بازگشت سود سالانه هزار میلیاردی قاچاقچیان به خزانه با «رجیستری»

زهرا حاجیان -طرح رجیستری سرانجام بعدازوعده های مختلف از 28مهرامسال وارد فاز اجرایی شدتاضمن جلوگیری از واردات قاچاق این کالا،بازار نابه سامان گوشی همراه را سامان دهی کند .دررجیستری، گوشی های همراه بر اساس شماره سریال گوشی و شماره سریال سیم کارت درسامانه ای که وزارت صنعت پیاده سازی کرده است، ثبت ‌و هنگام روشن شدن در شبکه تلفن همراه کشور، این شماره سریال‌ها با زیرساخت های شبکه مخابراتی کشور مطابقت داده می‌شوند واگرگوشی ازمبادی رسمی وارد نشده باشد، امکان فعالیت در شبکه تلفن همراه کشور را نخواهد داشت.این طرح درشرایطی اجرایی شدکه به گفته سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا،قاچاق گوشی موبایل روزانه سه میلیارد تومان وسالانه بیش ازهزار میلیاردتومان  درآمدنصیب قاچاقچیان این کالامی‌کردو پولی که باید به طور قانونی به عنوان درآمدهای عمومی دولت وصول می شد،به جیب قاچاقچیان می رفت.از سوی دیگربه دلیل واردات غیر رسمی بیش از 95درصد گوشی های موبایل به کشور، مواردی ازجمله نبود ارائه خدمات پس ازفروش و اطمینان از سلامت کالا و...مشکلاتی بودکه زیان های متعددی رامتوجه کشور ومردم کرده بود.اما اکنون پس ازگذشت پنج ماه از اجرای این طرح شاهد ثبات نسبی دربازار گوشی هستیم .دکتردهقانی نیامدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات ستاد مبارزه با قاچاق کالا درگفت وگوبا خراسان درباره مزایای اجرای رجیستری می گوید:با توجه به این که بیش از 95درصدگوشی های وارداتی به صورت غیررسمی یا قاچاق واردکشورمی شدندبنابراین هیچ یک ازضوابط کالاهای وارداتی روی آن ها اعمال نمی شد.از جمله این ضوابط آزمونSAR بودکه برای تست سلامت تجهیزات به کارمی رود .براساس بررسی ها،میزان اشعه ای که توسط گوشی جذب می شود،طبق استاندارد 1.6 یا 1.4 وات به ازای هرکیلوگرم است بنابراین وقتی گوشی به صورت قاچاق واردکشورمی شود این آزمون طی نمی شودووقتی کاربر،گوشی را خریداری می کند،دردرازمدت استفاده از این گوشی می تواندعوارض خطرناکی برای اوداشته باشد، اما گوشی هایی که به طور رسمی واردکشورمی شوندبایدمجوز تایید نمونه سازمان تنظیم مقررات را داشته و آزمون SAR راطی کرده باشندتاخطری کاربررا تهدیدنکند.به گفته وی، مزیت دیگراجرای رجیستری احرازهویت مالک تلفن همراه است.امروزه تلفن همراه وسیله ای است که کاربرتمامی اطلاعات شخصی خود اعم از عکس و فیلم ،اطلاعات کارت بانکی و... را درآن ذخیره می کند بنابراین این دستگاه اهمیت این را پیدا می کندکه به ازای هر فردقابل شناسایی باشد.بنابراین درفراینددیگری تحت عنوان فعال سازی تلفن همراه، گوشی صاحب یک مالک مشخص خواهدشد.وی تصریح کرد:هر روزی که می گذرد،اهمیت شناسه دارشدن گوشی همراه بیشترمی شود.به طور نمونه کاربری دریک بانک حساب دارداین بانک پسوردی رابرای انجام فعالیت های بانک داری الکترونیکی فرد به تلفن همراه وی ارسال می کندحال اگر تلفن همراه چندلحظه قبل دزدیده شده باشدتکلیف چیست وچگونه می توان اثبات کرد این گوشی متعلق به چه کسی است اما با ثبت گوشی وشناسه دارشدن آن،موضوع کاملا قابل پیگیری است.به گفته دهقانی نیا، تاقبل ازاجرای رجیستری یکی ازمشکلات خریداران گوشی های قاچاق، خدمات پس ازفروش بودواغلب شاهد بودیم گوشی در یک فروشگاه به قیمت 800 هزارتومان وهمان گوشی درفروشگاه دیگری به قیمت یک میلیون تومان به فروش می رسید ووقتی خریدارچرایی آن را جویا می شد، فروشنده علت افزایش قیمت را خدمات پس ازفروش گوشی اعلام می کرد .بنابراین فردهزینه خدمات  پس از فروش را  پرداخت می کرد اما وقتی برای استفاده ازخدمات پس از فروش به فروشنده مراجعه می کرد، فروشنده مسئولیتی قبول نمی کرد و خریدارهم نمی توانست موضوع را پیگیری کند. با اجرای رجیستری و با توجه به این که اطلاعات گوشی در سامانه جامع تجارت ثبت می شود، زنجیره به هم متصلی شکل می گیردو کاملا مشخص است هر بازرگان به عنوان وارد کننده عمده، چه مقدارتلفن  همراه را با چه نرخی از کدام گمرک وارد کشور کرده سپس به دست دیگران داده است وکسی که باید درقبال ارائه خدمات پس ازفروش به خریدارنهایی پاسخ گو باشد، قابل شناسایی است . علاوه برمزیت های رجیستری برای مردم،دولت با اجرای رجیستری از جهات مختلفی منتفع شده است .به گفته دهقانی نیا بر اساس آمارگمرک،در پاییز 95 حدود 54 میلیون دلار واردات رسمی تلفن همراه داشته ایم که این میزان درپاییز 96 به 144 میلیون دلار رسیده و حاکی از رشد  160 درصدی در این حوزه است .براین اساس  می توان گفت رجیستری اولین طرحی است که با همکاری دستگاه های مختلف کالایی را که 95 درصد آن به صورت قاچاق وارد کشورمی شد به سمت واردات رسمی هدایت کرده و باعث افزایش درآمد دولت شده است.وی می گوید :  درزنجیره واردات تلفن همراه وخدمات پس از فروش گوشی، چنان چه کسی می خواست گوشی دست دومی خریداری کند این گوشی تکلیف معلومی نداشت و مشخص نبودچگونه وارد کشور شده است .اماهرگوشی که به طور رسمی وارد کشور شود 18 ماه خدمات پس از فروش دارد بنابراین کسی که 10 ماه از یک گوشی استفاده کرده است وحالا آن را می فروشداگرچه این گوشی دست دوم است اما هنوز هشت ماه از خدمات پس از فروش آن باقی مانده است به همین دلیل وقتی درجریان رجیستری، خریدار از طریق کد  #7777*  گوشی دست دوم خود را ثبت می کند درواقع انتقال مالکیت انجام داده است و عملا اجازه بهره برداری  از شخص اول به شخص دوم منتقل می شود.