روزنامه همدلی
1396/04/18
صحبتهای متفاوت وزیر نفت زنگ زنگنه
همدلی|بیژن زنگنه این روزها هرچقدر که از سوی هواداران دولت برای قراردادهای بزرگ با شرکتهای معظم جهانی مورد تشویق است، چندین برابر از سوی مخالفان دولت زیر فشار مخالفتها و انتقادات ریز ودرشتی است که قراردادهای اخیر او را با قراردادهای خیانتبار دوران قاجار مقایسه میکنند. امری که به تریبونهای نمازجمعه نیز کشیده شده است.او این روزها مدام در حال توضیح دادن مزایای قراردادهای اخیر برای مخالفان است. اما سخنان روز گذشته او علاوه بر آن که پاسخهایی به مخالفان بود، از جنس متفاوتی نیز بود. هم نشان داد که به مسائل فرهنگی بیتوجه نیست و هم نشان داد که تاریخ معاصر را خوب میشناسد. هم در مقام یک مهندس از آمار و ارقام سخن گفت و هم از جایگاه یک آشنا با مسائل ایران به تحلیل جامعه ایرانی نشست.
وزیر نفت جمهوری اسلامی برخی تعاریف از منافع ملی را به چالش کشید و برادری با کشورها را از دریچه منافع ملی ایران تعریف کرد. حرفهای روز گذشته او در اکران خصوصی یک فیلم درباره نفت ایران، به مثابه یک زنگ درس تاریخ و جامعه و سیاست مرتبط با نفت بود. حرفهایی که البته زنگهایی را هم به صدا در میآورد و هشدارهایی میدهد که تاکید بیش از حد برگذشته و توصیفاتی با واژهها و ملاکهایی اغراقآمیز ما را دچار توهم میکند.
به گزارش خبرگزاریها؛ بیژن زنگنه در مراسم اکران خصوصی مستند نامههای یک جاسوس نفتی، ساخته مهدی افشارنیک، گفت: این فیلم قطعا بسیار دیده خواهد شد و امیدواریم اثرگذار باشد. من به شخصه به مسایل فرهنگی علاقهمند هستم و مباحث بسیاری درباره تاریخ نفت دارم که بازگو کنم، اما نمیتوانم چیزی بنویسم و یا بگویم، به این خاطر که اکنون همه چیز زنده است، و افراد هستند و برای گفتن حرفهایم باید آنقدر مراقبت کنم که تقریبا باید سکوت کنم! به این دلیل که بسیاری از روایتهای رایج را قبول ندارم و اعتقادم با آن روایت رایج متفاوت است؛ بنابراین فعلا مصلحت نیست چیزی بگویم. متاسفانه همه نشستهایم و منتظریم نفت کشور را زنده کند، نفت مگر چقدر درآمد دارد؟! نفت میتواند موتور محرک باشد بخصوص در مرحله توسعه، اما برای آینده تنها نمیتوان به نفت فکر کرد.
درباره شاه و مصدق و شوروی حرف دارم
اوادامه داد: صحبتهای بسیاری دارم در مورد نقشی که در آن زمان شاه در نفت داشته است، کارهایی که کردهاند برنامهها، راهبردهایی که در زمان مصدق بوده، جاهایی که رفتند، کارهایی که شد، نقشی که روسها و اتحاد جماهیر شوروی داشتند و کارهایی که کردند. بحثهای بسیاری وجود دارد و اینکه باید ببینیم اکنون افکار ما کجاست و چه کسانی برآن تاثیرگذارند. وزیر نفت افزود: این فیلم شروعی بود و امیدواریم ادامه پیدا کند. حضور نخبگان و کارشناسان را در این مراسم نشانه خوبی برای تغییر میدانم. باید به تحول صنعت نفت فکر کنیم و به صنعت نفت ایران به آن اندازه که اهمیت دارد به آن اهمیت دهیم.
او در ادامه گفت: مسئلهای که حدود ۱۶۰ تا۱۷۰ سال است که گرفتار آن هستیم؛ دعوای روس و انگلیس در ایران است، در ابتدا روس و انگلیس، شرق و غرب تلقی نمیشدند و پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷شرق و غرب مطرح شد. پس از دعوای روس و انگلیس، مارکسیسم آمد و از دهم پنجم مارکسیسم اسلامی به ایران وارد شد و بر تفکر مسلمانان تاثیر عمیقی برجا گذاشت و بیشک تعیین کنندهترین و اثرگذارترین تفکرات حتی بیش از تفکرات علوی و فاطمی بوده است. شخصا هم همیشه سعی میکنم آثار مارکسیسم اسلامی را از ذهن خود پاک کنم؛ اما نمیشود.
