روزنامه آفتاب یزد
1397/10/29
پس از پایان دور نخست معافیت‌ها سناریوی ۳-۸
آفتاب یزد- گروه اقتصادی: در حالیکه آمریکا پیشتر اعلام کرده بود که معافیت‌های نفتی ایران را در اردیبهشت ماه ۹۸ به هیچ وجه تمدید نخواهد کرد، منابع نزدیک به کاخ سفید می‌گویند ترامپ از بیم شوک ناگهانی قیمت تصمیم گرفته کل معافیت‌های ایران را لغو نکرده بلکه تنها با معافیت ۵ کشور برای خرید نفت موافقت کند.واشنگتن در اواسط آبان ماه تحریم‌های نفتی ایران را آغاز کرد اما هشدار کارشناسان در خصوص جهش قیمت انرژی موجب شد که آمریکا با احتیاط بیشتری با این موضوع برخورد کند بطوریکه در نهایت به هشت خریدار عمده نفت ایران معافیت‌هایی اختصاص داد تا بتوانند در یک بازه زمانی شش ماهه، برای واردات خود از ایران جایگزین پیدا کنند.
معاف شدگان کشورهایی بودند که به خرید نفت ایران وابسته بودند و در نهایت هم آمریکا به کشورهای چین، ژاپن، کره جنوبی، هند، ترکیه، ایتالیا، یونان و تایوان اجازه داد تا اواسط اردیبهشت سال آینده خرید نفت از ایران را ادامه دهند.
با این حال طی روزهای گذشته و در پی تحرکات دیپلماتیک بیشتر پامپئو و هوک، اعلام شد که احتمالا تمدید معافیت‌های نفتی ایران تکرار نخواهد شد. در همین راستا اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش چهارشنبه گذشته خود اعلام کرد که ارزیابی فعلی این نهاد انرژی بر این است که معافیت آمریکا برای مشتریان نفتی جمهوری اسلامی تمدید نخواهد شد.
>عقب نشینی معنادار؟!
اما چند روز بعد منابع خبری حدس و گمان‌هایی را مطرح کردند که نشان می‌داد ممکن است آمریکا از تصمیم خود عقب‌نشینی کند.
گرچه تا روز پنجشنبه جزئیات و چند و چون این حدس و گمان‌ها مشخص نبود اما روز جمعه رویترز به نقل از برخی منابع نزدیک خود به کاخ سفید اعلام کرد که معافیت ۳ کشور لغو میشود و تنها ۵ کشور می‌توانند بعد از اردیبهشت‌ماه۹۸ همچنان به خرید نفت از ایران با میزان سقف تعیین شده از سوی خزانه داری آمریکا ادامه‌دهند.
هدف آمریکا از این اقدام کاهش احتمال شوک شدید بهای نفت در بهار سال آینده است اما سوال اساسی اینجاست که اگر قرار است از ۸کشور فعلی معاف شده ۵ کشور بتوانند همچنان از معافیت استفاده کنند آن ۳ کشوری که معافیت شان لغو میشود کدام کشورها هستند و به جای نفت ایران باید خرید خود را از کدام کشور انجام دهند؟
رویترز روز جمعه در گزارشی به نقل از تحلیلگران گروه اوراسیا در واشینگتن، خبرداد که احتمال دارد در آن زمان معافیت‌های نفتی برای چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه تمدید شود. این گزارش یاد آور شده که در صورت تمدید معافیت‌های نفتی در ماه مه (اردیبهشت)، سه کشور ایتالیا، یونان و تایوان از شمول این معافیت‌ها حذف خواهند شد.
بنا بر این به نظر می‌رسد ۵ کشور احتمالی، مشتری عمده روزانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه‌ای ایران هستند. با این حال به نظر می‌رسد هدف واقعی آمریکا یعنی به صفر رساندن صادرات نفت ایران لا اقل تا آبان ماه ۹۸ غیرقابل تحقق باشد چرا که اگر آمریکا در اردیبهشت ماه آینده معافیت ۵ کشور از ۸ کشور فعلی مشمول معافیت را به مدت ۶ ماه دیگر تمدید کند، تا آبان ۹۸ ایران کماکان به فروش نفت خود ادامه خواهد داد.
>ترامپ نگران شوک قیمتی
به گفته یک کارشناس انرژی حذف کامل ایران از بازار نفت جهانی غیر ممکن است و آمریکا هم به این نتیجه رسیده که ایران را نمی‌توان از مبادلات نفتی حذف کرد.
صادق ملک احمدی به خبر نگار آفتاب یزد گفت: بیشترین حساسیت ترامپ بر روی متغیرهای قیمتی انرژی و شوک‌های شدید ناشی از نبود نفت ایران در بازار است به همین دلیل آنها می‌خواهند نفت ایران را با شرایط خود در بازار جهانی حفظ کنند تا از شوک قیمتی در بهار و تابستان سال بعد جلوگیری کنند.
