جشنواره سینما ی وطنی با چاشنی های جهانی

      سال 1393 بخش بین الملل از جشنواره فیلم فجر جدا و خود به یک جشنواره مستقل  بدل شد
      مجزا شدن بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر را می توان یکی از درست ترین تصمیمات سازمان سینمایی دانست
       بی شک مشارکت اهالی سینما در برگزاری جشنواره ای با این ابعاد به مردمی و حرفه ای شدن آن کمک می کند
       همچنین ورک شاپ هایی که در طول این جشنواره برگزار می شود نیز می تواند اتفاقات مثبتی را در بين  مخاطبان رقم بزند


      تازه ترین جشنواره جهانی فیلم فجرِ پیش رو دارای سه بخش اصلی و چندین بخش جانبی است
سینما به زندگی همه ما به گونه ای گره خورده است؛ از پایین ترین اقشار جامعه تا بالاترین سطوح آن به سینما علاقه مند و  گاه  نیازمند هستند و این نیازمندی را می توان از فروش فیلم های ایرانی و خارجی در بازار  فهميد. با وجود  وضعیت نامناسب اقتصادی و البته گرانی مجدد بلیت سینماها، مردم همچنان به این هنر علاقه دارند و از آن حمایت می‌کنند.  بعد از پشت سر گذاشتن سی و ششمین جشنواره فیلم فجر در سال گذشته، در اولین ماه از سال جدید، نوبت به جشنواره جهانی فیلم فجر رسیده است. این جشنواره که از سال 1393 مستقل شد، به سی‌وششمین دوره خود نزدیک می‌شود؛  البته ناگفته نماند که بخش بین الملل از سال 1374 به جشنواره فیلم فجر اضافه شد.  یعنی 17سال پس از آن و در واقع می توان گفت بیست و هشتمین جشنواره جهانی فجر!
سینمای ایران هم اکنون یکی از مطرح ترین سینماهای جهان است و شاید با ساز و کار مناسب تر، صرف بودجه دقیق و مشخص و برنامه ریزی و استفاده از نیروهای کارآمد در این حوزه بتوان جشنواره جهانی فیلم فجر را  دست کم در خاورمیانه به یکی از مهم‌ترین جشنواره ها بدل کرد.
جشنواره فیلم فجر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نخستن دوره خود را  در سال 1361 آغاز کرد و در ابتدا تنها به بررسی تولیدات ایرانی می‌پرداخت و سال ها بعد، یعنی سال 1374، بخش بین الملل نیز به جشنواره اضافه شد و از آن پس جشنواره فیلم فجر دارای بخش مجزايي با نام جشنواره جهانی فیلم فجر شد که به بررسی فیلم های سایر کشورها می‌پرداخت. اما در سال 1393 بخش بین الملل از جشنواره فیلم فجر جدا و خود به یک جشنواره مستقل  بدل شد که در آن سال ها موافقان و مخالفان زیادی داشت که البته عدد موافقان این تصمیم بسیار بیشتر بود. به عنوان مثال شهاب حسینی در سخنانی از این تصمیم اظهار خشنودی کرده و گفته بود: «بخش بین الملل در جشنواره فیلم فجر در سال های گذشته مهجور مانده است؛  چراکه تمام نگاه ها به بخش های دیگری چون مسابقه و نگاه نو معطوف می شد. همزمانی برگزاری بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر با بخش های دیگر باعث می شد رقابت ها بیشتر در بخش تولیدات داخلی سینمای ایران به‌وجود بیاید؛  بنابراین می توان گفت در حق فیلم هایی که در بخش بین الملل شرکت داشتند،  کم لطفی می شد».
یک تصمیم درست
مجزا شدن بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر را می توان یکی از درست ترین تصمیمات سازمان سینمایی دانست؛  چرا که این بخش همواره در سایه فیلم های تولید داخل قرار می گرفت و آنچنان که باید دیده نمی شد و همین مساله باعث می‌شد بسیاری از فیلمسازان غیر ایرانی، رقبتی برای شرکت در جشنواره نداشته باشند و ت حدودي می‌توان گفت جشنواره فیلم فجر نام بین المللی بودن را سال ها یدک می‌کشید زيرا    بخش جهانی دیده نمی شد.
