روزنامه ابتکار
1397/12/13
گرمایش زمین هر روز قربانیان بیشتری میگیرد تیغ گرما زیر گلوی گیاهان
گروه ایرانشهر: دانشمندان هشدار دادهاند که یک سوم زندگی پوشش گیاهی در آفریقا در معرض خطر قرار دارد و امکان رفتن آنها به سمت انقراض بسیار است، چرا که کربندیاکسید به داخل جو پمپ میشود.آنالیزهای ریاضی جدید در رابطه با چرخه جهانی کربن برآورد میکنند که انتشار هولناک گازهای گلخانهای سیاره زمین را به سمت فاجعهای مرگبار پیش میبرند. انتشار گازهای گلخانهای توسط انسانها و وارد شدن زمین به دورهای برگشتناپذیر رویداد انقراض ششم را کلید زده است. دانشمندان میگویند گیاهان یکی از این موجوداتی هستند که در خطر انقراض قرار دارند. تغییرات جوی و در پی آن تشدید پدیده گرمایش جهانی و ایجاد شرایط جوی خشکتر میتواند موجب کاهش سایبان درختان و تغییر پوشش گیاهی انبوه در جنگلهای بارانی شود که در نهایت حیات این اکوسیستمهای جنگلی را به خطر خواهد انداخت. با این حال جنگلهای مناطق بارانی هنوز وضعیت بهتری در مقابل گیاهانی دارد که در مناطق نیمه گرمسیری قرار دارند.
ایندیپندنت در گزارشی اشاره به مطالعه جدید محققان کرده که نشان میدهد که علاوه بر گرم شدن آب و هوا، افزایش سطح گازهای گلخانهای باعث تغییرات عمیق در پوشش گیاهی این سیاره زمین میشود. یک تیم تحقیقاتی رشد گیاهان در سالهای آتی در جنوب شرقی آفریقا را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادهاند. نتیجه این تحقیق نشان داده است که تغییرات در میزان کربندیاکسید موجود در هوا موجب تغییرات چشمگیر در سبزههای منطقه شده است. محققان درباره دلیل تغییرات در رشد گیاهان به واسطه کربندیاکسید میگویند: گیاهان برای فتوسنتز از کربندیاکسید استفاده میکنند. غذایی که برای زنده ماندن به آن نیاز دارند. رشد سریع بعضی از علفها کربندیاکسید بیشتری از کارخانههای تخصصی تولید میکند.
تجزیه و تحلیل جدید نشان میدهد تقریبا 8 هزار از 23 هزار گونه گیاهی نیمه گرمسیری که اکنون در دشتهای آفریقا یافت میشوند، اگر روند فعلی کربندیاکسید ادامه یابد، میتوانند از بین بروند. برآورد محققان از میزان تلفات جوامع گیاهی در آفریقا در طول یک قرن آینده حکایت از بالاترین میزان تلفات در طول 15 هزار سال دارد.
محققان این مطالعه میگویند: نتایج با توجه به اهمیت تنوع گیاهان در سراسر جهان، هشداردهنده است. او میگوید: «این مطالعه به ما در مورد چشمانداز فاجعه بار احتمالی گیاهان و تنوع در این منطقه آفریقایی اطلاع میدهد و این واقعیت که تنوع زیستی به ویژه در مناطقی از مناطق گرمسیری مانند آفریقا از دست خواهد رفت، هشدار میدهد.»
دانشمندان مواد شیمیایی را که توسط روغنهای گیاهی در زمین باقی ماندهاند، بررسی کردند. این مواد شیمیایی تغییراتی در جوامع گیاهی طی هزارها سال رخ داده را نشان میدهند. آنها دریافتهاند که این تغییرات در ترکیب مواد شیمیایی به جای مانده توسط روغن گیاهان نشان دهنده میزان کربندیاکسید موجود در هوا در 25 هزار سال گذشته است. دانشمندان معتقدند که این روند احتمالا در دهههای آینده ادامه خواهد یافت.
آلودگی کربن ناشی از مصرف سوخت فسیلی در سال گذشته بی سابقه بوده و انتظار میرود میزان کربندیاکسید در سال 2019 همچنان افزایش یابد.
اما خشک شدن گیاهان به واسطه گرمای زمین تنها سبب نابودی گیاهان نخواهد بود. آمارهای اولیه از افزایش آتشسوزیها در ابتدای فصل گرم 2016 میلادی در اروپا که به قاره سبز شهرت دارد، حکایت دارد؛ موضوعی که برخی کارشناسان آن را بی ارتباط با گرمایش زمین نمیدانند و معتقدند روند کنونی گرم شدن زمین بر آتشسوزیها افزوده است.