این استاد دانشگاه گفت: پروژه صفر کردن فروش نفت ایران عملا غیر ممکن است اما آمریکا با موانعی که در پرداخت پول فروش نفت به ایران ایجاد کرده امیدوار است مانع دسترس ایران به ارزهای نفتی شود که به نظر می‌رسد اگر ایران بتواند سازو کارهای مالی با کشورهای معاف شده مقرر کند شاید بتواند به بخشی از درآمدهای خود دست پیدا کند.
>اظهارات بودار نوبخت و واکنش همتی
موضوعی که در این میان نگران کننده است ناکافی بودن تحقق درآمدها برای همین مقدار فروش نفت به ۸ کشور معاف شده است. در همین باره محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه روز پنجشنبه در یک سخنرانی گفت که «در حوزه صادرات نفتی به شدت دچار مشکل هستیم.»
او گفت که ایران با کاهش میزان صادرات، از درآمد نفتی «۴۷ میلیادر دلاری در بودجه ۱۳۹۷» به شدت فاصله گرفته است.
نوبخت به یک دشواری عمده پیش روی دیگر هم اشاره کرد و گفت که " نه تنها با مشکل مقدار کم فروش نفت مواجه‌ایم که مشکل امکان انتقال ارز به داخل کشور را هم داریم. "
اشاره به مشکل انتقال ارز اما موجب شد همتی رئیس بانک مرکزی که این روزها دستورهای ارزی کشور را فراتر از یک موفقیت عادی می‌بیند، واکنش نشان داده و با کنایه اظهارات نوبخت را زیر سوال ببرد.
همتی در پست اینستاگرامی که بعد از اظهارات نوبخت منتشر کرد، نوشت: در شرایط تحریم و فشار اقتصادی، طرح مشکلات و اظهارات از سوی مسئولین باید در چارچوب استراتژی باشد. وی در ادامه نوشت که برای مقابله با فساد و رانت، اصلاح مقررات صادرات و واردات و نرخ ارز و سهمیه‌ها تاثیر زیادی دارد.
خبرگزاری تسنیم تایید کرد که پست اینستاگرامی همتی در پاسخ به اظهارات نوبخت که گفته بود " در حوزه صادرات نفتی به شدت دچار مشکل هستیم و کشور با تحریم‌ها دست و پنجه نرم می‌کند"، منتشر شده است.
>مشتریان پنهان نفت ایران!
فارغ از تفاسیر موجود به نظر می‌رسد محاسبه بدترین شرایط برای ایران در برگیرنده نتایجی است که می‌بایست مورد توجه سیاستگذاران باشد.
نکته نخست آنکه بنا به اظهار کارشناسان انرژی، ایران در بدبینانه‌ترین حالت خواهد توانست روزانه ۱.۵میلیون بشکه نفت صادر کند که درآمد حاصل از این میزان صادرات اگر به هر طریقی از کشور خریدار قابل وصول باشد می‌تواند بخش زیادی از نیاز کشور را تامین کند.
برخی ارزیابی‌ها از جمله گزارش تارنمای" اویل پرایس" هم مبتنی بر این است که نفت ایران مشتری‌های پنهانی هم دارد که آمریکا از آنها مطلع است اما نمی‌خواهد بر روی آنها دست‌بگذارد. این تارنما نوشت که این مشتری‌ها بخش زیادی از فروش روزانه نفت ایران را به خود اختصاص می‌دهند. ازطرف دیگر شمار زیادی از کشورها با ایجاد سازوکار مالی جدا قصد دارند به خرید خود از ایران ادامه دهند که اگر توافق با ایران در این خصوص نهایی شود، دریافت پول نفت می‌تواند کمک زیادی به اقتصاد ایران کند.
سایر اخبار این روزنامه
مجید ابهری=رفتار شناس
قاسم محبعلی=مدیرکل سابق وزارت خارجه
«سوخت‌کش»ها نباشندعلم نابود میشود!
مترجم اشتباه کرده؛ خیابانی عذرخواهی می‌کند؟
امام جمعه لواسانات هم به ماجرای ساخت ویلاهای غیر قانونی مسئولان در این منطقه ورود کرده و گفته سکوت نمی‌کند. آفتاب یزد به بررسی فسادهای اینچنینی پرداخته است
گاف مجدد در دیوارنگاره میدان ولیعصر (عج)
حوزه در بدترین شرایط اقتصادی قرار دارد
خرید ملک در خارج ساده تر از معامله مسکن در تهران!
خودروهایی که در ۵ روز ۲ بار گران شدند!
پس از پایان دور نخست معافیت‌ها سناریوی ۳-۸
مقدمه چینی برای رفع فیلترینگ تلگرام؟
بودجه ای که افزایش نیافته و مسئولانی که پاسخگو نیستند!
