روزنامه خراسان
1397/02/24
کانون توجه اصحاب اندیشه و هنر
هنوز هم فضای مسجد امام صادق(ع)، عطر حضور معنوی و روحانی او را دارد. در سال‌های نه چندان دور، خیلی‌ها از فواصل دور و نزدیک، خود را به خیابان دانشگاه مشهد می‌رساندند تا نماز را پشت سر عالمی اقامه کنند که حضورش، روشنی بخش دل مؤمنان و دینداران بود. بسیارند جوانانی که اکنون پا به دوران میانسالی عمر خویش گذاشته‌اند، اما با شنیدن نام او، بی‌اختیار هوای جوانی و شور علم‌آموزی و دانش اندوزی، جانشان را آکنده می‌کند و به یاد عالمی روشن ضمیر می‌افتند که بارقه پر محبت نگاه و لحن گیرای کلامش، گره از مشکلات فکری بسیاری می‌گشود؛ بی‌تردید، آیت‌ا... العظمی سیدعزالدین حسینی زنجانی چنین بود.عالم جوان‌گرا
در میان ویژگی‌های شخصیتی این عالم و مجتهد پرهیزگار و مردمدار، دوستی و همنشینی با جوانان، بیش از هر چیز دیگری جلوه می‌کرد. با وجود مشغله فراوان، او به عنوان یک مرجع تقلید و مسئولیتی که در این زمینه برعهده داشت، هیچ‌گاه از جوانان و پاسخ‌گویی به پرسش‌های متعدد و متنوع آن‌ها، غافل نبود. تسلط بی‌مانند آن مرحوم بر مباحث فلسفی و تلمذش نزد استادان بنامی همچون علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، باعث می‌شد که بسیاری از دانشجویان و طلاب، برای رفع مشکلات و درک مباحث پیچیده فلسفی، نزد او بیایند و از خرمن دانش وی، خوشه برچینند. با این حال، مراجعان آیت‌ا... العظمی زنجانی، تنها جوانان جویای علم و فرهیختگان طالب معرفت نبودند؛ هر کس، با هر سطح فکر و سوادی، می‌توانست از دریای علم وی بهره‌مند شود؛ او با آرامش مثال زدنی خود، به سخنان مراجعان گوش می‌داد و در توجه به پیش پا افتاده‌ترین پرسش‌ها، همان قدر مشتاق بود که در مواجهه با پیچیده‌ترین و بدیع‌ترین سوالات فقهی و فلسفی. این چنین بود که آیت‌ا... العظمی سید عزالدین حسینی زنجانی، محبوب خاص و عام شد و ملجأ و پناهگاه مردم مشهد.
حامی انقلاب
او عالمی انقلابی بود؛ عالمی که برای مبارزه با ستم و بیداد، بپا خاست و در همراهی و همگامی با استادش، امام خمینی(ره)، لحظه‌ای درنگ نکرد. پس از رحلت این عالم ربانی، رهبر انقلاب در پیامی به مناسبت درگذشت وی، نوشتند:« بسم‌ا...الرّحمن‌الرّحیم / رحلت عالم جلیل‌القدر مرحوم آیت‌ا... آقای حاج‌آقا عزّالدّین حسینی زنجانی رضوان‌ا...تعالی‌علیه را به عموم ارادتمندان ایشان در مشهد و زنجان و به علمای اعلام و حوزه‌های علمیه و به‌طور ویژه به آقازادگان محترم و بیت مکرّم ایشان تسلیت می‌گویم. این بزرگوار که از عالمان برجسته و ذی‌فنون به شمار می‌رفتند، از زنجان و نیز دوران اقامت طولانی در مشهد مقدس، کانون توجّه فرزانگان و اصحاب اندیشه و هنر نیز قرار داشتند و محفل گرم هدایت و افاده ایشان محل حضور طبقات گوناگون بود. خداوند متعال بر علوّ درجات این عالم جلیل بیفزاید و بازماندگان را مشمول اجر و فضل خود قرار دهد./ سیّد علی خامنه‌ای/ ۲۴ اردیبهشت ۹۲»
طلوع ستاره یک عالم عامل
مرحوم آیت ا...العظمی سیدعزالدین حسینی زنجانی، مرجع عالی‌قدر جهان تشیع، در سال 1300 هـ.ش متولد شد. پدرش، آیت ا...العظمی سیدمحمود حسینی زنجانی، از مراجع و علمای بنام عصر خود و از شاگردان میرزای نائینی بود. او در شهر زنجان اقامت داشت و مورد مراجعه و احترام مردم بود. مرحوم آیت ا...العظمی سیدعزالدین زنجانی، مقدمات را نزد پدر بزرگوارش فرا گرفت و در حوزه علمیه زنجان، از درس مرحوم آیت ا... دین محمدی، از شاگردان آخوند خراسانی، استفاده کرد. آیت ا...العظمی زنجانی، پس از فراگیری مقدمات، راهی شهر قم شد و در حوزه علمیه این شهر از محضر علمای بزرگی همچون آیات عظام سیدمحمدحجت کوه کمری(به مدت 14 سال)، بروجردی (به مدت 10 سال)، سیدصدرالدین صدر و میرزا رضی زنوزی بهره برد. مرحوم علامه حسینی طهرانی درباره آیت‌ا... العظمی حسینی زنجانی می‌نویسد:« آقازاده مرحوم امام جمعه زنجان رحمةُ ا... عَلیه، رفیق شفیق و صدیق ارجمند، حضرت آیت‌ا... حاج سیّد عزّالدّین زنجانی، دامت برکاته هستند که بعد از پدر، امامت جمعه شهر زنجان و زعامت حوزه علمیّه آن شهر با ایشان بوده [است] و اکنون در شهر مقدّس مشهد رضوی، علی ثاویه آلافُ التَّحیّةِ و الثَّناء، اقامت دارند. ایشان از مبرّزین از قدماء شاگردان علّامه طباطبائی رحمةُ ا... عَلیه می‌باشند که سالیانی به دروس أسفار و شفای آن مرحوم حضور یافته و سابقه آشنایی و ارادت این ناچیز با ایشان، از همان دوران طلبگی ما در بلده طیّبه قم بوده است. مردی است جامع بین علم و عمل و بین معقول و منقول: مفسّر قرآن کریم، وارد در ابحاث علمیّه و فلسفیّه و متعبّد بعبودیّت الهیّه و متخلّق به اخلاق حسنه می‌باشند.»
