غنايم يك جنگ عربي

هم‌اكنون امن‌ترين كشور در منطقه، ايران است
تنها راه پرواز هواپیماهای متعلق به شرکت‌ هواپیمایی قطرایرویز، از فراز آسمان ایران خواهد بود
تعداد پروازهاي عبوری از آسمان ایران با تحریم شدن ایرلاین‌های قطري به 1155 پرواز خواهد رسيد
شرکت فرودگاه‌ها از پروازهای عبوری قطری‌ها بیش از ۵۱ میلیارد تومان کسب درآمد خواهند كرد


ایرلاین‌ها بايد هزینه تردد را به صورت دلار آمریکا، یورو یا اعتباری به بانک‌های ایرانی پرداخت کنند
به دليل عدم نوسازي ناوگان هوايي، كشورهاي همسايه بازار هوانوردي ما را تحت سلطه خود درآوردند
با توجه به امنيت آسمان ايران، بدون شك با نوسازي، بازار هوانوردي كشور در منطقه احيا خواهد شد
روز دوشنبه ( 15خرداد 96) عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین با متهم‌کردن قطر به حمایت از فرقه‌ها و گروه‌های تروریستی متعددی چون اخوان‌المسلمین، داعش و القاعده که اين گروه‌ها قصد اختلال و ضربه زدن در ثبات منطقه دارند، تمام روابط سیاسی و اقتصادی خود را با این کشور قطع كردند.
رشد۲۰۰سورتی پروازهای عبوری
قطر سالانه 165 هزار پرواز به بیش از 150 مقصد در دنیا دارد كه برای ارتباط با کشورهای شمالی و غربی خود به ويژه شمال آفریقا و جنوب اروپا از آسمان عربستان سعودی و سپس مصر استفاده مي‌كرد. اما با قطع روابط اقتصادی و سياسي چهار كشور عربي با قطر و به دنبال آن تحريم عبور هواپیماهای متعلق به شرکت‌های هواپیمایی قطر به خصوص قطرایرویز از آسمان کشورهای عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر تنها راه پرواز هواپیماهای این کشور از فراز آسمان ایران خواهند بود، به عبارت ساده‌تر تا چند وقت پيش هواپیماهای قطري ابتدا واردحریم هوایی عربستان و سپس مصر می‌شدند که با اجرای تحریم هوایی قطر بايد با عبور از حریم هوایی آسمان ایران و سپس عراق و اردن به سمت شمال آفریقا حركت كنند. همچنين در گذشته پروازهای هواپیماهای قطري به مقاصد اروپای شمالی، اروپاي مرکزی و حوزه آتلانتیک شمالی با عبور از آسمان بحرین به سمت کویت، عراق، ترکیه و سپس شمال اروپا حرکت می‌کردندکه با اجرای تحریم هوایی قطر، شرکت‌های هواپیمایی با عبور از آسمان ایران وارد فضای ترکیه شده و سپس به اروپا خواهند رفت. هم‌اكنون در هر شبانه‌روز ۹۵۵ پرواز عبوری از آسمان ایران تردد می‌کنند که با تحریم شدن ایرلاین‌های قطری و عبور هواپیماهای آن‌ها از آسمان ایران روزانه ۲۰۰ پرواز به این تعداد افزوده خواهد شد.
پرهيز از شتابزدگي
به گفته برخي از مسئولان در شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران از روز سه‌شنبه ( 16خرداد 96) تمام پروازهای ایرلاین‌های قطری برای تردد به آفریقا و اروپا از آسمان ایران عبور كرده‌اند. اما سوالي كه مطرح مي‌شود اين است كه کدام هواپیماهای قطری می‌توانند وارد آسمان ایران شوند كه در اين‌باره علیرضا بحیرایی، کارشناس صنعت هوانوردی مي‌گويد: باتوجه به اینکه نمی‌توان به کشورهای حاشیه خلیج فارس به‌ راحتی اعتماد کرد، باید برنامه‌ریزی صنعت‌هوایی ایران متناسب با تحولات منطقه در ماه‌ها و هفته‌های آینده صورت گیرد و از هرگونه تصمیم‌گیری با شتاب پرهیز شود. آنچه که در حال حاضر درباره پروازهای بین‌المللی شرکت هواپیمایی قطر ایرویز و ورود آن‌ها به آسمان ایران قطعی به نظر می‌رسد، محوریت یافتن آسمان ایران در پروازهای بین‌المللی این کشور در منطقه خواهد بود زیرا با توجه به ممنوعیت ورود هواپیماهای قطر به آسمان عربستان سعودي، بدون شك مسیر هوایی ایران که در پايان به ارمنستان، دریای سیاه، رومانی و اروپا ختم مي‌شود، مسیری قابل تامل خواهد بود. همچنين ايران علاوه بر پروازهای اروپایی شاید بتواند نقشی در پروازهای آسیایی ایرلاین‌های قطری ایفا کند، اما به‌طورحتم نمی‌توان انتظار داشت که پروازهای آفریقایی و آمریکای جنوبی قطر وارد آسمان ایران شوند؛ باید به تحولات اخیر منطقه نگاه کارشناسانه داشته باشیم. ایران می‌تواند با سنجیدن دقیق شرایط منطقه و اوضاع قطر نسبت به آینده خود تصمیم‌گیری کند. اگر ما صبر نکنیم و بی‌گدار به آب بزنیم، شاید در آینده مشکلاتی برای آسمان ایران به وجود آید. اما چنانچه پس از مشخص شدن شرایط دقیق آینده منطقه، اوضاع به نفع ایران تغییر کند، به‌طورحتم بخش قابل توجهی از اهداف مدنظر کشور در صنعت هوایی محقق خواهد شد.
