روزنامه قانون
1396/05/17
تلاش لنگ لنگان مطبوعات برای رسیدن به ارابه دموکراسی
17 مرداد هرسال که می رسد، انگار زمین و زمان یاد روزنامه نگارها و خبرنگاران و اصحاب رسانه می افتند. این روال از 17 مرداد سال 77 آغاز شده است.درآن زمان،محمود صارمی، خبرنگارخبرگزاری جمهوری اسلامی،به همراه هشت نفرازاعضای کنسولگری ایران درمزارشریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسیدند.به همین مناسبت،شورای فرهنگ عمومی،هفدهم مرداد هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.سهم روزنامه نگاران و اصحاب رسانه از همه 365 روز سال، شدیک روزدرمیانه مردادکه گویا ناگهان همه چیز رنگی به خود می گیرد.از صبح 17 مرداد، سیل تبریک است که به سوی خبرنگاران سرازیرمی شود وخورشید این روزکه غروب می کند، دوباره همه یادشان میرودکه روزنامهنگاران درکنار آنان هستندونفس میکشندوبامشکلات زندگی دسته وپنجه نرم می کنند.ازمسائل ومشکلات صنفی ودرگیرهای روزمره اصحاب رسانه بسیارنوشتهاندوکمترشنیده شده است امااین روزها گویا ناچاریم برای اثبات اولین اصول کار حرفه ای خود نیز مبارزه کنیم تاشایدگوش شنوایی باشدوصدای مارابشنودوباورکندکه کاروحرفه خبرنگار و روزنامهنگار انتقال سریع و درست اخبار است. اینکه روزنامهنگار باید و قرار است چشم بیدار جامعه باشد و نباید از آنچه انتشار اخبار می خواند، هراسی به خود راه دهد. حال این اخبار، گاه خبرهای رسمی کشور است و گاه آمار فساد و تبانی مسئولان. اما آنچه حقیقت دارد و نباید از ياد برد،این است که مطبوعات آزاد ، رکن چهارم دموکراسی و پاسداران گردش آزاد اطلاعات در جامعه هستند.در گذشته، حكومت دموكراسی به حكومتی گفته می شد كه چه در قالب و شكل نظام مشروطه سلطنتی وچه در قالب و شكل جمهوری بر چهار رکن و بنیاد استوار بوده است.این اركان مهم عبارتند از:۱- قانون اساسی
۲- نظام پارلمانی (مجلس)
۳- احزاب سیاسی
۴- مطبوعات آزاد
از میان این اركان چهارگانه، قانون اساسی وجه تمایز اصلی نظام دموكرات با نظام های استبدادی در هر نوع است؛ چرا كه درنظام دموكرات، اختیارات ووظایف وقدرت فرمانروا اعم از پادشاه مشروطه یا ريیس جمهور برمبنای قانون اساسی ازحالت نامحدود درآمده ومحدودومقیدمیشود.مجلس و نظام پارلمانی نیز، ركن دوم نظام دموكراسی است كه به وضع قوانین برای اداره جامعه پرداخته و آن را از خودمحوری و استبداد رای دور نگه می دارد. اما ركن سوم دموكراسی، چه از نوع مشروطه سلطنتی و چه ازنوع جمهوری، اگرچه بعد از قانون اساسی و نظام پارلمانی (مجلس) قرار می گیرد ولی از جهت اهمیتی كه در جلوگیری از خودكامگی دارد از دو ركن دیگر مهمتر جلوه می كند؛ به گونه ای كه گفته شده حكومت دموكراسی بدون احزاب سیاسی با دیكتاتوری فرقی ندارد. ركن چهارم حكومت دموكراسی، مطبوعات آزاد هستند كه نقش بسیار مهم اطلاع رسانی وآگاهی بخشی و به روز كردن دانسته ها و اطلاعات عمومی و مردمی و فرهنگسازی عمومی در ابعاد سیاسی واجتماعی و غیره وجهتدهی و تنویرافكار عمومی را بر عهده دارند.به خصوص در جوامعی كه احزاب سیاسی وجود نداشته وفعالیت احزاب سیاسی تعطیل باشد،بهعنوان مثال در مقاطعی از تاریخ ایران،مطبوعات نقش احزاب سیاسی و وظیفه و رسالت آنان را نیز بر عهده می گرفتند.