خاستگاه محافظه‌کارانه سیاسی روحانی

محمد هدایتی - کابینه معرفی‌شده از سوی حسن روحانی، اصلاح‌طلبان و بدنه اجتماعی حامی او را راضی نکرده است. آنها خواهان تناسب کابینه انتخابی با خواست 24 میلیون رای‌دهنده به روحانی بودند. روحانی اما به ویژه در پست‌هایی چون وزارت کشور برخلاف خواسته این نیروها عمل کرد تا جایی که برخی از نمایندگان فراکسیون امید در مجلس از رای عدم اعتمادشان به این گزینه‌ها گفته‌اند. برای بسیاری، کابینه روحانی مایوس‌کننده است. اما حسن روحانی مجزا از ائتلاف تاکتیکی‌اش با اصلاح‌طلبان تا چه حد برخلاف آنچه واقعا بوده است، عمل کرده است؟
ائتلاف صورت‌گرفته بین حسن روحانی و اصلاح‌طلبان ناشی از یک بن‌بست سیاسی، تلاش برای رفع آن و البته بازگشت به قدرت بود. در این سال‌ها اگرچه روحانی در شعارهایی به اصلاح‌طلبان نزدیک شده است و گاه به خاطر مصالح سیاسی روز شعارهایی حتی ساختارشکنانه داده است اما خاستگاه سیاسی و اهدافش از آغاز متفاوت بوده است. روحانی از چهره‌های نزدیک به هاشمی‌رفسنجانی بود و از موسسان حزب اعتدال و توسعه. در اواسط دهه 1370 در تلاش برای ممانعت از یکدست شدن قدرت توسط جناح محافظه‌کار و احساس خطر، نزدیکان هاشمی‌رفسنجانی اقدام به تاسیس دو حزب کردند؛ یکی حزب اعتدال و توسعه و دیگری حزب کارگزاران. با وجود تفاوت‌ها، این دو گروه در برخی وجوه اشتراک داشتند که مهم‌ترین آن شاید آزادسازی اقتصادی و پیوند اقتصاد ایران با اقتصاد جهانی بود. از سال 76 کارگزارانی‌ها در ائتلاف با چپ‌های سابق و مشارکتی‌های فعلی، تاثیرگذارترین گروه‌های اصلاح‌طلب بوده‌اند. حزب اعتدال و توسعه اما واجد گرایشات محافظه‌کارانه‌تر و سنتی‌تری بود و تا این اواخر تحرک چندانی نداشت. این حزب پیوندهایی وثیق با بازار دارد، در نزاع‌های سیاسی چندان وارد نمی‌شود، معمولا حاضر نیست هزینه بدهد، بر آزادی‌های فرهنگی و مدنی اصرار ندارد و در زمینه اقتصادی هم چندان قائل به سیاست‌های معطوف به عدالت نیست. خود حسن روحانی کوشید چهره‌ای فراجناحی از خود نشان دهد تا هم مورد وثوق حاکمیت باشد و هم بسیاری از دیگر گروه‌های سیاسی. در سال‌های اخیر نیاز به جلب آرای عمومی و حمایت اجتماعی باعث شد روحانی از لاک محافظه‌کاری‌اش خارج شود و تا حدی از برخی آزادی‌های مدنی دفاع کند. با این حال حداقل در عمل هیچ‌گاه کنشی رادیکال در تحقق این آزادی‌ها انجام نداد و آنچنان پای شعارهای سیاسی‌اش نماند. روحانی در شرایط فعلی و در شرایطی که شاید پیروزی‌اش را بیش از هر چیز مدیون بدنه اجتماعی اصلاح‌طلبی است بیش از پیش به دوستان دیرینش در حزب اعتدال و توسعه روی آورده است. تقریبا با همان منش شناخته‌شده این بحث که به آن اشاره شد. از این رو اگرچه کم‌توجهی روحانی به خواسته‌های تحول‌خواهان می‌تواند نوعی بدعهدی باشد اما روحانی بر مبنای آنچه بوده و خاستگاه سیاسی‌اش عمل کرده است.
hedayati.mohammad@yahoo.com
سایر اخبار این روزنامه
صنعت،‌ لوکوموتیو قطار دولت صنعت،‌ لوکوموتیو قطار دولت صنعت،‌ لوکوموتیو قطار دولت نگاهی به تاکتیک های زنگنه برای توسعه صنعت انرژی؛ محمدعلی نجفی، نامزد شهرداری تهران: دستگاه قضایی به دنبال بستن فضای مجازی نیست عادی‌سازی رابطه ریاض- تل‌آویو نگاه گزینه پیشنهادی وزارت صنعت به خودروسازی؛ تعیین تکلیف سپرده‌گذاران معاون وزیر ارتباطات وعده شهریور را داد؛ خانه «ابتهاج» در مراحل آخر ثبت ملی حسن آقای حمید درخشان! من حامی نمایندگان سلفی‌بگیر هستم! بررسی کارشناسان از برنامه پیشنهادی وزرای اقتصادی دولت؛ روحانی خطر مقابله با مخالفت ها را نپذیرفت؛ انتقاد طراح مسکن مهر از افزایش زمان بازپرداخت وام مسکن در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت»؛ تغییر بازار غیرقانونی دارو از «ناصرخسرو» به «سایت‌های اینترنتی دارویاب» خاستگاه محافظه‌کارانه سیاسی روحانی بحران شبه‌جزیره کره از کنترل خارج می‌شود؟ هشدار ویرانگر ترامپ به کره شمالی تحول اقتصادی با کرباسیان رییس مجلس: هشدار ویرانگر ترامپ به کره شمالی هشدار ویرانگر ترامپ به کره شمالی