از زنجان تا مشهد
آن مرحوم یک دوره کامل حکمت متعالیه را نزد حضرت امام خمینی(ره)، علامه طباطبایی و شیخ مهدی مازندرانی فرا گرفت و در نجف نیز، مدتی، از درس آیات عظام خوئی، حکیم و سیدعبدالهادی شیرازی استفاده کرد. آیت ا...العظمی زنجانی، پس از تکمیل درس، نزد علمای بنام عصر خود، در سال 1334هـ.ش به زنجان بازگشت و در کنار پدر بزرگوارش، به اداره حوزه علمیه این شهر و رسیدگی به امور شرعی مردم مشغول شد. با آغاز مبارزات حضرت امام خمینی(ره) علیه رژیم پهلوی و وقوع قیام خونین 15 خرداد، آیت ا...العظمی زنجانی به حمایت آشکار از امام خمینی(ره) پرداخت و به همین دلیل، مدتی در تهران، همراه با شهید مطهری و سایر علمای انقلابی، زندانی شد. با این حال، آیت ا...العظمی زنجانی پس از آزادی و بازگشت به زنجان، به حمایت های خود از نهضت اسلامی ادامه داد. ساواک پس از بارها تذکر و تهدید، سرانجام در سال 1351هـ.ش، ایشان را به مشهد مقدس تبعید کرد و به این ترتیب، آیت ا...العظمی سیدعزالدین حسینی زنجانی در مشهد ساکن شد. ایشان با پیروزی انقلاب اسلامی و با فرمان حضرت امام خمینی(ره)، به زنجان بازگشت و مدت دوسال عهده دار نمایندگی ولی فقیه و امامت جمعه زنجان بود. آن مرحوم پس از مدتی به مشهد بازگشت و کار تدریس و تحقیق را از سر گرفت. ایشان افزون بر تدریس در حوزه های علمیه زنجان و قم، مدت 30 سال درس های سطوح عالی حوزه، تفسیر و نیز فلسفه را در مشهد تدریس کرد.
مرجعیت و تألیفات
مرحوم آیت ا...العظمی زنجانی، به درخواست جمعی از فضلا و مومنان مشهد، در سال 1354ش، رساله عملیه خود را، با نام «رساله جامع الاحکام» منتشر کرد و مقلدان ایشان از آن بهره مند شدند. پس از رحلت آیت ا...العظمی اراکی، رساله توضیح المسائل آیت ا...العظمی زنجانی، با الحاق مسائل جدید، منتشر شد و در اختیار مقلدان ایشان قرار گرفت. این مرجع عالی‌قدر، افزون بر رساله توضیح المسائل، آثار متعددی در علوم اسلامی تألیف کرده است که از جمله آن ها می توان به «مناسک حج و عمره مفرده»، «شرح خطبه حضرت زهرا(س)»، «حکمت فاطمی»، «تفسیر سوره مبارکه حمد»، «راه رستگاری»، «جستاری در باب اسلام و ایمان»، «مطارحات حول معیار الشرک فی القرآن»، «شرح زیارت عاشورا» و«110 پرسش و پاسخ» اشاره کرد.این عالم ربانی و فقیه اهل بیت(ع)، سرانجام روز 24 اردیبهشت سال 1392، دارفانی را وداع گفت و پیکر ایشان، پس از تشییعی باشکوه، در حرم مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
سایر اخبار این روزنامه
کوچ کاربران به پیام رسان های داخلی به روایت آمار
خدا را شکرکه در امتحانش رفوزه نشدم
پروژه پکن برای قرن جدید چینی
دلایل مشارکت پایین در انتخابات عراق
جهان روان پریش ها به روایت سینما
معرفی و بررسی بیمه مسافرتی
حقایقی درباره میرزاکوچک خان
اروپاوپیچ تاریخی نظام بین الملل
سکه و ارز در سراشیبی ملایم
محمدعلی افشانی با 19 رای شهردار تهران شد
سورپرایزهای کی‌روش در اولین لیست نهایی جام جهانی
کاندیدای نوبل اقتصاد: خروج آمریکا از برجام بهتر از شرایط معلق گذشته است
کانون توجه اصحاب اندیشه و هنر
توضیحات جدید دادستان ساوجبلاغ درباره تخریب ویلای یک وزیر
افقی نو در حمایت از قدس
پیام انتخابات به دولتمردان عراقی
متلک جهرمی، دونات طلایی و سگ آزار آرژانتینی!
رهبر انقلاب و رمان های فاخر خارجی