جشنواره جهانی فیلم فجر را می توان یکی از تاثیرگذارترین جشنواره‌های ایران دانست و همین جدایی از جشنواره فیلم فجر، قدرت بیشتری به آن داده است. در سال هایی که از طول عمر این جشنواره می‌گذرد، آیین نکوداشت شخصیت های مهم سینمای جهان برگزار شده است. از شخصیت هایی که در مقام داور با جشنواره فیلم فجر همکاری داشته‌اند، می توان به عنوان نمونه به فولکر شلوندورف، کریشتف زانوسی، رابرت چارتف، سمیح کاپلان اوغلو، بروس برسفورد، پرسی ادلون، پل کاکس، شیام بنگال، بلا تار، یان تروئل، هلما سندرس برامس، الیا سلیمان، آنییژکا هولاند، آندری زویاجینتسف، رستم ابراهیم بکف و ….. اشاره کرد.
جدایی این بخش به گونه ای هم به جشنواره فیلم فجر کمک کرد و هم به بخش بین الملل.  با در کنار هم قرار گرفتن فیلم های خارجی و تولیدات داخلی در هر صورت داوران ناچار به  پرداختن یکی بیش از دیگری بودند که این مساله اختلالی در هر دو بخش ایجاد می کرد ؛ با جدایی بخش بین‌الملل در سال های اخیر، شاهد اتفاقات خوبی بودیم و هر ساله هنرمندان خوبی معرفی شده اند ؛  این مساله نشان دهنده تاثیر مثبت استقلال  بر جشنواره جهانی فیلم فجر است. اما همواره تغییر مدیریت و بالا آمدن دیدگاه های مختلف، اجازه پیش روی یک رویکرد و به سرانجام رسیدن یک تصمیم را نمی دهد.  رضا میرکریمی در سخنانی به این موضوع اشاره و بیان کرده است: « این خود ما هستیم که باید فضای امنی را برای کاری که انجام می دهیم فراهم کنیم و باید با پشتکار و ایده‌های جدیدی که به کار می بریم و با شکل ارائه ایده ها و انجام آن‌ها فضایی را ایجاد کنیم که اجازه دخالت های سلیقه ای را کم کند.  بی شک مشارکت اهالی سینما در برگزاری جشنواره ای با این ابعاد به مردمی و حرفه ای شدن آن کمک می کند و در نهایت به استقلال آن می انجامد. این استقلال به این معنا نیست که یک جشنواره به دور از اهداف نظام و در مخالفت با برخی  سیاست های دولت قدم بردارد  بلکه این استقلال کمک می کند  حس مشارکت افزایش يابد و در کنار آن شرایطی را ایجاد کند تا جشنواره، برنامه های درازمدت تری را مدنظر داشته باشد و   راهبردي  را برای خود طراحی کند و با تغییرات فصلی و موسمی که در سیستم مدیریتی پیش می آید، آسیبی به آن وارد نشود». جدایی بخش بین الملل از جشنواره فیلم فجر، دارای اهداف مشخصی بود و البته که جشنواره برای رسیدن به این اهداف نیازمند زمان بیشتری است. جشنواره جهانی فیلم فجر علاوه بر اینکه می تواند رابطه جدی و پایداري  با سینمای سایر کشورها برقرار کند، برای فیلمسازان و فیلم دوستان ایرانی نیز فضایی را برای آشنایی با سینمای سایر کشورها فراهم می کند.
 همچنین ورک شاپ هایی که در طول این جشنواره برگزار می شود نیز می تواند اتفاقات مثبتی را در بين  مخاطبان رقم بزند.
بخش های مختلف جشنواره
تازه ترین جشنواره جهانی فیلم فجرِ پیش رو دارای سه بخش اصلی و چندین بخش جانبی است. سینمای سعادت(مسابقه بین الملل)، جلوه‌گاه شرق(پارانومای سینمای کشورهای آسیایی و اسلامی) و جام جهان نما(جشنواره جشنواره ها)، بخش های اصلی جشنواره را تشکیل می دهند. در بخش جانبی جشنواره نیز موارد جالبی به چشم می خورد که از جمله آن ها می‌توان به نمایش فیلم های کلاسیک مرمت شده، مروری بر آثار سینمای ایتالیا، مروری بر آثار سینمای گرجستان، زیتون‌های زخمی (پنجره ای به تحولات روز جهان اسلام)، بازار فیلم، زنگ هفتم و... اشاره کرد.
«زنگ هفتم»
یکی از تازه ترین بخش های جشنواره پیش رو، «زنگ هفتم» است که فیلم هایی ویژه دانش آموزان را نمایش می دهد. فیلم‌های خارجی حاضر در این بخش دوبله فارسی هستند تا دانش‌آموزان بتوانند ارتباط بهتری با آن‌ها برقرار کنند. قبل از نمایش هر فیلم نیز یک کارشناس سینما در مورد موضوع و داستان آن برای دانش‌آموزان صحبت خواهد کرد و آنان با اسلوب اولیه نقد فیلم آشنا می‌شوند و می توانند با نگارش و ارسال نقد‌های خود به دبیرخانه در رقابت برای دریافت جوایز متعدد بهترین نگارش نقد شرکت کنند. این بخش با نمایش11 فیلم قرار است برای اولین بار در جشنواره جهانی فجر، بخت خود را  آزمايش كند.
