مادرید در پی تعلیق خودمختاری

طبق اعلام مقامات کاتالونیا ۹۰ درصد شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی بحث‌برانگیز کاتالونیا به استقلال این منطقه از اسپانیا رای مثبت داده‌اند‌. برگزاری این همه‌پرسی با خشونت زیادی همراه بود و بیش از ۸۴۰ زخمی به جای گذاشت‌.
حال، پارلمان این منطقه تصمیم دارد استقلال یکجانبه اعلام کند، در عین حال وزیر دادگستری دولت اسپانیا دیروز هشدار داد، در صورتی که پارلمان کاتالونیا به صورت یکجانبه استقلال این منطقه را اعلام کند، دولت مرکزی می‌تواند از اختیارات قانون اساسی برای معلق کردن خودمختاری کاتالونیا استفاده کند‌. طبق بند ۱۵۵ قانون اساسی اسپانیا، دولت مرکزی این کشور می‌تواند اختیارات خودمختاری منطقه کاتالونیا را به حالت تعلیق در آورد‌.
کاتالا اعلام کرد: بند ۱۵۵ همچنان وجود دارد‌. ما از تمامی قدرت‌های قانونی استفاده خواهیم کرد‌. وظیفه داریم مشکلات را حل کنیم و این کار را خواهیم کرد، حتی اگر استفاده از برخی تدابیر دردناک باشد‌. اگر کسی اعلام استقلال کند باید بگوییم نمی‌توانید چنین کاری انجام دهید‌.
مقامات کاتالونیا پاسی از نیمه‌شب گذشته نتایج همه‌پرسی بحث‌برانگیز استقلال این منطقه از اسپانیا را اعلام کردند‌. طبق آمار رسمی


۲۶ / ۲ میلیون نفر از واجدان شرایط رای‌دهی که اهل کاتالونیا هستند، به پای صندوق‌ها رفتند‌. این تعداد برابر با 3/42 درصد کل واجدان شرایط رای‌دهی است‌. به گفته مقامات ۹۰ درصد از شرکت‌کنندگان به استقلال کاتالونیا رای موافق و تنها هشت درصد به این گام رای منفی دادند‌.
دولت منطقه کاتالونیا باوجود منع قانونی این همه‌پرسی از سوی دادگاه قانون اساسی اسپانیا و همچنین مخالفت‌های سخت دولت مرکزی این کشور اقدام به برگزاری آن کرده بود‌. رهبر و رییس دولت منطقه کاتالونیا پیش از اعلام رسمی نتیجه این همه‌پرسی خواهان استقلال این منطقه از اسپانیا شده و تصریح کرده بود: ما به حق داشتن کشوری مستقل دست یافته‌ایم‌.
پارلمان کاتالونیا چندی پیش لایحه قانون جدایی را به تصویب رساند که طبق آن دولت این منطقه در صورت پیروزی موافقان استقلال در همه‌پرسی می‌تواند در عرض ۴۸ ساعت استقلال کاتالونیا از اسپانیا را اعلام کند‌. نخست‌وزیر اسپانیا این همه‌پرسی را نمایشی، غیرقانونی و بی‌اعتبار خواند‌. او شامگاه یکشنبه گذشته گفت که همه‌پرسی‌ای در کار نبوده است‌.
موضع سرسختانه دولت منطقه‌ای کاتالونیا و دولت مرکزی اسپانیا بر سر برگزاری این همه‌پرسی از یک سو و غیرقانونی بودن آن از سویی دیگر سبب شده بود که رسانه‌های اسپانیا آنها را در آستانه برگزاری همه‌پرسی به دو قطار سریع‌السیر تشبیه کنند که با سرعت در مسیر روبه‌روی هم در حرکت هستند و شاخ‌به‌شاخ خواهند شد‌.
نتیجه همه‌پرسی کاتالونیا الزام‌آور نیست‌. دیوان عالی اسپانیا پیشاپیش برگزاری آن را غیرقانونی و نتیجه آن را بی‌اعتبار خوانده بود‌. قضات دیوان به اصولی از قانون اساسی استناد کرده‌اند که بر یکپارچگی اسپانیا تاکید دارد و حکومت‌های محلی را مجاز به تصمیم‌گیری درباره جدایی نمی‌داند‌.
