انتقاد صنعتگران نسبت به وعده‌های عمل ‌نشده دولت

«جهان صنعت»- صنعت کشور هر روز فرسوده‌تر و ناتوان‌تر از گذشته می‌شود و اکسیر جوانی صنایع کشور تنها به دست دولت است‌ ولی صلاح‌دید دولت در به کارگیری از صنایع کشور قابل وصف نیست چراکه هر جایی را که پا می‌گذاریم بی‌میلی دولت در توسعه آن صنعت را قطعا خواهیم دید. در حال حاضر بسیاری از صنایع تولیدی به دلیل برخی از مسایل و مشکلات اقتصادی با چالش‌های زیادی مواجه هستند و این امر نارضایتی تولیدکنندگان را در پی داشته است. هیچ گاه دولت به عنوان یک مطالبه‌گر جدی از فعالان صنایع در خصوص بازار‌یابی، صادرات و توسعه صنعت نبوده و تنها در یک نگاه مطالبه‌گر و مجری جدی در دریافت عوارض مالیاتی، تسهیلات بانکی و جریمه‌های دیرکرد عمل کرده است. این به معنای نابود خواندن صنعت کشور است. از طرفی فرسودگی خط تولید و افزایش هدر‌رفت در بخش‌های مختلف نیز به این موضوع بیش از پیش دامن می‌زند. متاسفانه نداشتن تدبیر مناسب دولت صنایع کشور را به بیراهه کشانده است. دولت در واقع نسبت به مسایل اقتصادی و برون‌رفت از این وضعیت کلی نگران نیست و فراموش کرده که با توسعه صنایع تبدیلی، بازاریابی و برندسازی می‌توانیم به بهبود شرایط اقتصادی دست یابیم.
دولت صنایع را دور می‌زند
یکی از این صنایعی که مورد بی‌مهری دولت قرار گرفته است صنایع خورشیدی است‌. خورشید به عنوان یک منبع بی‌پایان انرژی می‌تواند حل‌کننده مشکلات موجود در زمینه انرژی و محیط‌زیست باشد. متاسفانه انرژی ارزان و سود بانکی بالا هر دو باعث می‌شود هزینه کردن در سیستم برق خورشیدی در کشور ما مقرون به صرفه به نظر نیاید در صورتی که در دراز‌مدت این سیستم‌ها بسیار مقرون به صرفه هستند و تاثیر بسزایی در کم کردن آلودگی هوا نیز خواهند داشت. سال‌هاست هم در بودجه دولت و هم در برنامه توسعه‌‌ای کشور جایی برای تامین مالی انرژی‌های تجدید‌پذیر باز شده است. نیرویی که به راحتی می‌تواند کمبود برق کشور به ویژه صنایع را تامین کند ولی متاسفانه دولت‌ها به دلایل خاص از این موضوع طفره می‌روند و بودجه این صنعت را در جاهای دیگر هزینه می‌کنند. داود فدایی، رییس انجمن صنایع خورشیدی ایران در همین رابطه و با انتقاد از شرایط نبود حمایت دولت از این صنایع در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» گفت: «صنایع خورشیدی این روزها حال و هوای خوبی ندارد و مانند سایر صنایع کشور در معرض نابودی است. عقب ماندن از اهداف توسعه‌ای امر چندان تعجب‌برانگیزی در اقتصاد ایران نیست. اما در این میان نکته قابل تامل این است که سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، نه فقط از اهداف برنامه‌ای که از موارد مصرح در قوانین دائمی کشور نظیر قانون اصلاح الگوی مصرف بوده بلکه از اهداف قانون حمایت از صنایع کشور نیز هست. فرار سرمایه‌گذاران خارجی از ایران به دلیل نپرداختن بدهی از سوی دولت زنگ خطری برای بی‌ثباتی برنامه‌ها‌ی خود دولت است.» به گفته فدایی، هرچند سرمایه‌گذاران داخلی هم از این نحوه مدیریت دولت لطمات جبران‌ناپذیری خورده‌اند.
رییس انجمن صنایع خورشیدی تاکید کرد: «هر تولیدی با نگاه اقتصادی می‌تواند پایدار باشد ولی دولت بر خلاف این واقعیت فرمان توقف به تولیدات این صنایع را صادر کرده است. تولید به دلیل سنگ‌‌اندازی‌ها و موانع دولت و کاستی‌ها در این بخش منحل شده که قدر مسلم به دلیل به کار نگرفتن از ظرفیت بالای تولید در کشورمان، صادرات در این صنایع هم به فراموشی سپرده شده است. ترکیه که بسیار از نظر علم و فناوری و همچنین شرایط اقلیمی در این صنعت از ایران عقب‌تر بود اکنون صاحب نام شده و جایگاه 8 در تولید آبگرم‌کن‌های خورشیدی در جهان را کسب کرده است.