از زمانی که مطبوعات، رکن چهارم دموکراسی قلمداد شد، تاثیرات شگرفی بر آن به وجود آمد و مطبوعات از یک نهاد کاملا مخبر و ناقل اطلاعات، به یک نهاد موثر و کارا که میتوانست تاثیرات عمیقی را بر مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مردم و حکومت بگذارد، تبدیل شد.مطبوعات چنان چرخ چهارم، رکن چهارم دموکراسی است که تهدید و تحدیدش میتواند به عدم امکان گردش آزاد اطلاعات منجر شود. عادت کردهایم بنویسیم كه روزنامهها فانوسهای کوچکی هستند برای باقی ماندن نور به سوی دخمههای تاریک فساد!وحقوق ملتها در برابر دولتها تنها درسایه مطبوعات آزاد استیفا میشود.بایدآزادی مطبوعات را پاسداشت ودراین پاسداشت، چه بسیاردولتها که هراسان میشوندومانع میتراشندبرسر این روزنههای کوچک نور.عادت کردهایم بنویسیم که دغدغه آزادی مطبوعات، حق یک ملت است وبنویسیم که آزادی مطبوعات برابر است باحق یک ملت برای آزادی بیان!نهال نورس«مطبوعات مستقل»علاوهبر احتیاج به آزادی از سوی دولتها بهشدت نیازمند مهربانی ازسوی شهروندان نیزهست. روزنامهها و رسانهها برای آنکه بتوانند به حقیقت، صدای جامعه باشند، برای حفظ استقلال خود نیازمند این هستند که از منابع مالی، سیاسی و اقتصادی بینیاز باشند و برای این حفظ استقلال و بینیازی، گاه باید دوربینها از دولتها و حاکمیتها کنده شود و به سوی جامعه و مردم بازگردد. بهسوی مردمی که میتوانند بخشی بزرگ از ضمانت استقلال رسانهها باشند؛اگر اراده جمعی بر این قرار گیرد که از حمایت دست نکشند.گاهی شاید باید از آن حرفهای تکراری رها شد و سوال را با صدای رسا و بلند از جامعه پرسیدکه چقدر حاضر هستند بهای آزادی و استقلال مطبوعات را بپردازند؟سوالی که پاسخی ساده دارد؛ مطبوعات، تنها سعهصدر دولتها را نمیخواهد که مهر و همراهی جامعه را نیز طلب میکند. نهادرجامعهای مسئول و آگاه است که میتوان امید داشت مطبوعات و رسانهها راه را بهدرستی طی کنندو همان چرخ که باید باشند؛ چرخ چهارم دموکراسی.سه روز پیش بود که مجلس تحلیف ريیس جمهور دولت دوازدهم در بهارستان برگزارشد،آیا از میان اصحاب رسانه و روزنامه نگاران پیشکسوت و جدید بهعنوان یکی از سربازان رکن چهارم دموکراسی، کسی به عنوان مهمان مدعو به مراسم تحلیف دعوت شد؟گلهها ازحذف نام خبرنگاران و نبود امکان برای حضور آنان حتی برای اطلاع رسانی که به جای خود،آیا مسئولان برگزاری مراسم در زمان برنامهریزی برای مدعوینی هیچگاه تصور کردند که به نمایندگی از جامعه بزرگ روزنامه نگاران نیز، باید ميهمانی در مراسم باشد؟مراسم تحلیف را شاید بتوان مشت نمونه خروار آن تصوری دانست که خبرنگار و روزنامه نگار را برای تزیین یک روزه در سال کنار خود می خواهد.این گونه است که اگر ارابه دموکراسی را بر روی چهار چرخ در حرکت مداوم بدانیم،به نظر میرسدحداقل چرخ چهارم آن در این سرزمین درحال لنگ زدن است.
سایر اخبار این روزنامه
غم نون و قلم
استعفا براي يك مشت ريال!
بازي تاج و تخت
روزنامهنگاري را باید دوباره بفهمیم و ارج نهیم
برخورد قضايي با خبرنگاران موجب خودسانسوري ميشود
استقلال حرفه ای بر مسائل مالی ارجحیت دارد
تلاش لنگ لنگان مطبوعات برای رسیدن به ارابه دموکراسی
هیچ نهادي غير از کانون وکلا حق صدور پروانه وکالت ندارد
نفوذ برادرانه يك شِبه جاسوس
زنگ خطر نزاع هاي قبيله اي در ايران