دلایل مشارکت پایین در انتخابات عراق

عراق سه انتخابات را پس از صدام تجربه کرده بود اما در هیچ کدام از آن ها میزان مشارکت کمتر از ۶۰ درصد نبود،حال این سوال مطرح می شود که چرا در نخستین انتخابات پارلمانی پساداعش،از بین 24 میلیون واجد شرایط ، فقط 44.5 درصد پای صندوق ها رفتند؟واقعیت این است که عامل اساسی را باید بی اعتمادی شدید ملت عراق به سیاستمداران تکرار شده و فساد حاکم بر کشور و استیصال و درماندگی آن ها از انجام هرگونه اصلاحات دانست. دولت عراق اگر چه ممکن است در نتیجه این انتخابات با دشواری تشکیل شود، ولی درس بزرگی از مردم عراق گرفت و آن این که اگر توجه چندانی به حل مشکلات نداشته باشد، مردم با آنان تعارف نخواهند داشت. اما فقر وفساد تنها علت های برگزاری سرد انتخابات نبود بلکه می توان به مواردی که در ادامه مطلب می آید، توجه کرد:1- آوارگان اهل سنت با مشکل مهاجرت و تغییر اقلیم مواجه  بودندکه این از سهم مشارکت احزاب سنی کاسته یا در صندوق رأی شان تغییراتی ایجاد کرده است،حتی نخبگان سنی نیز بر اثر عملکردِ نادرست احزاب سنی در این کشور با مشکل محبوبیت مواجه اند و سیر تحولات در این مدت نشان دهنده تغییر جایگاه نخبگان و حتی اشخاص در سازوکار سیاسی عراق است.2- کردها با وجود حرکت به سمت استقلال خواهی غیر قانونی، با چالش امنیتی و اقتصادی مواجه بودند که در رفتن آن ها به پای صندوق رای تاثیر گذار بود. همین چالش سبب جدایی احزاب کردی با مسرور بارزانی و جریان بارزانی ها شد. به نظر می رسد این شکاف  حتی به داخل پارلمان عراق خواهد رسید.3-برخی از احزاب سیاسی با تحریم انتخابات، مردم را به حضور نیافتن در آن تشویق کردند. افرادی چون الخالصی و شیخ فاضل المالکی برای حضور نیافتن در انتخابات عراق حکم صادر کردند. هرچند نفوذ آن ها در پرونده های سیاسی و حزبی  بسیاری ضعیف است اما بافت عشیره ای عراق موجب شده تا این اقوام و عشایر باشند که برای حضور در انتخابات تصمیم گیری کنند. سهم قدرت، منافع عشیره ای و حزبی و درگیر شدن در آینده سیاسی عراق مهم ترین عامل مشارکت مدنی در انتخابات 2018  بود. بسیاری با ادعای ضرورت مشروعیت زدایی از انتخابات 2018 تحریم انتخابات را در دستور کار قرار دارند و مدعی بودند با شرکت نکردن در انتخابات باید مشروعیت مردمی را کاهش دهیم.4-در حالی که زیرساخت های عراق قبل از صدام از بین رفته بود و می دانیم برای احیای مجدد آن ها سال ها زمان لازم است و همچنین عراق به دلیل بافت فرهنگی خود همواره درگیر مسائل سیاسی-اجتماعی و مشکلات قومیتی-عشایری بوده است اما حزب بعث از این موارد برای همراهی افکار عمومی به نفع خود استفاده کرد وتبلیغات فراوانی را به کمک جریان وهابیت سعودی برای مشارکت نکردن در انتخابات انجام داد. 5-برخلاف برخی تحلیل های قبل از انتخابات که معتقد بودند، علما پیش از برگزاری انتخابات به صورت جدی به آن ورود کرده و مردم را به حضور در پای صندوق ها فرا می خوانند، در این دوره به خاطر تجربه دوره های گذشته به خصوص دوره اول ، آن ها آن چنان که باید و شاید به صحنه ورود نکردند و علت اصلی آن هم انتقاد از دولت های گذشته به خاطر عملکرد ضعیف آنان برای مردم عراق بود. در این خصوص البته علما و مراجع عراق به صورت کلی ورود کرده و مردم را به حضور در صحنه انتخابات و مشارکت در آن دعوت کردند و حتی آیت ا...  سیستانی یک هفته پیش از انتخابات، بیانیه ای کلی در این خصوص صادر کرد، ولی انتظارات برخی از گروه ها و ائتلاف ها را برآورده نکرد و در نهایت منجر به شکنندگی ائتلاف های انتخاباتی شد. نصر با سرمایه دولت و فتح با تابلوی الحشد الشعبی سقوط داعش را سکوی پرش خود در انتخابات می‌دانستند. حتی این دو قرار بود کنار هم بنشینند اما بازی را به هم زدند و به دو ائتلاف رقیب یکدیگر تبدیل شدند.