ننگی برای اروپا
برگزاری همه‌پرسی استقلال کاتالونیا با خشونت چشمگیری همراه بود‌. ماموران پلیس اسپانیا سعی کردند با توسل به زور جلوی رای‌گیری را بگیرند‌. خطوط اینترنتی هم در ساعاتی از روز از کار افتاده و روند همه‌پرسی را مختل کرده بود‌.
پلیس در جریان عملیات خود علیه هواداران برگزاری همه‌پرسی و استقلال کاتالونیا به باتوم و شلیک گلوله‌های پلاستیکی متوسل شد‌. در جریان درگیری‌هایی که میان طرفین روی داد، بیش از ۸۴۰ نفر از جمله ۳۳ مامور پلیس زخمی شدند‌.
سخنگوی دولت منطقه‌ای کاتالونیا از سرکوبی توسط دولت مرکزی اسپانیا سخن گفت و عملکرد پلیس را ننگی برای اروپا خواند‌. حزب سوسیالیست اسپانیا (PSOE) که قدرتمندترین جناح اپوزیسیون در این کشور محسوب می‌شود، نیز خشونت پلیس را ننگ‌آور و غم‌انگیز خواند‌.
رویدادهای خشونت‌آمیز یکشنبه گذشته در اسپانیا واکنش مقامات آلمان و دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به دنبال داشت‌. مارتین شولتز، نامزد حزب سوسیال‌دموکرات آلمان در انتخابات اخیر این کشور که مدت‌ها رییس پارلمان اروپا بود، بالا گرفتن خشونت در اسپانیا را نگران‌کننده خواند‌. نخست‌وزیر بلژیک نیز تصریح کرد: خشونت هیچ‌گاه نمی‌تواند پاسخ مناسبی باشد‌.
نمایندگان حزب سبزهای آلمان در پارلمان اروپا نیز استفاده از نیروی پلیس علیه رای‌دهندگان در کاتالونیا را اشتباه بزرگ دولت مرکزی اسپانیا توصیف کرده و از کمیسیون اتحادیه اروپا خواسته‌اند برای حل این مناقشه میانجیگری کند‌. بسیاری از سیاستمداران اتحادیه اروپا از جمله قانونگذاران پارلمان اروپایی و نیز دیده‌بان حقوق بشر شدیدا اقدامات پلیس اسپانیا در استفاده بی‌تناسب از زور علیه رای‌دهندگان را محکوم کردند‌.
رهبر حزب کارگر انگلیس هم از خشونت پلیس اسپانیا انتقاد کرده و از نخست‌وزیر انگلیس خواست همتای اسپانیایی خودش را برای پایان دادن به خشونت‌ها تحت فشار بگذارد‌. او گفت: خشونت پلیس علیه شهروندان در کاتالونیا شوکه‌کننده است‌. دولت اسپانیا باید برای پایان دادن به آن اقدام کند‌. از ترزا می می‌خواهم تا مستقیما از راخوی بخواهد خشونت‌ها در کاتالونیا را متوقف کند و راه‌حلی سیاسی برای این بحران قانون اساسی بیابد‌.
وزیر اول اسکاتلند هم از دولت مرکزی اسپانیا خواست به شهروندان کاتالونیا اجازه دهد در آرامش و به صورت مسالمت‌آمیز در رفراندوم شرکت کنند‌. او گفت: از اسپانیا می‌خواهم تا دیر نشده و کسی به صورت جدی آسیب ندیده است، تغییر رویه داده و به مردم اجازه دهد به صورت مسالمت‌آمیز رای دهند‌.
حزب حاکم چپگرای یونان موسوم به سیریزا هم استفاده از زور علیه معترضان را محکوم کرد‌. دفتر مطبوعاتی حزب سیریزا اعلام کرد: سرکوب و خشونت علیه شهروندان، یک گزینه شرم‌آور و خودکامه است که تنها می‌تواند اوضاع را خراب‌تر کند و مشکلات را حل نخواهد کرد‌. تنها گزینه مذاکره دموکراتیک است‌. این تنها گزینه در چارچوب ارزش‌های اروپایی است‌.
گروه سبزها به ریاست مشترک اسکا کلر و فیلیپ لامبرتز در بیانیه‌ مشترکی اعلام کردند، این گروه در پارلمان اروپا معتقدند استفاده از زور علیه شهروندان و غیرنظامیان اشتباه بزرگی است و از طرفین خواستند به میز مذاکره بازگردند‌.