فدایی یاد‌آور شد: «در حوزه تجدیدپذیر با وجود استعداد بالایی که در کشور وجود دارد، از برنامه عقب هستیم. در پایان برنامه ششم توسعه باید 5000 مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را در مدار داشته باشیم، حال آنکه امروز متاسفانه کمتر از یک درصد از کل تولید برق ما از محل تجدیدپذیر است. نکته قابل توجه آنکه ایران در طول سال بیش از 300 روز آفتابی دارد که این خود می‌تواند به تامین بیش از 80درصد انرژی خورشیدی منجر شود. این استعداد در کمتر نقطه جغرافیایی در جهان وجود دارد.» فدایی با تاکید بر اینکه تدبیر دولت برای ارائه انرژی ارزان برق به مردم با توجه به مشکلات تامین برق و دارا بودن انرژی خورشیدی جای تامل دارد گفت: «دولت حاضر است در کلانشهر‌ها آن هم در ماه‌های سرد سال شهر و ادارات را تعطیل کند، خسارت ببیند ولی تخصیصی برای تامین اعتبارات این صنعت نداشته باشد.»
با وجود بسترهای مناسب قانونی برای سرمایه‌گذاری در بخش تجدیدپذیر و مزیت‌های نسبی کشورمان در این حوزه، هنوز این صنعت با اهداف در نظر گرفته شده فاصله دارد. انرژی‌های تجدید‌پذیر همان‌گونه که از نام‌شان مشخص است، تمامی ندارند و قابل تجدید بوده و با محیط‌زیست سازگار هستند.به گفته فدایی در حال حاضر در ایران حدود ۵۳ درصد سهم انرژی مصرفی از گاز طبیعی، ۴۴ درصد از نفت، دو درصد انرژی برق‌آبی و یک درصد نیز زغال سنگ است. در واقع بر خلاف قابلیت‌هایی که در کشور وجود دارد، تنها یک درصد از مصرف انرژی در ایران، مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر است. رییس انجمن صنایع خورشیدی انتقاد کرد: «دولت عوارض برق محاسبه شده در قبوض برق را به انرژی تجدید‌پذیر اختصاص نمی‌دهد.؛ این موضوع به عنوان بزرگترین چالش صنایع خورشیدی است؛ چالشی که حالا ممکن است به امنیت سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر لطمه وارد کرده و سرمایه‌گذاران را فراری دهد.»
فدایی با ابراز گلایه از شرایط به وجود آمده از سوی دولت گفت‌‌: «زدن از بودجه پیش‌بینی شده برای احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر به نفع کشور نیست اما متاسفانه محدودیت‌های بودجه‌ای گاهی باعث می‌شود افراد روی مشکلات جاری تمرکز کرده و اولویت‌های بلندمدت کشور را فراموش کنند.» به گفته این فعال صنعتی، در واقع با صراحت می‌توان گفت که دولت صنایع را به راحتی دور می‌زند و با سیاست‌های اشتباه خود وضعیت صنایع را وخیم‌تر می‌کند.‌
کاهش هزینه‌های استفاده از انرژی‌ها
فدایی به عنوان فعال در عرصه صنایع خورشیدی پیشنهاد داد دولت اگر نمی‌خواهد قیمت انرژی را افزایش دهد و مردم را به استفاده از انرژی‌های نو و تجدید‌پذیر سوق دهد حد‌الامکان می‌تواند از طریق مالیات کربن این خلا را جبران کند. او در ادامه تصریح کرد: «همچنین دولت باید با ترویج استفاده از انرژی‌های خورشیدی در سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دولتی، بار مالی استفاده از انرژی برق را حدالامکان کاهش دهد و منابع مالی را به سمت حمایت از صنایع سوق دهد. ولی این انتظار به بی‌سیاستی‌های دولت در دوردست است.»
بی‌رغبتی دولت به کوتاه‌ترین مسیر
با مصرف بی‌رویه انرژی فسیلی در ساختمان‌ها به‌ویژه ساختمان‌های مسکونی و با توجه به افزایش جمعیت، بحران کمبود انرژی در آینده‌ای نه‌چندان دور پیش‌بینی می‌شود. این در حالی است که در کشور ما، باوجود سابقه پیشین در معماری خورشیدی، توجه به ساخت‌وساز بر این مبنا کمتر لحاظ شده است و خلاف پتانسیل فراوان موجود، تجهیزات مرتبط کمتر در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند. به راستی پشت پرده این ناهماهنگی‌های دولت با صنایع چیست؟ چرا در صورت تصویب اختصاص بودجه و تامین مالی این صنعت دولت هیچ رغبتی برای به کارگیری از این صنعت ندارد‌؟