در ایران گرفتار تفکر استخارهای هستیم
او با اشاره به صحبتهای افشارنیک گفت: ما در ایران گرفتار تفکر استخارهای هستیم، همه چیز را سریعا میخواهیم بدانیم خیر است یا شر. درحالیکه زندگی مانند کامپیوتر صفر و یک نیست، بلکه مجموعهای از خیر و شر است. جامعه و روابط انسان و روابط بینالملل بسیار پیچیده است، اصلا نمیتوان با یک کلمه خوب یا بد، خیر یا شر روابط را حل کرد. اینکه صراحتا بگوییم این کار به نفع است یا به ضرر، خارجی خوب است یا بد را نمیتوان در قالب یک کلمه پاسخ داد. پاسخ دادن به این گونه سوالات عقلانیت میخواهد و سختترین کار عالم عقلانیت و فکر کردن است، باید یاد بگیریم بیش از پیش فکر کنیم؛ چراکه با احساس نمیتوان تصمیم گیری کرد.
منافع ملی برادر ما را مشخص میکند
وزیر نفت با تاکید بر اینکه «واقعا باید ببینیم منافع ملی ما چیست»، گفت: این حرفها که «در جهان چه کسی دوست ما است» یا «فلان کشور برادر ماست» یعنی چه؟! به طور کلی برادر، دوست و رفیق همه در برابر منافع ملی تعریف میشوند، در زندگی و روابط سیاسی امروز نیز همینطور است؛ چرا که در دنیا نیز ائتلاف بین افراد صورت میگیرد. ما بهخاطر منافع ملی با برخی افراد و جریانها دوست میشویم، و به خاطر منافع ملی خود از برخی افراد دور میشویم. وظیفه ملی ما این است که منافع ملی را در درازمدت درنظر بگیریم؛ همچنانکه حکومت و نظام نیز اکنون همین کار را میکند.
بهترین نوع قرارداد «امتیاز» است
او اظهار کرد: جایی گفتم بهترین قرارداد عالم، قرارداد امتیازی است که میدانی را به شرکتی برای درازمدت و مالکیت میدان را برای ۴۰، ۵۰ سال بدهیم. اما به دلایل سیاسی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی نمیتوانیم این کار را انجام بدهیم. چیزی که نمیتوان از لجاظ اجتماعی و فرهنگی در آن عمل کرد، تلاش بیهوده میکنیم و نمیتوانیم، ممکن است به طور مثال ۴۰ سال دیگر بپذیرند. اما اگر چیزی اشکال دارد اصلاح میکنیم، تغییر میدهیم. همچنانکه الگوی قراردادهای جدید نفتی را تغییرات بسیاری دادیم و با این کار، نشان دادهایم انسانهای متحجری نبودیم، اهل اصلاح و تعامل هستیم. اصولا اینکه ۴۰ یا ۵۰ سال بر سر حرف خود بمانیم درست نیست؛ اگر چیزی اشتباه است، باید آن را اصلاح
کنیم.
کلید مشکلات کشور تعقل است
زنگنه با تاکید بر اینکه «کلید حل مشکلات کشور تعقل و فکر کردن است»، تصریح کرد: بسیاری از چیزها نسبی است، خوبیها و بدیها در کنار هم هستند. لازم نیست حتما با طرف مقابل خود دشمن و یا دوست باشیم. جاهایی که با هم مشترکات داریم کار میکنیم و به جلو میرویم و جاهایی که اختلاف داریم خیر، برخی مواقع با هم دوستیم و گاهی هم با هم اختلاف داریم. او با تاکید بر اینکه «نباید استدلال ما این باشد که یا با هم جنگ میکنیم و یا برادر هستیم»، اذعان داشت: عدهای یا شعار میدهند «آزاد باید گردد» و یا «اعدام باید گردد»؛ درحالیکه بین آزادی و اعدام هزاران حکم دیگر وجود دارد. به قول بازیگر فیلم «مارمولک»، هزاران راه و مسیر برای رسیدن به خدا وجود دارد. در مسایل سیاسی و اجتماعی هم، فرد نخبه جوگیر فضا نمیشود و سعی میکند اثرگذار باشد.
