تبعات خروج آمریکا از برجام

مهلت ضرب‌الاجل رئیس جمهورآمریکا برای تصمیم‌گیری جهت تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای به تدریج فرا می‌رسد. فرصت چندانی تا 13 ژانویه برای اعلام تایید پایبندی ایران به برجام از سوی دونالد ترامپ باقی نیست و این در حالی است که رئیس جمهور آمریکا و نیز تندورها خواستار لغو توافق هسته‌ای هستند. از سویی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌رغم سفرها و دیدارهای جسته گریخته‌ای که مقامات ارشد آمریکا از جمله نیکی هیلی و وزیر دفاع این کشور برای متقاعد کردن آژانس با هدف فشار بیشتر به ایران، روز گذشته بازهم در گزارش سالانه 2017 خود برای دهمین بار پایبندی ایران به برجام را تایید کرد. بنابراین آژانس با وجود فشارهای آمریکا در گزارش اخیر خود اذعان داشت که تهران در برابر تعهداتش درست عمل کرده و از محتوایات و قواعد برجام تخطی نکرده است. تایید پایبندی ایرای به برجام از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای چندمین بار رویداد مطلوبی است. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد ترامپ تا 13 ژانویه باید پایبندی ایران به برجام را مطرح کند اما با توجه به علائم و نشانه‌های موجود این امکان وجود دارد که آمریکا از برجام خارج شود. مگر اینکه تغییراتی در سیاست‌های طرف‌های توافق به وجود آید یا اینکه با وساطت برخی کشورهای اتحادیه اروپا اجازه خروج یکجانبه از توافق به آمریکا داده نشود.اگر آمریکا تصمیم به خروج از برجام بگیرد، پیامدهای سنگینی به دنبال خواهد داشت.اگرچه برخی در ایران خواهان لغو برجام هستند و حتی نسبت به خروج یکجانبه آمریکا از برجام ابراز خوشحالی می‌کنند اما این امر کاملا اشتباه است زیرا تبعاتی خواهد داشت. از سویی پس از برجام مسائل دیگری مطرح خواهد شد و فشار بر ایران افزایش خواهد یافت. طی ماه‌های اخیر اروپا در برابر آمریکا و اقداماتش ایستاد و بارها حمایتش را از برجام اعلام کرد. اگرچه ایران همواره اعلام کرده است که برنامه دفاع مشروع و قابل مذاکره نیست، اما برخی از کشورهای اروپایی نیز با آمریکا موضع خصمانه‌ای دارند. بنابراین اگر ایران با برنامه‌ریزی منجر به دلگرمی بیشتراروپا شود، اتحادیه اروپا به سمت آمریکا گرایش نخواهد یافت و بازهم شرایط دشوار تحریم‌ها به ویژه اکنون با توجه به تنگناهای اقتصادی و معیشتی بر کشور تحمیل نخواهد شد.
* تحلیلگر مسائل سیاست خارجی