دستورالعمل شرکت فرودگاه‌ها
به گفته کارشناسان صنعت هوانوردی، میزان درآمد شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران از پروازهای عبوری خارجی از آسمان ایران به دلایل امنیتی قابل ذکر نیست زيرا کشورهای همسایه با اطلاع از رقم ایران، نرخ عبور از آسمان خود را به صورت رقابتی با ایران کاهش می‌دهند که منجر به کاهش درآمدهای کشور خواهد شد. اما روز سه‌شنبه ( 16 خرداد 96) شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران دستورالعملی به زبان انگلیسی در سایت خود قرار داده است که براساس آن به شرکت‌های هواپیمایی دنیا اعلام كرده است كه برای عبور از آسمان ایران به ازای وزن هواپیما و میزان مسافتی که در آسمان ایران طی می‌کنند، بايد ماهانه به این شرکت شارژ پرداخت کنند. بر‌اساس این دستورالعمل، شرکت فرودگاه‌ها از ایرلاین‌های خارجی به ازای هر هزارکیلوگرم از وزن آن‌ها درهنگام تیک آف (برخاستن) چهارهزارم دلار (۰.۰۰۴۰۶ دلار) در هرکیلومتر دريافت می‌کند. به‌عبارتي به ازای هر هزارکیلوگرم از وزن هواپیما، ایران از ایرلاین‌های خارجی ۱۶ تومان (با احتساب هر دلار حدود چهار هزار تومان) در هر کیلومتر طی مسافت از آسمان کشورمان به عنوان حق شارژ ماهانه شرکت فرودگاه‌ها دريافت می‌کند. در این دستورالعمل آمده است که ایرلاین متقاضی عبور از آسمان ایران بايد هزینه تردد را به صورت دلار آمریکا، یورو یا اعتباری به بانک‌های ایرانی پرداخت کند. همچنین براساس این دستورالعمل شرکت فرودگاه‌ها و ایرلاین‌هایی که می‌خواهند به صورت موقتی یا تنها برای یک بار از ایران رد شوند، بايد معادل همین مقدار به صورت اعتباری و پیش از برخاستن از فرودگاه مبدا به بانک‌های ایرانی واریز کنند.
