روزنامه همدلی
1396/05/16
ایرج راد بازیگر و کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با همدلی: وضعیت تئاتر در برنامه ششم توسعه امیدوار کننده است
همدلی| رویا احمدی ـ تئاتر هنری کامل است که آن را مادر دیگر هنرها میدانند که بهواقع عرصه حضور زنده هنرمندان بر صحنه و همچنین حضور رو در رو با تماشاگر و تاثیرگذاری سریع بر مخاطب است و همین ویژگی آن را از دیگر هنرها متمایز میسازد. در سالهای اخیر دولت با تصویب قوانینی مانند معافیت مالیاتی برای حامیان و اسپانسرهای کارهای فرهنگی گامی هرچند کوتاه در کمک به بهبود وضعیت نابسامان حیطه فرهنگ و از جمله تئاتر برداشته است و همچنین بحث نظام جامع هنر هم در شورای عالی خانه هنرمندان ایران مطرح شده است. انواع تئاتر دولتی، مستقل، خصوصی و تجاری در کشورهای دیگر وجود دارد اما آنچه به عنوان تئاتر خصوصی در ایران مطرح شده است، تئاتر خصوصی نیست چون همه مراحل نظارت، مجوز، بازبینی و ...را طی میکند و فقط دولت از آن حمایت نمیکند. تئاتر ایران در حال حاضر نیازمند مدیریت قوی در حوزه اجرا بوده و در حقیقت انتصاب مدیریت سیاستگذاری دردی را از این عرصه درمان نخواهد کرد. اگر برنامه مطلوب و منسجمی در حوزه تئاتر وجود داشته باشد شاهد پیشروی آن در کشورخواهیم بود. تئاتر کالایی درخور محسوب میشود که دولت نیز تمایل دارد مردم بیش از پیش مصرف کننده این کالا در جامعه باشند و اما علیرغم این تمایلات وجود عوامل بازدارنده باعث شده تا تئاتر سهم اندکی از بودجههای فرهنگی را کسب کند. در شرایط کنونی گویا عرصه این هنر از وجود دلسوزان خالی مانده است و شاید تنها کورسوی چراغ تئاتر را غیرت هنرمندان این عرصه روشن نگاه داشته است. در همین رابطه خبرنگار همدلی گفتگویی با ایرج راد بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون داشته است که در ادامه نظرات این پیشکسوت عرصه هنر را میخوانید.
با توجه به شرایط تازهای که در دولت پیش آمده، مهمترین نیاز جامعه تئاتر از نگاه شما چیست؟
تئاتر مشکلات فراوانی دارد که بارها مطرح شدهاند. خوشبختانه طی پیگیریهایی که در برنامه پنج ساله ششم توسعه در سالهای قبل صورت گرفت، بخشهایی از این مشکلات مورد توجه قرار گرفتند. وضعیت موجود تئاتر و نیازهایش در این برنامه مطرح شدند و تا جایی که من اطلاع دارم چند مسئله نیز به نتایجی رسیده اند.
نخست اینکه امنیت شغلی هنرمندان بهتصویب رسید. هنگامیکه وضعیت شغلی هنرمندان به تصویب مجلس رسیده باشد طبیعتا شغل هنرمندان به رسمیت شناخته میشود که قبلا این مسئله یکی از مشکلاتی بود که با آن روبرو بودیم. ضمن اینکه مسائلی اتفاق افتاده اما باید پیگیری شده و به حالت اجرایی دربیایند و زمینههای اجرایی وعملیاتی شدن این مسائل حائز اهمیت است و لازم به ذکر است که اگر به صورت مصوبه باقی بمانند طبیعتا اثر گذار نخواهند بود.