این فیلم ها که متناسب با سن دانش‌آموزان ایرانی انتخاب شده اند، شامل «ال کلاسیکو»، «شازده کوچولو»، «پسر کوچولوی کوهستان»، «شیر»، «۱۵۰ میلی‌گرم» از سینمای جهان و آثار «فیلشاه»، «سلام»، «آلفابت»، «کلاغ پر»، «ماه گفت: قلپ قلپ کمک» و «چشم‌انداز خالی» از سینمای ایران هستند.  
«بازار»
امسال در بخش بازار فیلم هایی از فیلمسازانی چون بهمن فرمان‌آرا، ابراهیم حاتمی کیا، خسرو معصومی، احمدرضا معتمدی، فرزاد موتمن، بهروز غریب پور، کمال تبریزی، محمدعلی باشه آهنگر، هومن سیدی و ... به نمایش درمی آید که برخی از آن‌ها اولین رونمایی خود را در جشنواره جهانی فیلم فجر دارند.آستیگمات (مجیدرضا مصطفوی)، آندرانیک (حسین مهکام)، اتاق تاریک (روح ا... حجازی)، اردک لی (بهروز غریب‌پور)، بنفشه آفریقایی (مونا زندی حقیقی)، به وقت خماری (محمدحسین لطیفی)، به وقت شام (ابراهیم حاتمی‌کیا)، پاسیو (مریم بحرالعلومی)، تنگه ابوقریب (بهرام توکلی)، چهل و هفت (احمد اطراقچی، علیرضا عطاءا... تبریزی)، حکایت دریا (بهمن فرمان آرا)، دارکوب (بهروز شعیبی)، در وجه حامل (بهمن کامیار)، درساژ (پویا بادکوبه)، راه رفتن روی سیم (احمدرضا معتمدی)، رضا (علیرضا معتمدی)، سراسر شب (فرزاد موتمن)، سرو زیر آب (محمدعلی باشه آهنگر)، سوء‌تفاهم (احمدرضا معتمدی)، سورنجان (محمدرضا رسولی)، فیلشاه (هادی محمدیان)، کار کثیف (خسرو معصومی)، گرگ بازی (عباس نظام‌دوست)، لکنت (محمدرضا حاجی غلامی)، مارموز (کمال تبریزی)، ماهور (مجید نیامراد)، مغزهای کوچک زنگ زده (هومن سیدی)، موریانه (مسعود حاتمی)، هت تریک (رامتین لوافی)، هندی و هرمز (عباس امینی)، یک کیلو و بیست و یک گرم (رحیم طوفان).
«جشنواره جشنواره ها»
در بخش «جشنواره جشنواره‌ها»۱۱ فیلم سینمایی خارجی از کشورهایی چون آرژانتین، برزیل، لهستان، اسپانیا، اتریش، بلغارستان، آلمان، هلند، بلژیک، کره جنوبی و فرانسه به نمایش در می‌آیند.
فیلم های «نوعی خانوادگی» ساخته دیئگولرمان، «غول» ساخته جان گارانیو و آیتور آرِگی، «مربی زندگی»، ساخته روت مادر، «معجزه»، به کارگردانی اِلگی ورللیته، «فراموشی می سراید»، ساخته علیرضا خاتمی، فیلمساز ایرانی که در ایالات متحده و فرانسه زندگی می کند، «روزی روزگاری در نوامبر» ساخته آندرژی یاکیموفسکی، «غرش» ساخته کونستانتین پوپسکو، «رستاخیز» اولین فیلم بلند کریستوف هورنائرت،  «هرگز ترکم نکن» ساخته آیدا بگیچ، «حفار» به کارگردانی لی جوهیونگ و براساس فیلمنامه ای از کیم کی دوک و فیلم «آن سوی واژه ها» ساخته اورشولا آنتونیاک، اسامی آثار راه یافته به جشنواره جهانی فیلم فجر هستند.
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر با نمایش فیلم «آن سوی ابرها» تازه ترین ساخته مجید مجیدی آغاز می شود. این جشنواره جهانی از نوزدهم آوریل 2018 مصادف با سی ام فروردین  1397 به مدت یک هفته در تهران برگزار خواهد شد.