به هر حال، خطر انقراض همیشه برای جانداران وجود داشته است. همان طور که طی «5 رویداد انقراض بزرگ» گونههای مختلف جانوری از بین رفتند. جدیدترین انقراض بزرگ به ۶۵ میلیون سال پیش برمیگردد که طی آن دایناسورها از کره زمین محو شدند. اما آنچه انقراض جانداران روی زمین را در قرن بیست و یکم مهم میکند، این است که چنانچه انقراض را یک فرآیند طبیعی در نظر بگیریم که حتی بدون دخالت انسان اتفاق میافتد، چطور میتوان باعث توقف آن شد؟
محققان میگویند تمام شواهد و قراین از آغاز ششمین رخداد انقراض حکایت دارند و استفاده از این الفاظ هشدار آمیز کاملا بجاست، چون واقعا با برهه حساسی در تاریخ زمین روبهرو هستیم. البته برخی هم با این موضوع مخالفند و میگویند ششمین دوره انقراض هنوز آغاز نشده است. «داگ اروین» دیرینه شناس موسسه اسمیتسونین معتقد است اگر ما در میانه چنین رویداد بزرگی قرار داشته باشیم، دیگر کاری از دستمان بر نمیآید و در واقع، دیر شده است. به نظر اروین اگرچه هنوز پا به مرحله بحرانی نگذاشتیم، اما روند کنونی نشان میدهد به زودی انقراض بزرگ را آغاز خواهیم کرد. البته تفاوت دو مرحله فوق صرفا به خاطر دقت تحقیقاتی عنوان میشود و تاثیری بر حقایق کنونی ندارد. متخصصینی همچون اروین و نویسندگان تحقیق جدید، همگی بر این موضوع اتفاق نظر دارند که اگر بشر همین حالا در فعالیتهایش تجدید نظر نکند و اقدامات مقتضی را در پیش نگیرد، هیچ راهی برای فرار از انقراض بزرگ ششم باقی نخواهد ماند. از جمله اقدامات موثر برای جلوگیری یا کاهش سرعت این روند، میتوان به روشهای محلی از جمله حفظ گونههای منطقهای و زیستگاههای آنها و روشهای جهانی مانند جلوگیری از آلودگی و تغییرات اقلیمی اشاره کرد. محققان میگویند: باز هم تاکید میکنیم که ششمین موج انقراض به راه افتاده و فرصت زیادی برای اقدام موثر در اختیار نداریم؛ همه چیز به یک یا نهایتا دو دهه آینده بستگی دارد. تمام نشانههای موجود به این نکته دلالت دارند که اگر طی دو دهه پیش رو تنوع زیستی را بیش از این تخریب کنیم و گونههای جاندار را نادیده بگیریم، تصویری تیره و تار از آینده حیات در کره خاکی و زندگی انسان را ترسیم خواهیم کرد.
سایر اخبار این روزنامه
گرمایش زمین هر روز قربانیان بیشتری میگیرد
تیغ گرما زیر گلوی گیاهان
ژوبین صفاری
بیرق مطالبهگری و طنزآزادی خواهی
«ابتکار» از مصوبه ممنوعیت بیش از 3 دوره نمایندگی گزارش میدهد
هوای تازه در بهارستان
برنی سندرز رسماً وارد رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا شد
ائتلاف برای فردا، پیروز انتخابات دوره نهم اتاق بازرگانی شد
حاشیههای یک انتخاب
روایت جلال شباهنگی، سید مجتبی حسینی و محمودرضا رحیمی از پشت پرده حمله به هنر و هنرمندان
آیا بخشینگری در قوانین مربوط به زیر 18 سالهها حاصل عملکرد متولیان موازی است؟
حقوق کودکان و نوجوانان در انتظار نگاه جامع
«ابتکار» از سوابق رئیس جدید قوه قضائیه گزارش میدهد
ابراهیم رئیسی بر صندلی قاضیالقضات
دبیر شورای عالی امنیت ملی:
تا وقتی دولت سوریه بخواهد در این کشور میمانیم
غلامرضا مصباحیمقدم:
مگر دولت و مجلس مسئولیت تصمیماتخود را میپذیرند که مجمع بپذیرد؟
فرهنگ درست و مهار مصرف بیرویه
جامعه ایران در مقابل گرانفروشی بایستد
ثروت مقدس!