ما ثروتمند نیستم،توهم ثروتمندی داریم
وزیر نفت با انتقاد به صحبتهای برخی افراد در مورد منابع نفتی ایران گفت: میگویند ارزش ایران به این است که ثروتهای بیکران زیرزمینی دارد، اما من چون مهندس هستم و با اعداد و ارقام سروکار دارم این مسایل و حرفهایی مبالغهآمیز همچون بیکران، عظیم، بسیار زیاد را نمیپذیرم! او اظهار کرد: جمع کل مخازن ما به ۱۵هزار میلیارد دلار نمیرسد، بنابراین درآمد سرانه به ۵ هزار دلارهم نمیرسد، خود این ۱۵هزار میلیارد دلار درآمد سرانه یک سال آمریکاست. پس ما ملت ثروتمندی نیستیم، توهم ثروتمندی داریم، امابه این معنا نیست که نفت نمیتواند بر راه انداختن موتور توسعه کشور
بیاثر باشد.
زنگنه با انتقاد از برخی افراد درخصوص درآمدهای نفتی گفت: برخی میگویند نفت 50 دلاری ما را میگیرند با محصولات پتروشیمی ۱۰۰۰دلاری به ما پس میدهند. حرفی بیمنطقتر از این وجود ندارد. آن پتروشیمی ۴ میلیارد دلار سرمایهگذاری کرده است. پس اینطور نگوییم، عوام میگویند پس ۹۵۰ دلار در این میان چه میشود؟ لابد آنها را میخورند!
برای آینده به نفت فکر نکنیم
او ادامه داد: با نفت نمیتوان 30 هزار دلار درآمد سرانه داشت، بلکه موتور اصلی کشور کارآفرینی و خلاقیت است، نه اینکه همه نشستیم و منتظریم نفت کشور را زنده کند. نفت مگر چقدر درآمد دارد؟ ما اگر روزانه 6 میلیون بشکه نفت تولید کنیم، و به ازای این 2 میلیون بشکه ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم درآمد اضافه شد، اتفاقی نمیافتد. یک مصوبه افزایش ۲۰درصدی حقوق میدهند و کل پول تمام میشود! پس نفت میتواند موتور محرک باشد بخصوص در مرحله توسعه، اما برای آینده فقط به نفت نمیتوان فکر کرد.
زنگنه با اشاره به صحبتهای رئیس جمهور فرانسه گفت: ماکرون گفت من میخواهم فرانسهای بسازم که مردم برای دیدن آیندهاش به آنجا بیایند نه برای دیدن تاریخ و گذشتهاش. اکنون مردم به پاریس و فرانسه میآیند که تاریخ ما را ببینند، ما آیندهای نداریم فقط گذشته ما را میبینند، آنچه که گذشتگان برای ما میراث گذاشتهاند، ما برای آینده هیچ چیزی نداریم، به دنیا بدهیم. این صحبت بسیار مهمی است و ما هم باید چنین نگاهی به روند توسعه کشور داشته باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
جهانگیری: ایرانهراسی را به ایراندوستی تبدیل کردهایم
پای صحبت معلمها؛ کنکور سراسری یعنی رشته تجربی! کابوسهای ناتمام کنکور
متهم ردیف دوم درجلسه رسیدگی به پرونده متهمان نفتی: زنجانی با وزیر نفت دوستی داشت
صحبتهای متفاوت وزیر نفت زنگ زنگنه
گفتوگوی همدلی با فعالان سیاسی درباره انتخاب کابینه دوازدهم: ادعای سهمخواهی اصلاحطلبان، توهم اصولگرایان تندرو
روایت آیتالله موسوی خوئینیها از توقیف «سلام» بعد از 18 سال نامه معاون وزیر اطلاعات محرمانه نبود
شیرزاد عبداللهی حرفهایی که بوی نفت نمیدهد
هنوز دیر نشده است!
جهانگیری: ایرانهراسی را به ایراندوستی تبدیل کردهایم
صحبتهای متفاوت وزیر نفت زنگ زنگنه