روز شوم بورس

مرداد ماه سال جاري بود که بازار سرمايه متاثر از اخبار ضد و نقيض براي واگذاري صندوق پالايشي از يکسو و کج‌سليقگي‌ها، صحبت‌هاي هر روزه برخي متوليان و تصميم‌هاي خلق‌الساعه آنها از سوي ديگر، روند ريزشي سنگين به خود گرفت و تا حدود يک ماه و نيم قبل ادامه داشت و طي اين مدت سرمايه بسياري از مردم از نصف هم کمتر شد. همچنين در اين بين شاهد تخلفات بسياري در روند معاملات از سوي برخي حقوقي‌ها بوديم و همين امر سروصداي سهامداران را درآورد، تا جايي که زخم‌خوردگان بورسي با انجام تجمع‌هاي چندباره مقابل مجلس، سازمان بورس و نهاد رياست جمهوري، خواستار برخورد با آنان و حفظ و صيانت از سرمايه خود شدند. خلاصه ماجرا آنکه اين تخلفات مکرر عامل شکل‌گيري بي‌اعتمادي محسوس و تشکيل صف‌هاي چندصد ميليوني در بسياري از سهام شد و شاخص کل با ريزش حدود 30 درصدي به کانال يک ميليون و دويست هزار واحد رسيد. اکنون اما حدود يک ماه است بازار سرمايه روند متعادل‌تري نسبت به قبل گرفته و کارشناسان معتقدند ادامه روند مذکور تا پايان سال مستلزم پرهيز از رفتارهاي هيجاني و عدم تکرار اشتباهات گذشته است تا مردم بار ديگر با اطمينان خاطر پول خود را به بورس بسپارند.
عملکرد حقوقي‌ها سروصداي سهامداران را درآورد
بازار سرمايه حدود سه هفته‌اي است وضعيت به شدت نوساني را دنبال مي‌کند، به طوريکه برخي روزهاي هفته تماما سبز و چند روز قرمزپوش مي‌شود. در حالي که شاخص کل توانست در سه هفته گذشته حدود 250 هزار واحد رشد کند و اميدواري‌هاي کمي براي بهبود اوضاع شکل گرفت، طي دو روز قبل بازهم شاهد ريزش سنگين و فروش آبشاري بسياري از حقوقي‌ها بوديم که همين امر عاملي شد تا دماسنج بورس حدود 100 هزار واحد عقب‌نشيني کند. مساله‌اي که بار ديگر داد بسياري از سهامداران را درآورد و آنها حقوقي‌ها را متهم به نوسان‌گيري کردند. به عبارت دقيق‌تر سوال اصلي آنجاست که چرا حرکت مثبت شاخص با آهستگي بسياري همراه است، اما به هنگام ريزش ناگهان در عرض دو روز 100 هزار واحد افت مي‌کند! در عين حال بسياري از سهامداران نسبت به رفتار و عملکرد حقوقي‌ها در روزهاي مثبت و عرضه سنگين سهام توسط آنها خسته شده‌اند و تصميم دارند با کمتر شدن زيان‌هان هنگفت عطاي بورس را به لقايش ببخشند. طبق گفته خيلي از مردم بازار سرمايه اکنون گلستان نوسانگيري شده است و به حرف فعالان قديمي‌تر و کارشناسان ارشد توجه آنچناني نمي‌شود. اين در حالي است که طي روزهاي گذشته، خبري مبني بر برخود با متخلفان از سوي برخي نمايندگان مجلس منتشر شد، اما همچنان مي‌بينيم بسياري از آنها در نمادهاي بلاخص شاخص‌ساز و بزرگ بازار خريد و فروش‌هاي بحث برانگيزي را انجام مي‌دهند، به عنوان مثال بسياري از حقوقي‌ها ميزان خريد خود را در حد حجم مبنا و منفي کردن کامل قيمت پاياني انجام مي‌دهند و تعدادي ديگر در نيم ساعت پاياني زمان قانوني معاملات، اقدام به خريد و جمع‌آوري صف‌هاي فروش چندصد ميليوني مي‌کنند. شايان ذکر است اينها مواردي بود که در يکي دو روز گذشته همانند ماه‌هاي قبل تکرار شد و حرف‌ها و حديث‌هاي بسياري را بر انگيخت. نکته قابل تأمل ديگر بازگشايي صندوق «پالايش‌يکم» پس از گذشت دو ماه و نيم آنهم با زيان است. افرادي که تا همين اواخر و به تبع تبليغات گسترده از سوي مسئولان از يک طرف و به اميد کسب سود از سمت ديگر، پولشان بلوکه شد، از زمان بازگشايي صندوق نه تنها سودي کسب نکرده‌اند بلکه متحمل ضرر‌ هم شده‌اند. به طوريکه قيمت هر سهم صندوق مذکور در جريان معاملات دو روز اخير به همان نرخ عرضه (10 هزار تومان) بازگشت. از طرف ديگر قرار بود روز چهارشنبه عرضه اوليه مهم ديگري انجام شود که ناگهان در اطلاعيه‌اي اعلام شد عرضه «اپال» به دلايل نامعلوم متوقف و به زمان ديگري موکول شد. در حالت کلي و به رغم آنکه بسياري از تحليلگران بورسي بارها اذعان داشته‌اند، انتظار دارند مسئولان براي بازگشت اعتماد دوباره از اتخاذ برخي تصميمات و رفتارهاي نادرست پرهيز کنند، اما همچنان شاهد بروز برخي تخلفات هستيم و مشخص نيست چرا بازار سرمايه که هفته‌هاي قبل روند بسياري متعادل، منطقي و حساب‌شده‌اي داشت، ناگهان ريزش دوباره‌اي را در پيش گرفت! شايان ذکر است دماسنج بورس تهران روز گذشته سراسر قرمز پوش بود و در نهايت با افت سنگين 55 هزار واحدي به کانال يک ميليون و 428 هزار واحد سقوط کرد. اين در حالي است که بازار نه از لحاظ زماني و نه بنيادي شرايط ريزش به اين شکل را نداشت. به عبارت دقيق‌تر انتظار مي‌رود بازار سهام تا پايان سال رويه مثبت، متعادل و منطقي را پيگيري کند، اما اين امر مستلزم آن است که بازيگران اصلي از رفتارهايي که موج منفي را به معاملات تحميل کند دوري و مسئولان نيز همانند گفته‌هاي خود با متخلفان برخورد کنند. کمااينکه فرهاد دژپسند، وزير اقتصاد هم اخيرا اعلام کرد با تعدادي از ناشران متخلف برخورد شده است! گفتني است روز سه‌شنبه نمادهاي «فارس»، «فملي»، «فولاد» و «شستا» بيشترين تاثير منفي را بر شاخص کل داشتند و بيش از 90 در صد نمادهاي بازار قرمزپوش و توام با صف فروش بود.