سود  قرعه کشی خود رو د ر جیب د لالان


گروه صنعت و تجارت: کارشناسان بر این باورند  که ضررهای قرعه کشی خود رو د ر این سال‌ها بیش از منفعت آن بود ه است. این د ر حالی است که حذف قرعه‌کشی خود رو یکی از وعد ه‌های وزیر صمت برای سال ۱۴۰۱ بود ، با این حال خود روسازان برای تحقق این مهم د و شرط حذف قیمت‌گذاری د ستوری و تحقق هد ف‌گذاری صورت گرفته برای تولید  د ر سال‌جاری را مطرح کرد ه‌اند . اما سیاستگذار خود رویی بد ون اشاره به تغییر برنامه خود  برای قیمت‌گذاری خود رو به د نبال این است تا از مسیر رشد  تیراژ، حذف قرعه‌کشی از طرح‌های فروش را به سرانجام برساند . به گزارش «تجارت»، د ر سال 97 که شایعه افزایش قیمت خود رو قوت گرفت، ظرف مد ت کوتاهی شش میلیون نفر به سایت یکی از شرکت‌های خود روسازی د اخلی هجوم آورد ند  و فقط ظرف چند  ثانیه 700 هزار نفر موفق به ثبت‌نام شد ند . این د ر حالی بود  که یکی از شرکت‌های خود روسازی فقط 270 د ستگاه خود رو مزد ا 3 را با قیمتی معاد ل 150 میلیون تومان پیش‌فروش کرد ه بود ، آن هم د ر شرایطی که قیمت این خود رو د ر آن مقطع د ر بازار آزاد  270 میلیون تومان برآورد  شد ه بود . این وضعیت آشفته و نابسامان د ر ابعاد  وسیع‌تری د ر قالب قرعه‌کشی‌های خود رو د ر سال‌های بعد  مجد د ا تکرار شد . یعنی د ر شرایطی که گفته می‌شد  به د لیل عد م توانایی خود روسازان د ر برقراری عرضه و تقاضا، باید  به سمت روش قرعه‌‌کشی رفت، عملا نتیجه این روش معیوب گسترش سفته‌بازی و سود اگری د ر بازار بود  که حسرت بزرگی را برای جمع کثیری از مرد می که وارد  این بازی می‌شد ند ، به همراه د اشت. د ر واقع اختلاف معناد اری که بین قیمت بازار و قیمت کارخانه‌ای خود روها وجود  د ارد ، سود  بزرگی را د ر موعد  سه‌ماهه نصیب برند گان قرعه‌کشی خود رو می‌کند  که البته این برند گان احتمالا بسیار کمتر از یک د رصد  کل کسانی هستند  که د ر قرعه‌کشی‌ها ثبت‌نام می‌کنند . به اعتقاد  ناظران، این به معنی تخصیص یک رانت بزرگ به یک اقلیت محد ود  است. اخیرا حتی رئیس انجمن قطعه‌سازان همگن هم این موضوع را تایید  کرد ه بود . به گفته محمد رضا نجفی‌منش قرعه‌کشی خود رو باعث توزیع 100 هزار میلیارد  تومانی رانت شد ه است. براین اساس هجوم مرد م برای خرید  خود رو برای آن است که هر شخصی که د ر این قرعه‌کشی‌ها برند ه می‌شود  بین 50 تا 200 میلیون سود  می‌کند  که هزینه به‌د ست آورد ن این سود  بزرگ فقط یک ثبت‌نام ساد ه است.

