روزنامه خراسان
1396/06/16
آمریکا در پی«برجام معلق»
آمریکا تلاش های خود را علیه برجام شدت داده است؛ تلاش هایی که کم کم نشانه هایی از رویکرد جدید آمریکا را در قبال توافق هسته ای نمایان تر می کند. رویکردی که به نظر می رسد به سمت توافقی می رود که برخی رسانه ها آن را «برجام معلق» نامیده اند. هرچند سفر دو هفته پیش نیکی هیلی نماینده ایالات متحده در سازمان ملل به وین و مذاکرات او با یوکیا آمانو دبیرکل آژانس شکست خورد و این نهاد در گزارش هفته پیش خود برای هفتمین بار تایید کرد که ایران به توافق هسته ای پایبند بوده است اما او که در کنار دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا فعلا از پر سرو صداترین مخالفان برجام هستند، هنوز از پا ننشسته است. با این حال نکات جدیدی که او مطرح می‌کند می‌تواند تاحدودی مسیری را که آمریکا درباره برجام می‌خواهد برود، مشخص تر کند. «هیلی» شامگاه سه شنبه به موسسه «امریکن اینترپرایز» رفته بود و در آن جا علاوه بر تکرار بسیاری از اظهاراتی که تاکنون بارها مطرح کرده بود، جمله جدیدی به زبان آورد: «اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نکند، به معنای خروج آمریکا از برجام نیست.»کدام جمله هیلی جدید است؟
این که آمریکا بنانیست پایبندی ایران به توافق هسته ای را در گزارش بعدی خود تایید کند، موضوع جدیدی نیست و دست کم دو ماه از گمانه زنی ها درباره آن می گذرد. گمانه زنی ها دراین باره پس از آن جدی تر شد که ترامپ اواخر تیرماه گذشته براساس گزارش رسانه های آمریکایی ناچار شد بپذیرد که ایران به توافق هسته ای پایبند است و کاخ سفید هم نظر مثبت ترامپ را منتشر کرد. او یک تیم را مامور کرد که به هر نحو ممکن تایید کند که ایران به توافق هسته ای پایبند نبوده است. قانون کنگره رئیس جمهور آمریکا را ملزم می کند که هر 90 روز یک بار گزارشی درباره پایبند بودن یا نبودن ایران به توافق هسته ای منتشر کند. دولت ترامپ از زمانی که روی کار آمده دو بار تایید کرده که ایران به برجام پایبند بوده است. بار دوم اما در آخرین لحظات! جایی که نیویورک تایمز در تیرماه گزارش داده بود پس از حدود 55 دقیقه مجادله، ترامپ در پنج دقیقه پایانی جلسه ای در کاخ سفید پذیرفته که تایید کند ایران به توافق عمل کرده است و پس از آن او چند بار تاکید کرد که دیگر این را تایید نخواهد کرد. موعد بعدی که کاخ سفید باید گزارش بدهد آخر ماه اکتبر (اوایل آبان) است. هرچند بیان این که ممکن است آمریکا پایبندی ایران به توافق هسته ای را در گزارش بعدی خود تایید نکند از سوی «هیلی» جدید نباشد اما این که او تاکید کرده «این به معنای خروج آمریکا از برجام نیست» موضع جدیدی است. چه این که در دو ماه اخیر محافل فنی و سیاسی در آمریکا و اروپا و برخی دیگر از کشورها ازجمله اعضای 1+5 بارها به آمریکا هشدار داده اند که در صورت خروج از برجام آمریکا منزوی خواهد شد. حتی اتحادیه اروپا دست کم سه بار تصریح کرده است بدون آمریکا نیز به برجام متعهد خواهد بود.
پس نقشه آمریکا چیست؟
سوال این است که اگر آمریکا نمی خواهد از برجام خارج شود، پس چه نقشه ای در سر دارد؟ «نیکی هیلی» در سخنرانی شامگاه سه شنبه خود تا حدودی به این پرسش پاسخ داده است: «اگر رئیس جمهور آمریکا تصمیم بگیرد که در ماه اکتبر (ماه آینده میلادی) پایبندی ایران به برجام را تایید نکند این به معنای خروج از توافق هسته‌ای نیست بلکه موضوع به کنگره آمریکا ارجاع میشود... در آن صورت کنگره ۶۰ روز فرصت خواهد داشت درباره اعمال دوباره تحریم‌ها علیه ایران تصمیم بگیرد.» در محافل رسانه ای از این تصمیم احتمالی دولت ترامپ به عنوان «برجام معلق» یاد می شود.
