اداره دولت با دست کردن در جیب مردم

نادر کریمی‌جونی- شاید کلیدی‌ترین حرف رییس‌جمهور در مصاحبه دیروز خود شنیدن حرف‌های مردم بود. رییس‌جمهور در این‌باره تاکید کرد که مردم تنها در زمینه‌های اقتصادی حرف ندارند و حرف‌هایشان حوزه‌های دیگر را هم شامل می‌شود. در حوزه‌های اقتصادی، البته حسن روحانی حرف چندان جدیدی بیان نکرد و همان مواضعی که قبلا شهروندان ایرانی از زبان رییس‌جمهور و همکارانش شنیده بودند، تکرار شد. این تکرار احتمالا به این معنی است که حسن روحانی حرف جدیدی برای بیان ندارد. در عین حال و مانند همه مقامات جمهوری اسلامی ایران، حسن روحانی احتمال پیچیده‌تر شدن اوضاع کشور در ماه‌های آینده را رد کرد و آینده‌ای امیدبخش را نوید داد. در این صورت و بر اساس آنچه رییس‌جمهور و همکارانش ترسیم می‌کنند، آینده‌ای شیرین‌تر از امسال در انتظار مردم ایران قرار دارد.البته در مواردی روحانی جانب احتیاط را گرفت و فراموش نکرد که به‌طور تلویحی از مجلس و تصمیم‌های بودجه‌ای نمایندگان مردم انتقاد کند؛ آنجا که موضوع ایجاد شغل‌های جدید مطرح شد و روحانی تصریح کرد در آن وعده ایجاد بیش از یک میلیون شغل با شرط تامین بودجه آن داده شد در حالی که این بودجه تامین نشده است. ذکر مثال گران شدن سوخت در عربستان از سوی حسن روحانی برای ناظران مسایل اقتصادی شکی باقی نگذاشت که وی از این حرف، ضرورت افزایش قیمت سوخت در ایران را می‌خواسته یادآوری و از عدم تحقق آن انتقاد کند.در واقع روحانی می‌داند که برای اداره کشور نمی‌تواند به درآمدهای خارجی اتکا کند چراکه نه فقط تراز بازرگانی ایران منهای نفت منفی است بلکه میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران به نسبت سال گذشته به شدت کاهش یافته و دولت ناامیدانه از جذب سرمایه‌های جدید، به اخذ فاینانس روی آورده است. در همین حال درآمد نفتی ایران هم که صرف تعهدات خارجی و حضور ایران در تحولات منطقه‌ای می‌شود و حتی سهم صندوق توسعه ملی هم که قرار است برای نسل‌های آینده بماند، پرداخت نمی‌شود. در این شرایط و در حالی که برای اداره کشور پولی از خارج وارد نمی‌شود، مقامات دولتی ناگزیر از دست کردن در جیب مردم هستند تا پول اداره کشور را از جیب مردم درآورند. دقیقا به همین دلیل است که میزان عمق (رقم) مالیات‌ها افزایش یافته و همزمان سطح (تعداد) مالیات‌دهندگان نیز بیشتر می‌شود؛ اتهام‌هایی که در فروش ارز و طلا به دولت وارد و طی آن ادعا می‌شود که بانک مرکزی از این طریق بخشی از نیازهای ریالی خود را تامین می‌کند نیز در همین راستاست.با این وجود کاملا قابل درک است که اقتصاد وضعیت خوبی نداشته باشد و دولت تنها به میزانی که از مردم پول می‌گیرد، قادر به اداره کشور باشد. در این صورت آنچه روحانی دیروز و در دومین کنفرانس خبری‌اش بیان کرد و نوید فرا رسیدن روزهای شیرین و روشن را برای سال 97 داد، اگرچه مانند سایر وعده‌هایی است که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مشاهده شده و هیچ وقت محقق نشده اما در عین حال از رییس‌جمهوری که ادعای صداقت و شفافیت دارد، عجیب می‌نماید.