سوئیس و اتریش با نقش‌های استراتژیک

سفر آقای روحانی در شرایط فعلی به دو کشور سوئیس و اتریش از جهات مختلف حائز اهمیت است. وقتی به نقشه اروپا نگاه می‌کنیم، بعضی از کشورهایی که عضو اتحادیه اروپا هستند، کشورهای مرکز هستند. مثل فرانسه، آلمان و پیش از خروج بریتانیا، بریتانیا و در نهایت ایتالیا که چهار عضو اصلی اتحادیه اروپا هستند و در حقیقت به چهار چرخ این اتحادیه معروفند. یعنی هروقت که این چهارتا به حرکت درآیند، سایر کشورها هم از این چهار کشور تبعیت خواهند کرد. بعضی کشورهای دیگر هستند که ممکن است این جایگاه استراتژیک مثل این چهار کشور را نداشته باشند یا به تعبیر دیگر ممکن است «قدرت استراتژیک» نباشند ولی دارای «نقش استراتژیک» هستند. سوئیس و اتریش جزو کشورهایی هستند که دارای نقش استراتژیک‌اند. یعنی کشورهای بی‌طرف هستند، کشورهایی هستند که مقر سازمان‌های بین‌المللی هستند. کشورهایی هستند که در جهان دارای اعتبارند. بنابراین کشورهایی مثل اتریش و سوئیس به سادگی وارد یک تعامل بین‌المللی نمی‌شوند ولی وقتی به یک تعامل بین‌المللی یقین پیدا کردند وارد آن تعاملات می‌شوند. بنابراین هم سوئیس و هم اتریش با اینکه شاید نقش چندانی در تولید برجام نداشتند، ولی برجام را به عنوان یک سند بین‌المللی تائید می‌کنند و اگر دقت داشته باشید هر دو مقامات سوئیسی و اتریشی بر این نکته تاکید کردند که برجام چون مستند به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد است، یک سند تعهدآور برای کشورهاست. بنابراین این دو کشور از این لحاظ حائز اهمیت هستند. نوع تشریفاتی که در ارتباط با رئیس‌جمهور ایران داشتند، نوع مطالبی که در کنفرانس‌ها ارائه دادند، همه اینها نشان می‌داد که این دو کشور ایران را به عنوان یک فرصت در نظر می‌گیرند. فرصتی که برخلاف خیلی از تاکیدات، الزاما فرصت اقتصادی نیست. واقعا ایران برای اروپا به طور کلی، برای اتحادیه اروپا باز هم به طور کلی و برای تک تک کشورهای عضو اتحادیه اروپا به طور خاص از نظر امنیتی مهم است. یعنی به همان میزان که ایران ممکن است به اروپا نگاه اقتصادی داشته باشد، اروپا به ایران نگاه امنیتی دارد. یعنی اینکه در چارچوب «سیاست همسایگی» اروپا، ایران را بخشی از مناطق همجوار، بخشی از همسایگان خودش و بخشی از تلألویی می‌داند که اصطلاحا «نزدیکی جغرافیایی» خوانده می‌شود که در چارچوب این دکترین، همسایگی کشورهایی که در منطقه پیرامونی اروپا قرار دارند، نقش یک حلقه استراتژیک را دارند.
ادامه صفحه 16