ترامپ برای «معلق» کردن برجام چه می کند؟
به گزارش تسنیم، با آن که برخی گزارش‌ها مدعی شده‌اند ترامپ در صدد خارج کردن آمریکا از برجام است، نشریه فارن‌پالیسی چندی پیش نوشته بود او به معتمدانش دستور داده است به بررسی گزینه‌هایی بپردازند که بدون خروج آمریکا از برجام بتوان ایران را ناقض برجام اعلام کرد. دراین باره نیویورک تایمز نوشت: البته دولت ترامپ می‌تواند مطابق یکی از گزینه‌هایی که پیشِ‌رو دارد، اعلام کند که ایران توافق هسته‌ای را نقض کرده است اما ایالات متحده آمریکا فعلاً قصد دارد توافق را حفظ کند و فوراً تحریم‌ها علیه این کشور را بازنگرداند. این همان گزینه ای است که هیلی سه شنبه شب مطرح کرد. در صورتی که کنگره رأی به ازسرگیری تحریم‌ها بدهد، باز هم آمریکا از برجام خارج خواهد شد، اما وقوع چنین سناریویی با توجه به آن که حتی سرسخت‌ترین مخالفان توافق هسته‌ای در کنگره بارها به ترامپ درباره خروج از آن هشدار داده‌اند، بسیار بعید به نظر می‌رسد. چنین راهبردی، همچنین به دولت ترامپ امکان خواهد داد با ادامه تهدیدها و حملات خود علیه برجام ، وضعیت معلق فعلی آن را حفظ و از نزدیک شدن شرکت‌ها و بانک‌های بین‌المللی به بازار ایران جلوگیری کند. این اتفاق باعث میشود همیشه این دلهره در ذهن کمپانی‌های اروپایی وجود داشته باشد که سرمایه‌گذاری در ایران ریسک بالایی دارد، در چنین اوضاعی ترامپ می‌تواند ایران را از حصول به امتیازات برجام محروم سازد یا دست‌کم تا سرحد ممکن این دستاوردها را برای تهران به حداقل برساند. چندی قبل «المانیتور» نیز در تحلیلی تصریح کرده بود: «رئیس‌جمهور آمریکا به قصد جلوگیری از محقق شدن مزایای اقتصادی برجام، درصدد است وضعیت ابهام و تعلیق پیرامون این توافق را پابرجا نگاه دارد».
فرا خبر
چرا آمریکا به دنبال «برجام معلق» است
یزدان پناه- رویکرد آمریکا در معلق کردن برجام دو کارکرد برای این کشور علیه ایران خواهد داشت. اول این که دولت آمریکا به طور مستقل و به تنهایی مسئولیت و هزینه های خروج از برجام را بر عهده نمی گیرد و آن را به دوش کنگره هم می اندازد. البته «هیلی» در این باره توضیح داده «متوجه هستم که کنگره چنین مسئولیتی نمی خواهد. این برای کنگره وضعیت آسانی نیست. اما ما نباید تصمیم های آسان بگیریم. ما باید تصمیم های درست بگیریم». اما نتیجه دوم برای آمریکا این است که کماکان حالت «خوف و رجا» را درباره توافق هسته ای حفظ می کند. موضوعی که علیه منافع ایران در برجام است. چرا که اروپایی ها را به نوعی نگران می کند و روس ها و چینی ها و دیگر اعضای 1+5 را هم به نوعی دیگر. همین شرایط مبهم و معلق یعنی تیشه زدن به ریشه های باقی مانده برجام. جایی که باعث می شود شرکت های بزرگ تجاری و بانک های معتبر بین المللی «ندانند» که «چه می شود؟» یا «نگران» باشند که «چه خواهد شد؟». این همان چیزی است که مطلوب فعلی آمریکایی هاست. دراین باره می توانید به یادداشت روز روزنامه خراسان با عنوان «مطلوب ترامپ در برجام چیست؟» که در 24 تیر گذشته منتشر شده است، مراجعه کنید.
سایر اخبار این روزنامه
آمریکا در پی«برجام معلق»
یک روز زندگی چهره های محبوب
رهبر انقلاب: ارکان نظام موظف اند بین ایرانیان از هر نژاد و مذهبی هیچ تبعیضی روا ندارند
شب جادوی کمانچه با لالایی کیهان کلهر
نتیجه نهایی پرونده «موج های خروشان» به زودی اعلام می شود
طلوع خورشید امامت و ولایت از کرانه بعثت
مسکن جان می گیرد
عبور بهزیستی خراسان رضوی از کنار کودک آزاری!
دغدغه های بزرگ کی روش
غدیر فصل تبسم های یوسفانه بر اهل عشق فرخنده باد