مضررات قرعه کشی خود رو
عضو هیئت علمی د انشکد ه خود رو د انشگاه علم و صنعت خاطر نشان کرد : قرار است که این خود روها به‌د ست مصرف‌کنند ه واقعی برسد  مصرف‌کنند ه واقعی د ر صنعت خود رو کسانی هستند  که پول د اشته باشند  اینکه عد ه‌ای پول ند ارند  مسئول آن خود روساز نیست و چنین مسئولیتی برای خود روسازان تعریف نشد ه است. امیر حسن کاکایی د ر پاسخ به این پرسش که برخی منتقد  جزییات فروش خود رو د ر ایران خود رو شد ه‌اند  و به نظر می‌رسد  گزینه فروش را به نوعی چید ه‌اند  که یک طبقه خاص توان خرید  د اشته باشد  آیا این انتقاد  را وارد  می‌د انید ؟ گفت: اصل ماجرا د ارای اشکال است پرسش اصلی این است که چرا ایران خود رو و سایپا به عنوان سهام‌د ار خود رو باید  به مرد م رانت بد هند ؟ آیا ایران خود رو و سایپا لاتاری ملی د ارند  و بد هی ریالی د ارد  که اینگونه عمل می‌کند  یا اینکه باید  تلاش کند  که خود رو بهتر تولید  و میزان آن را افزایش بد هد . وی اد امه د اد : شرایط به سمتی رفته است که مرد م گمان می‌کنند  وظیفه خود روسازان د اخلی این است خود رو زیر قیمت د ر بازار عرضه کنند  و این‌گونه سود  چند  میلیونی نصیب آنها شود . این یک لاتاری است که همه این حق را برای خود  متصور می‌شوند  که می‌توانند  د ر آن شرکت کنند  و چه پول خرید  د اشته باشند  چه پول ند اشته باشند .



عضو هیئت علمی د انشکد ه خود رو د انشگاه علم و صنعت با انتقاد  از عملکرد  ضعیف مسئولان و نمایند گان مجلس د ر صنعت خود رو، افزود : قیمت گذاری د ستوری اشتباه است اما مشکل اصلی این است که د ولت یک سیاست اشتباه بنا کرد ه و هر تغییری که می‌خواهد  د ر آن ایجاد  کند  مرد م نسبت به آن واکنش منفی از خود  نشان می‌د هند . کاکایی با اشاره آخرین سخنان مسئول فروش ایران خود رو، گفت: این سخنان د ر حد  اید ه است و آن را مطرح کرد ند  و نمی‌د انم که تبد یل به قانون شد ه باشد . پیش از قرعه‌کشی من اظهارنظر کرد م که این کار خطرناک است. قرار است که این خود روها به‌د ست مصرف‌کنند ه واقعی برسد  مصرف‌کنند ه واقعی د ر صنعت خود رو کسانی هستند  که پول د اشته باشند  اینکه عد ه‌ای پول ند ارند  مسئول آن خود روساز نیست و چنین مسئولیتی برای خود روسازان تعریف نشد ه است. وی اد امه د اد : خود روساز پیشنهاد  ند اد  که پول را د ر حساب خود روسازان واریز کنید  گفته است که پول د ر حساب مرد م بماند  و مسد ود  کرد ن حساب به این معنا نیست که پول را خود روساز مسد ود  می‌کند  بلکه آن را د ر این مد ت قرعه‌کشی از حساب خارج نکند . د ر آخرین قرعه‌کشی خود رو 11 میلیون نفر می‌توانستند  شرکت کنند  که حد ود  9 میلیون 600 هزار نفر د ر این د وره ثبت نام کرد ند . به گفته این کارشناس صنعت خود رو؛ جمع ضرر و زیان خود روسازان د اخلی د ر سال جاری حد ود  80 هزار میلیارد  تومان است و این ضرر و زیان برآمد ه از لاتاری ایجاد  شد ه است. برآورد  من این است د ر 5 سال گذشته 250 هزار میلیارد  تومان از طریق لاتاری رانت توزیع شد ه است و اگر این پول د ولتی است باید  نظام بود جه‌ریزی د ولت برود  و اگر چنین نیست چرا این اقد ام انجام می‌شود  و این تناقضاتی است که باید  به آن پرد اخته شود . عضو هیئت علمی د انشکد ه خود رو د انشگاه علم و صنعت د ر پایان بیان کرد : مشکلی به نام قیمت‌گذاری د ستوری د ر صنعت خود رو ایجاد  شد ه است و هر کسی د ر این چارچوب راه‌حل ارائه می‌د هد  د ر حالی‌که اصل موضوع ایراد  د ارد  و امید وارم که مسئولان د ر این مضوع غلط پافشاری نکند  و روش حل مشکل مرد م نیست اگر قرار است روش غلط را د نبال کنیم همین قرعه‌کشی را اد امه بد هیم چرا قرعه‌کشی عاد لانه‌ترین روش یک اقد ام غیرعاد لانه است اما د ر اساس قرعه‌کشی اشکال اساسی د ارد  و به نوعی توزیع رانت است.