قانون در برابر فساد بازدارنده نیست

حسين کنعانيمقدم
اژدهای هفت سر که رهبر انقلاب همواره تاکید دارند که دولت‌ها و مجلس‌ها و دیگر قوا باید با آن مبارزه کنند ریشه در «بی‌تقوایی»، «بی‌قانونی» و ... برخی مسئولان دارد. آنهایی که شاید دست خودشان به فساد «سیاسی»، «اقتصادی»، «فرهنگی» و ... آغشته نباشد ولی در حال تماشای اطرافیانشان هستند که در مرداب فساد دست و پا می‌زنند. بر کسی پوشیده نیست که این فساد ریشه در سیستم کشور دارد و همواره یکی از تاکیدات مردم از مقامات مبارزه با فساد رایج در کشور است. یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که باعث به وجود آمدن وضعیت کنونی شده فساد است که به تعبیر رهبر انقلاب هنوز در مبارزه با آن به موفقیت نرسیده‌ایم. یکی از کوتاهی‌هایی که در روند مبارزه با فساد وجود دارد و باعث عدم موفقیت شده است توجه به هرس شاخ و برگ درختان فسادزاد است. اگر می‌توانستیم در زمینه مبارزه با فساد ریشه این عامل ویران‌گر را هدف قرار می‌دادیم و به‌جای قیچی کردن شاخ و برگ اضافی ریشه را خشک می‌کردیم حالا وضعیت مردم بهتر بود. عدم موفقیت مجلس‌ها و دولت‌ها در مبارزه با فساد نشان می‌دهد حتی اگر خودشان فاسد نبودند ولی تلاشی برای گسترش آن هم نکردند. در اینجا باید به قوانینی اشاره کنیم که نمی‌تواند سدی در مقابل مجرمان باشد. متاسفانه در چند سال اخیر مشاهده می‌کنیم که فردی چند صد هزار تومان از دارایی‌های مردم را در اختیار دارد ولی با پرداخت چند ده هزار تومان از این بدهی از زندان آزاد می‌شود. اگر به مجازات برخورد با فساد در کشورهای دیگر نگاهی بیندازیم متوجه می‌شویم که قانون اساسی ایران در مقابله با جریمه فرد مفسد بسیار با نرمش برخورد کرده است. اگر مجازات‌ها می‌توانست با شدت بیشتری از گسترش فساد جلوگیری کند و در ادامه به فرهنگی در سیستم حاکمتی ایران تبدیل می‌شد در مدت بیست سال گذشته می‌توانستیم در این زمینه به موفقیت‌های خوبی دست پیدا کنیم.