در این بیانیه آمده است: ما تحولات کاتالونیا را با نگاهی بسیار نگران دنبال می‌کنیم‌. خشونت بی‌حد پلیس علیه مردم صلح‌طلب که تلاش دارند رای خودشان را به صندوق بیندازند، اشتباه بزرگ راخوی است‌. این وضعیت تنها شرایط را وخیم‌تر می‌کند‌. جدا از نتیجه رفراندوم، طرفین باید دوباره به پای میز مذاکره بیایند‌. این گروه تاکید کرد که بحران جاری باید از طریق دیپلماسی حل و فصل شود نه زور‌. در بیانیه مذکور آمده است: کمیسیون اروپایی نمی‌تواند به چشم بستن روی اوضاع کاتالونیا ادامه دهد‌. ما از این کمیسیون می‌خواهیم به مذاکرات کمک کند و میانجیگر باشد‌.
اولریک لوناچک، معاون پارلمان اروپایی گرچه گفت رفراندوم در کاتالونیا مشروعیت دارد اما افزود مادرید هم باید با آن موافق باشد‌. در بیانیه او آمده است: در اصل رفراندوم قانونی و مشروع است اما همان‌طور که نمونه اسکاتلند نشان داد، باید با هماهنگی مادرید انجام شود‌. همزمان، دولت مرکزی باید روند مسکوت مانده مذاکرات را بشکند‌. من قویا استفاده از گلوله پلاستیکی و باتوم از سوی نیروهای اسپانیایی را محکوم می‌کنم و خواستار کاهش تنش‌ها هستم‌.
لوناچک بار دیگر از گروه سبزها در پارلمان اروپایی خواست به عنوان میانجیگر میان دولت مرکزی اسپانیا و دولت کاتالونیا عمل کنند‌. او تاکید کرد: قابل قبول نیست که در قرن بیست و یکم یک رفراندوم استقلال به چیزی تبدیل شود که شبیه جنگ داخلی است‌.
رییس حزب ائتلاف لیبرال‌ها و دموکرات‌ها برای اروپا هم پاسخ خشونت‌آمیز پلیس اسپانیا را محکوم کرد‌. علاوه بر این، دیده‌بان حقوق بشر هم خشونت‌ مادرید را محکوم کرد‌. ده‌ها اتحادیه‌کارگری و سازمان‌های دیگر مردم کاتالونیا را به اعتصابی عمومی برای امروز فراخوانده‌اند‌. این نهادها یکشنبه‌شب گذشته با انتشار بیانیه‌ای از اهالی کاتالونیا خواستند به خاطر نقض شدید حقوق و آزادی امروز دست از کار بکشند‌.
اتحادیه‌های UGT و CCOO که بزرگ‌ترین و پرنفوذترین اتحادیه‌های کارگری در اسپانیا محسوب می‌شوند، از جمله مبتکران این فراخوان هستند‌. ۴۲ نهاد دیگر نیز این فراخوان را امضا کرده‌اند‌.
انتقاد مادورو از سرکوب وحشیانه در کاتالونیا
رییس‌جمهور ونزوئلا سرکوب وحشیانه حامیان رفراندوم استقلال ممنوعه در کاتالونیا توسط پلیس اسپانیا را به شدت محکوم کرد‌. نیکلاس مادورو با انتقاد شدید از اقدامات سرکوبگرانه دولت اسپانیا، نخست‌وزیر این کشور را دیکتاتور خواند‌. وی گفت: در امور کاتالونیا، اسپانیا یا هر کشور دیگری دخالت نمی‌کنم اما این رخدادهای بین‌المللی بسیار مهم هستند‌. سرکوب در کاتالونیا، بسیار وحشیانه بود چراکه مردم به صورت صلح‌آمیز و آرام رفتار می‌کردند‌.
رییس‌جمهور ونزوئلا با شبیه دانستن رخدادهای اخیر در کاتالونیا به دوران دیکتاتوری ژنرال فرانکو در سال‌های 1939 تا 1975 ادامه داد: چه کسی دیکتاتور است؟ نیکلاس مادورو یا راخوی که خونریزی، باتوم و ضرب و شتم مردم را انتخاب کرده است؟ مادورو از سوی اپوزیسیون ونزوئلا به سرکوب خشن در جریان اعتراضات در بازه زمانی آوریل تا ژوئیه سال‌جاری میلادی متهم است که در آن 125 نفر کشته شدند‌. روابط میان مادرید و کاراکاس در پی تشکیل مجلس موسسان برای تغییر قانون اساسی در ونزوئلا رو به وخامت گذاشته است‌.