درآمد 51 ميليارد توماني ايران
چنانچه بخواهیم به صورت تقریبی میزان درآمد شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران را از هواپیماهای عبوری از آسمان ایران محاسبه کنیم، با توجه به اینکه بیشتر هواپیماهای متعلق به قطرایرویز، بويینگ ۷۷۷ (۴۳ فروند) و ایرباس ۳۲۰ (۳۵ فروند) از مجموع ۱۷۵ فروند هواپیمای متعلق به قطر ایرویز هستند و وزن این دو مدل هواپیما در هنگام برخاستن از باند در صورت پر بودن به ترتیب ۳۵۱ هزار و ۸۰۰ کیلوگرم و ۳۶۲ هزار و ۸۷۳ کیلوگرم است که به‌طور میانگین ۳۵۵ هزار کیلوگرم منظور می‌شود و همچنين مسافت جنوب خلیج فارس تا شمال غرب ایران و ورود هواپیماهای قطری به آسمان ترکیه بیش از هزار و ۵۰۰ کیلومتر است، میانگین درآمد شرکت فرودگاه‌های ایران از هر سورت پروازی، هشت میلیون و ۵۲۰ هزار تومان به ازای هر هواپیما خواهد بود. با توجه به اینکه درصورت انتقال مسیر پروازی ایرلاین‌های قطری به آسمان ایران روزانه ۲۰۰ سورت پروازی به آسمان ایران منتقل می‌شود، درآمد شرکت فرودگاه‌ها از این انتقال مسیر در هر ۲۴ ساعت، یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان خواهد بود،بنابراين شارژ ماهانه‌ای که قطری‌ها بابت تردد از آسمان ایران بايد بپردازند، ۵۱ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
آسمان امن ايران
سوالي كه مطرح مي‌شود اين است كه با توجه به اینکه کشورهایی چون عراق، اردن و کویت حاضر هستند بابت انتقال پروازهای قطری به آسمان کشورشان، مبالغ کمتری از ایرلاین‌های قطری دريافت کنند، آيا لازم نيست كه شرکت فرودگاه‌ها رقم پیشنهادی خود را کاهش دهد تا این درآمد نصیب كشورهاي همسایه نشود؟در ‌اين زمينه امير هاتفي، کارشناس صنعت هوانوردی در گفت‌و‌گو با «قانون» مي‌گويد: ايران اعلام آمادگي كرده است كه پروازهاي قطري از آسمان ايران انجام شود كه درحال حاضر عبور پروازهاي قطري از آسمان كشور ما صورت مي‌گيرد. پرداخت شارژ از سوي شرکت‌های هواپیمایی قطر در قانون تردد هوايي وجود دارد. اما درخصوص اين سوال كه آيا قطر مي‌تواند آسمان ديگري براي پروازهاي خود انتخاب كند؟ بايد گفت كه كشور قطر چاره‌اي به جز ايران ندارد و پروازهاي قطري بايد از آسمان ايران عبور كنند. قطر نمي‌تواند آسمان ديگري انتخاب كندزيرا هم‌اكنون امن‌ترين‌كشور در منطقه، ايران است. هيچ‌وقت ايرلاين با تجربه و با سابقه‌اي مانند شرکت‌ هواپیمایی قطرایرویز، امنيت پروازهاي خود را به خطر نمي‌اندازد، بنابراين حق شارژي كه ايران درخصوص پروازهاي عبوری از آسمان ایران مطالبه كرده است از سوي قطر پرداخت خواهد شد.
لزوم نشست در ترانزيت فرودگاه امام(س)
اين کارشناس صنعت هوانوردی تصريح مي‌كند: معتقدم اين موضوع مي‌تواند پيامدهاي مثبت ديگري نيز براي ايران داشته باشد از جمله اينكه پروازهاي قطري در مسير تردد خود در فرودگاه امام خميني (س) نشستي داشته باشند و اين امكان ايجاد مي‌شود كه پروازها از ايران به مقاصد دنيا بلند شود، بنابراين اگر نشست در ترانزيت فرودگاه امام خميني (س) محقق شود، امتياز بسيار بالايي براي كشور ما به همراه دارد.
لزوم نوسازي ناوگان هوايي
با وجود اينكه قطر از نظر موقعيت جغرافیایی و جمعیتی محدودیت‌هایی دارد، اما در بخش‌های مختلف اقتصادي به‌ويژه صنعت هوانوردی ،پیشرفت ‌قابل توجهی داشته است.هاتفي در پاسخ به اين سوال كه چرا ايران تاكنون در صنعت هوانوردي پيشرفت چشمگيري نداشته است كه تنش‌هاي منطقه‌اي بايد باعث درآمدزايي اين صنعت در كشور ما شود، مي‌گويد: ناوگان هوايي ايران نياز مبرمي به نوسازي دارد و تا زماني كه نوسازي صنعت هوانوردي حاصل نشود، جواب اين سوال به بايد تبديل نخواهد شد كه چرا پروازها به صورت مستقيم از ايران به مقاصد دنيا صورت نمي‌گيرد. در سال‌هاي گذشته كه شركت‌هاي هواپيمايي قدرتمندي مانند قطر، امارات و تركيش وجود نداشت، برروي بيلبوردهاي داخلي تمام كشورهاي اروپايي، شركت هواپيمايي ايران‌اير تبليغ مي‌شد. اما به دليل عدم نوسازي و به روزرساني ناوگان هوايي و تحريم كشورهاي غربي، كشورهاي همسايه از اين فرصت استفاده كردند و بازار هوانوردي ما را تحت سلطه خود درآوردند. با توجه به امنيتي كه درآسمان ايران وجود دارد، اميدوارم با خريد هواپيماهاي جديد، بازار هوانوردي ايران در منطقه احيا شود.