره کردند. به گفته آنها حمایت دولت در رشد شاخص بورس در ماه‌های گذشته بسیار تاثیرگذار بود و اکنون که بازار دچار نوسان است دولت باید بار دیگر به میان آید و با حمایت‌های خود زمینه اطمینان‌دهی به بازار را فراهم و فضای روانی بازار را تقویت ‌کند. البته همین مسئله حمایت از سوی دولت نیز مخالفانی دارد. برخی از تحلیلگران معتقدند که بخش زیادی از خروج پول از بازار سرمایه به دلیل این بوده است که دولت، به صورت دستوری قصد حمایت از بازار را داشته و همیشه دستور نتیجه‌ای معکوس برای اقتصاد به همراه دارد. حال این سوال مطرح است که آیا حمایت‌های دولت می‌تواند راه نجات بورس در این روزهای پرنوسان باشد یا خیر؟ غلامرضا سلامی، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند بازار سرمایه در روزهای اخیر در پاسخ به این پرسش که آیا بازار با حمایت‌های دولت می‌تواند به روند قبلی خود بازگردد به «ابتکار» گفت: من معتقدم اینکه بازار بورس با حمایت‌ها مجددا به وضعیت چندماه گذشته خود بازگردد امکان‌پذیر نیست و اگر هم این اتفاق رخ دهد نزولی شدن شاخص بسیار خطرناک‌تر از شرایط فعلی خواهد بود.
وی افزود: اینکه روزانه 3،4 درصد شاخص افزایش یابد، مسئله حساس و خطرناکی خواهد بود، درچند ماه اخیر بازار بورس بدون توجه به این موضوع رشدهای عجیبی را ثبت می‌کرد. خطری که اشاره کردم دقیقا شرایطی است که اکنون سهام‌داران آن را در بازار حس می‌کنند. هنگامی که شاخص بورس بدون هیچ پشتوانه‌ای افزایش یابد روند طبیعی نخواهد بود و همیشه با خطر همراه است.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاثیر حمایت‌های دولت بر بازار ادامه داد: دولت مدت‌هاست که از بازار سرمایه حمایت می‌کند، به عنوان نمونه دولت قیمت خوراک در بخش پالایشگاهی را برای حمایت از بازار کاهش داد. اما مهم‌ترین این است که زور دولت برای کنترل بازار تا کجا خواهد رسید؟ یک زمانی تصور حمایت دولت اهرمی برای افزایش شاخص می‌شد اما اکنون شرایط متفاوت از قبل است. حمایت دولت تا حدودی می‌تواند به سهام‌داران به خصوص تازه‌وارد اطمینان خاطر بدهد اما نمی‌توان انتظار داشت که این اطمینان خاطر برای بازار کافی باشد و مانع از هر خطری برای بازار ‌شود.
برنامه‌ای کارآمد برای کنترل و مدیریت بازار وجود ندارد
سلامی از عدم برنامه‌ریزی برای کنترل بازار سرمایه گفت: متاسفانه این‌روزها بازار متزلزل بوده و نگهداری از چنین بازاری بسیار دشوار است. کنترل بازار نیازمند یک‌سری برنامه‌ریزی دقیق بوده و نمی‌دانم سیاست‌گذاران از پس این ماجرا بر خواهند آمد یا خیر؟ اما آن چیزی که مشخص است شواهد، برنامه‌ریزی دقیقی را برای مدیریت بازار سرمایه نشان نمی‌دهد. هنگامی که ما با تصمیمات متفاوت و راهکارهای بدون برنامه‌ریزی شده مواجه‌ایم یعنی برنامه‌ای بلندمدت و میان‌مدت برای کنترل اقتصاد در دست نداریم. بنابراین من گمان نمی‫کنم حمایت‌ها در بلندمدت کارساز باشد.
وی با اشاره به رفتار برخی سهام‌داران درصورت حمایت ‌دولت از بازار ادامه داد: اگر حمایت‌ها نتیجه‌ای برای بازار به همراه داشته باشد ممکن است این تصور را برای سرمایه‌گذار به وجود ‌آورد که تا فرصت هست و ممکن است که سودی را که در چند وقت اخیر به دست آورده حفظ کند و یا مانع از ضرر و زیان بیشتر شود اقدام به فروش سهام خود کند. این تصور بیشتر برای تازه‌واردان بورس به وجود خواهد آمد، اما در هر حال چنین رفتارهایی بازار را با مشکلات بیشتری همراه خواهد کرد.
عدم‌تناسب میان رشد شاخص بورس و واقعیت‌های اقتصاد
این کارشناس بازار سرمایه در پایان صحبت‌هایش به عدم‌تناسب میان رشد شاخص بورس و واقعیت‌های اقتصاد اشاره کرد و گفت: قطعا اگر بازار با حمایت‌ها و راهکارها به شرایط چند ماه گذشته خود نزدیک شود و پس از مدتی بار دیگر به مدار نزولی بازگردد قطعا ما با شرایط بحرانی‌تر روبه‌رو خواهیم شد. رشد شاخص بورس از سال گذشته تا کنون هیچ نسبتی با مولفه‌های اقتصادی همچون تورم، نرخ ارز، نرخ مسکن و... نداشته و این روند مطمئنا قابل دوام نخواهد بود، بنابراین اگر بار دیگر رشد غیرمنطقی را در بازار داشته باشیم خطر هم به همان اندازه بزرگ خواهد شد. ما در شرایط دشوار ناشی از تصمیمات نادرست هستیم و امیدواریم که از این وضعیت با کمترین آسیب خارج شویم.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» تاثیر حمایت‌های دولت بر بازار سرمایه را بررسی کرد «سبز» کمرنگ بر دیوار «قرمز» بورس علیرضا صدقی نسخه‌پیچی «غیرحضوری»ها برای «حضوری»ها بازار پر التهاب تلفن همراه، با آموزش مجازی چه می‌کند؟ رشد قیمت موبایل، همپای ارز توافقی که علی‫رغم چالش‫ها همچنان کارکرد دیپلماتیک دارد برجام، نقطه عطف دیپلماسی ۴۲ ساله ایران چرا خوانندگان در سال‌های اخیر ارائه تک‌آهنگ را ترجیح می‌دهند؟ مرثیه‌ای برای «آلبوم‌»ها طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری به 1400 می‌رسد؟ تعریف رجل سیاسی، مساله اصلی طرح انتخاباتی مجلس افتتاح غیرحضوری آغاز سال تحصیلی جدید توسط رئیس‌جمهوری واکنش‌های فراوانی را برانگیخت زنگ مجازی برای مدارس حضوری! پرونده قاضی منصوری پس از 77 روز با اعلام خودکشی به عنوان دلیل مرگ مختومه می‌شود؟ متهم پرید! رئیس کل بانک مرکزی خبر داد آغاز سیاستگذاری نوین پولی شروع فرآیند انتخابات و رای‫دهی در آمریکا با آرای پستی در کارولینای شمالی رئیس مجلس در نشست نهایی سفر به استان خوزستان از راه‌اندازی سایت نظارت میدانی خبر داد پایان اولین سفر استانی قالیباف