مسئله دیگر که تصویب شده این است که اگر نهادها، سازمانها، کارخانجات و ...، اسپانسر و حامی کارهای فرهنگی بشوند، در زمینه کمک صورت گرفته، میتوانند از معافیتهای مالیاتی بهره جویند که این خود وضعیتی راهگشا خواهد بود. برای پیشبرد اهداف و رسیدن به نتایج مطلوب برای تئاتر آن چیزی که از نظر من حائز اهمیت است در حقیقت نگاه ما به جریانات کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت است و این طراحی باید مشخص باشد که البته بارها خانه تئاتر در این زمینه صحبت کرده و راهکارهایی را ارائه داده است. وضعیت موجود تئاتر باید مورد بررسی کامل قرار بگیرد. اولویتهایی که در حال حاظر وجود دارند همچون بودجه تئاتر باید شفافسازی شوند و همینطور چگونه هزینه شدن بودجه تئاتر و برنامهریزی برای هزینههایی که در اولویت قرار میگیرند تماما مسائل حائز اهمیت این مسئله هستند و در کنار اینها طبیعتا باید تشکیل گروهها و کمپانیهای تئاتری بدهیم و همینطور امکاناتی برای اجرای تئاتر، سالنهای تمرین، سالنهای اجرا و برنامه ریزی مشخصی در این زمینه صورت دهیم. همچنان که قبلا نیز بهعنوان یکی از مسائل مهم صنفی، حقوق و دستمزد هنرمندان را با در نظر گرفتن درجه هنری، سابقه و جایگاه آنها مطرح کردیم که مدت کوتاهی اجرایی شد ولی متاسفانه بعدها به فراموشی سپرده شد. هنرمندان بایستی دارای قرارداد باشند و بر اساس درجهبندی هنری و کف دستمزدهایی که تعیین شدند مجدد بازنگری داشته و کف دستمزدها باری دیگر تعیین شوند. نیازهایی که برای پیشبرد اهداف و مسائل تئاتر بسیار حائز اهمیت هستند را خدمتتان عرض کردم. تشکیل شورایی که اساس آن از طریق خانه تئاتر بنا شود و همچنین از جانب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به رسمیت شناخته شود نیازی غیرقابل انکار است. برنامههای پیشنهادی و دلایل توجیهی برای این پیشنهادات بایستی مورد قبول واقع شوند و به مرحله اجرایی برسند. به نوعی نماینده جامعه تئاتری باشند که البته اکثر تئاتریها عضو خانه تئاتر هستند و این مرکزیت و محوریت با خانه تئاتر خواهد بود و افراد دیگری که حتی عضو خانه تئاتر نیستند اما توانایی و مقبولیت این را دارند که پیشنهادها و مسائل خودشان را ارائه دهند نیز میتوانند عضوی از این شورا باشند. در خصوص این شورا می توان بعدها نیز در موردش به صحبت پرداخت به طور مثال از مسائلی همچون منظر اجرایی چه کسانی و دارای چه خصوصیاتی باید این شورا را تشکیل دهند که در نهایت این شورا کارایی لازم را داشته باشد داشته باشد و نگاه درست و جامع را ارائه کند.
مسائل جزئی گسترده هستند برای رسیدن به حل مشکلات و جزئیات نیازمند این شورای عالی هستیم که اگر تشکیل شود بسیاری از مسائل را حل می کنند.
آیا در مورد سالنهای خصوصی که به نظر اغلب صاحب نظران و اهالی تئاتر کیفیت مناسبی ندارند استانداردی تعریف شود ؟
بایستی همه مشکلات و وضعیت کنونی مورد بررسی قرار گیرد. حقوق هنرمندان به عنوان یک تشکل صنفی در خانه تئاتر مطرح شود و در شورای عالی نیز بهتر است این نقطه نظرها مورد توجه قرار بگیرد. تمامی این مسائل باید ضابطهمند شوند. نحوه اداره سالنها و همچنین چگونگی اداره سالنها، استاندارد بودن سالنهای خصوصی و ارتباط آنها با بخش تولید تئاتر، حقوق سالن دارها و حقوق تولید کنندگان تئاتر مسائل مهمی هستند که باید در مورد هر کدامشان با دقت نظر کافی و کامل برنامه ریزی و بررسی صورت پذیرد.
جدا از بحث مدیریت آیا در صحنه تئاتر کاری را دارید؟
در حال حاضر کاری را با آقای مرزبان تمرین میکنیم که نوشته استاد نصیریان است که تیر ماه امسال بر روی صحنه آمد و البته حدود چهل سال قبل این کار اجرا شده است.
سایر اخبار این روزنامه
ایرج راد بازیگر و کارگردان سینما، تئاتر و تلویزیون در گفتوگو با همدلی: وضعیت تئاتر در برنامه ششم توسعه امیدوار کننده است
برای مردی که می توانست یک بلوط باشد!
در نشست خبری محمدعلی افشانی کاندیدای شهرداری تهران مطرح شد شهردار تهران به حساب دیگران وامهای کلان گرفت
گمانهزنیها درباره اعضای دولت دوازدهم تشدید شد تغییرات کابینه در دقیقه 90
انتقاد از بیاعتنایی به خاطره آیتاللههاشمی در روزهای گذشته غربتهاشمی در مراسم تنفیذ و تحلیف
در گفتوگو ی همدلی با مهدی پازوکی اقتصاددان، مطرح شد: فرصتی که ترامپ فراروی اقتصاد ایران قرار داد
نوشتاری درباره علل و پیامدهای انقلاب مشروطه ایرانی انقلاب نافرجام
دولت ایران طرف حساب دولت آمریکا
میرسلیم: اقلیت باید در دولت آینده دیده شود
انتقاد از بیاعتنایی به خاطره آیتاللههاشمی در روزهای گذشته غربتهاشمی در مراسم تنفیذ و تحلیف